Σημαντική διπλωματική δοκιμασία για την Τουρκίαχαρακτηρίζει η έγκυρη τουρκική ιστοσελίδα YetkinReport τη συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπαιντεν, σχολιάζοντας ότι «η Τουρκία, βρίσκεται αντιμέτωπη με τον κίνδυνο να απομονωθεί στην περιοχή».
Με τίτλο «Ελληνοκύπριος ηγέτης στον Λευκό Οίκο: H νέα στρατηγική ζορίζει την Τουρκία», ο Τουρκοκυπριακής καταγωγής δημοσιογράφος Γιουσούφ Κανλί γράφει στην έγκυρη ιστοσελίδα Yetkin Report ότι «η συνάντηση που είχε ο Ελληνοκύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο αποτελεί ιστορική καμπή στις σχέσεις Κύπρου-ΗΠΑ».
«Το γεγονός της προσέγγισης της Κύπρου ως στρατηγικού εταίρου από την κυβέρνηση Μπάιντεν και το ενδεχόμενο της αναβάθμισης της ‘ελληνοκυπριακής διοίκησης’ στο καθεστώς του Κύριου Μη ΝΑΤΟϊκού Συμμάχου (MNNA) αυξάνει τη γεωπολιτική σημασία της Κύπρου στην ανατολική Μεσόγειο και σημαίνει μια σημαντική διπλωματική δοκιμασία για την Τουρκία.
Τα μηνύματα των Μπάιντεν και Χριστοδουλίδη αναδεικνύουν μια ισχυρή βούληση προς την κατεύθυνση της μετατροπής της Κύπρου σε μια αξιόπιστη βάση για τις ΗΠΑ στην ανατολική Μεσόγειο», αναφέρει ο δημοσιογράφος.
Σχολιάζει ότι «η εξέλιξη αυτή έχει ιστορική σημασία για τις σχέσεις ΗΠΑ-Κύπρου, δεδομένου ότι είναι η πρώτη επίσημη επίσκεψη ‘Ελληνοκύπριου Προέδρου’ στον Λευκό Οίκο από το 1996. Την τελευταία φορά που είχε φιλοξενηθεί ένας ελληνοκύπριος ηγέτης στο Λευκό Οίκο ήταν ο Γλαύκος Κληρίδης επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον.
Το γεγονός ότι ο Μπάιντεν εξέφρασε τη δυσφορία του για την επέμβαση της Τουρκίας στην Κύπρο πριν από 50 χρόνια με τη φράση ‘μια θλιβερή μέρα’ και επανέλαβε την πεποίθησή του σε μια λύση ‘δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας’ τονίζει την εν εξελίξει πολιτική των ΗΠΑ στο θέμα αυτό και σηματοδοτεί ότι η στήριξη προς την ‘ελληνοκυπριακή διοίκηση’ θα εμβαθυνθεί στο διπλωματικό πλαίσιο», αναφέρει.
«Νέα διαδικασία: Αναζήτηση λύσης μέσω τριών επικεφαλίδων»
Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, «η τριμερής συνάντηση 2+1 που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη από τον Χριστοδουλίδη αποτέλεσε ένα σήμα για μια νέα διαδικασία στην αναζήτηση λύσης του Κυπριακού. Σε αυτό το νέο οδικό χάρτη που διαμορφώνεται υπό την ηγεσία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρρες, το Κυπριακό θα εξεταστεί κάτω από τρεις κύριες επικεφαλίδες:
Διακυβέρνηση, Ασφάλεια και Εγγυήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπό τον τίτλο της διακυβέρνησης προβλέπεται η διοργάνωση μιας συνάντησης 2+1 με τη συμμετοχή των δύο κοινοτήτων και του ΟΗΕ, μια συνάντηση υπό τον τίτλο της ασφάλειας με τη μορφή 4+1 με τη συμμετοχή της Ελλάδας και της Τουρκίας και μια συνάντηση υπό τον τίτλο των εγγυήσεων με τη μορφή 5+1 με τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ελλάδας, της Τουρκίας και του ΟΗΕ.
Ωστόσο, το γεγονός ότι η Τουρκία και η ΄τδβκ’ δεν έχουν εκφράσει ανοιχτά τις ανησυχίες τους για αυτή τη διαδικασία δημιουργεί μια αδύναμη διπλωματική θέση για την Τουρκία από την αρχή της διαδικασίας».
