Διπλό άνοιγμα της Ισπανίας προς την τουρκική αμυντική βιομηχανία αποκαλύπτουν σήμερα τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, κάνοντας λόγο για ιστορική “στροφή” της Μαδρίτης από την αμερικανική στη τουρκική τεχνολογία αιχμής.

Σύμφωνα με τη Milliyet, η Ισπανία εγκαταλείπει την αγορά των F-35 από τις ΗΠΑ και εξετάζει πλέον την προμήθεια του τουρκικού μαχητικού πέμπτης γενιάς KAAN, που αναπτύσσεται από την Turkish Aerospace Industries (TAI). Παράλληλα, όπως αποκαλύπτει η Yeni Akit, η Μαδρίτη προχωρά ήδη στην αγορά 45 εκπαιδευτικών και ελαφρών μαχητικών HÜRJET από την ίδια εταιρεία, με συμφωνία ύψους 1,1 δισεκατομμυρίου δολαρίων.

 Από τα F-35 στο KAAN 

Η Milliyet, επικαλούμενη ρεπορτάζ της ισπανικής El Universo, σημειώνει ότι η Ισπανία «άλλαξε ρότα» και στρέφεται στο τουρκικό πρόγραμμα KAAN, επιδιώκοντας να χαράξει «ανεξάρτητη γραμμή στην άμυνα» μακριά από την Ουάσιγκτον.

Το νέο μαχητικό, που προορίζεται να αντικαταστήσει τα F-16 και να ενταχθεί σε υπηρεσία το 2030, θεωρείται από τα πιο φιλόδοξα προγράμματα της τουρκικής αεροπορικής βιομηχανίας, με στόχο την πλήρη απεξάρτηση από ξένη τεχνολογία.

Σύμφωνα με την El Economista, η ισπανική κυβέρνηση βλέπει το KAAN ως συμπληρωματικό βήμα δίπλα στα Eurofighter, ενόψει της καθυστέρησης του ευρωπαϊκού προγράμματος FCAS.

Από τα F-5 στο HÜRJET – “Η Ισπανία περιμένει το τουρκικό θαύμα”

Ταυτόχρονα, η Yeni Akit μεταδίδει ότι η ισπανική κυβέρνηση έχει εγκρίνει την αγορά 45 HÜRJET για να αντικαταστήσει τα παλαιά αμερικανικά F-5M που χρησιμοποιούνται στην εκπαίδευση πιλότων.

Η συμφωνία, αξίας 1,1 δισ. δολαρίων, περιλαμβάνει τις πρώτες παραδόσεις το 2028 και εντάσσεται στο πρόγραμμα “Sistema de Enseñanza Integrado en Vuelo Avanzado (ITS-C)”.

Το δημοσίευμα χαρακτηρίζει το HÜRJET «τουρκικό θαύμα», τονίζοντας ότι προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα σε επιδόσεις, τεχνολογία και επιχειρησιακή ευελιξία σε σχέση με τα F-5.

 Η νέα τουρκικοϊσπανική εξίσωση

Αναλυτές εκτιμούν ότι η διπλή αυτή κίνηση συνιστά την πιο απτή ένδειξη εμπιστοσύνης ευρωπαϊκής χώρας προς την τουρκική αμυντική βιομηχανία, μετά τη διεθνή προβολή που απέκτησε η Τουρκία με τα UAV, τα ναυτικά της προγράμματα και τα αντιαεροπορικά συστήματα.

Όπως σχολιάζει η Milliyet, η πιθανή συμμετοχή της Ισπανίας στο πρόγραμμα KAAN, σε συνδυασμό με την ήδη υπογεγραμμένη συμφωνία για τα HÜRJET, «επιβεβαιώνει επίσημα την άνοδο της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή αμυντική σκηνή» και ενισχύει τον ρόλο της