Στρατηγική των ΗΠΑ για την Κύπρο
Ο Γιουσούφ Κανλί σχολιάζει ότι «ο Μπάιντεν τόνισε ότι η Κύπρος είναι ένας αξιόπιστος σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών και έδωσε ένα ισχυρό μήνυμα για την διεύρυνση της εταιρικής τους σχέσης στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας. Ο Χριστοδουλίδης εξέφρασε την επιθυμία της Κύπρου να επεκτείνει τη στρατηγική συνεργασία της με τις Ηνωμένες Πολιτείες στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας, της τεχνολογίας και της ανθρωπιστικής βοήθειας, σημειώνοντας ότι η Κύπρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μια βάση από πλευράς ανθρωπιστικής βοήθειας και περιφερειακής ασφάλειας. Ιδιαίτερα το γεγονός της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας από τις ΗΠΑ προς την Γάζα διαμέσου της Κύπρου μέσω του σχεδίου Αμάλθεια, αναδεικνύει την αυξανόμενη σημασία της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Ο Χριστοδουλίδης τόνισε ότι η Κύπρος έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει μια στρατηγική βάση για την επίλυση των κρίσεων στην περιοχή και δήλωσε ότι οι σχέσεις της Κύπρου και των ΗΠΑ βρίσκονται σε ‘ιστορικά υψηλά επίπεδα’.
Οι δηλώσεις αυτές δείχνουν ότι η Κύπρος θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις αμερικανικές στρατηγικές ανθρωπιστικής βοήθειας, στις στρατηγικές ασφάλειας και άμυνας στη Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο».
«Η αδράνεια της Τουρκίας: Διπλωματικό κενό»
«Η Τουρκία είναι σε μια κατάσταση όπου δεν έχει καταφέρει να δώσει μια αποτελεσματική απάντηση σε αυτή τη σημαντική διπλωματική κίνηση. Η Τουρκία, η οποία παρέμεινε σιωπηλή στην πιθανότητα της παραχώρησης της ιδιότητας του κύριου μη ΝΑΤΟϊκού συμμάχου από τις ΗΠΑ στην Κύπρο, βρίσκεται αντιμέτωπη με τον κίνδυνο να απομονωθεί στην περιοχή. Καθώς διακυβεύονται τα αποθέματα υδρογονανθράκων και τα στρατηγικά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, η αδυναμία της Τουρκίας να αναπτύξει μια στρατηγική απάντηση σε αυτό το ζήτημα ερμηνεύεται ως μια έλλειψη μακροπρόθεσμου οράματος στην εξωτερική πολιτική. Ειδικότερα, η σιωπή απέναντι στα βήματα της Κύπρου για την ενίσχυση της στρατιωτικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ και την Ελλάδα ενδέχεται να δημιουργήσει μια σοβαρή έλλειψη όσον αφορά την προστασία των περιφερειακών συμφερόντων της Τουρκίας.
Ο Ναμίκ Ταν, επικεφαλής σύμβουλος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος του προέδρου σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, χαρακτήρισε τη συνάντηση Χριστοδουλίδη-Μπάιντεν ως μια διπλωματική αποτυχία που αποδυναμώνει την επιρροή της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Ταν δήλωσε ότι η υποστήριξη της Τουρκίας προς τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ αποδυνάμωσε τη διπλωματική θέση της Τουρκίας ενώπιον των ΗΠΑ και της ΕΕ, και πως αυτή η κατάσταση παρείχε πλεονέκτημα στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Ο Tan δήλωσε επίσης ότι η προετοιμασία της Κύπρου για το καθεστώς MNNA προγραμματίζεται εδώ και πολύ καιρό και ότι η Τουρκία στερείται στρατηγικής σκέψης στα διπλωματικά παιχνίδια.
Ο Tan υποστήριξε ότι η Τουρκία διακινδυνεύει τα περιφερειακά της συμφέροντα συνεχίζοντας τη στρατηγική της «να παίζει τάβλι αντί για σκάκι» στη διεθνή σκηνή», αναφέρει.
«Οι επιπτώσεις της προσέγγισης ΗΠΑ-Κύπρου για την Τουρκία»
Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο «η προσέγγιση μεταξύ των ΗΠΑ και της ‘ελληνοκυπριακής διοίκησης’ ξεχωρίζει ως μια εξέλιξη που απειλεί τα συμφέροντα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η ανύψωση της Κύπρου σε καθεστώς MNNA από τις ΗΠΑ ανοίγει το δρόμο για τη διαμόρφωση μιας ισορροπίας υπέρ της Κύπρου έναντι της Τουρκίας με την επέκταση της αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Η άρση του εμπάργκο όπλων από τις ΗΠΑ κατά της ‘ελληνοκυπριακής διοίκησης της Κύπρου’ και η επέκταση των αμυντικών συμφωνιών δείχνουν ότι η Κύπρος μπορεί να διαδραματίσει έναν ρόλο ως μια στρατηγική βάση για τις ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο», αναφέρει.
Ο δημοσιογράφος προσθέτει ότι «η Γκιονούλ Τολ του Ινστιτούτου Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον αναφέρει ότι οι ΗΠΑ αναζητούν εναλλακτικούς στρατηγικούς εταίρους για την Τουρκία και πως θεωρούν την Τουρκία ως έναν εταίρο που θα μπορούσαν να ‘εγκαταλείψουν’.
Αυτή η εξέλιξη υποδεικνύει ότι η Τουρκία μπορεί να αντιμετωπίσει περισσότερες δυσκολίες στην προστασία των περιφερειακών της συμφερόντων και πως ενδέχεται να ενισχυθούν περαιτέρω οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Ελλάδα και την Κύπρο στο πλαίσιο των στρατηγικών της στόχων».
Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, ο «ο‘υπουργόςεΕξωτερικών’ της 'τδβκ' Ταχσίν Ερτουγρουλογλου επισήμανε ότι η προσέγγιση των ΗΠΑ με την ‘ελληνοκυπριακή διοίκηση’ θα βλάψει τα συμφέροντα του ‘τουρκοκυπριακού λαού’.
Δηλώνοντας ότι η λύση της ομοσπονδίας δεν αποτελεί πλέον μια ρεαλιστική επιλογή, ο Ερτουγρούλογλουυποστήριξε ότι είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε προς μια λύση δύο κρατών. Οι δηλώσεις αυτές δείχνουν ότι η Τουρκία και η 'δδβκ' θα επιμείνουν περισσότερο σε ένα μοντέλο δύο κρατών στη διαδικασία επίλυσης.
«Ένα σημείο καμπής με προειδοποιητικό χαρακτήρα για την Τουρκία»
Όπως αναφέρει «η επίσκεψη Χριστοδουλίδη στον Λευκό Οίκο έχει έναν σημαντικό προειδοποιητικό χαρακτήρα για την Τουρκία προκειμένου να αναθεωρήσει τη διπλωματική της επιρροή στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η αποτυχία της Τουρκίας να δώσει μια αποδοτική απάντηση σε αυτή την επίσκεψη και η πιθανότητα οι ΗΠΑ να θέσουν την ‘ελληνοκυπριακή διοίκηση’ της Κύπρου ως στρατηγικό εταίρο με καθεστώς MNNA υποδεικνύει ότι η Τουρκία πρέπει να αναπτύξει μια ισχυρή στρατηγική προκειμένου να υπερασπιστεί τα περιφερειακά της συμφέροντα.
Η κριτική του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος για την αδυναμία της Τουρκίας απέναντι στις διπλωματικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως εκφράστηκε από τον Ναμίκ Ταν, σηματοδοτεί την ανάγκη της ενίσχυσης των στρατηγικών της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας.
Η υιοθέτηση μιας προληπτικής πολιτικής για την προστασία των συμφερόντων της Τουρκίας σε αυτή τη νέα ισορροπία δυνάμεων καθίσταται απαραίτητη για την επαναβεβαίωση της επιρροής της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αυτή η στρατηγική προσέγγιση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κύπρου θα πρέπει να θεωρηθεί ως ένα σημείο καμπής για την Τουρκία. Η ανάπτυξη μιας μακροπρόθεσμης και στρατηγικής πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την Τουρκία προκειμένου να προστατεύσει τα συμφέροντά της στην περιοχή».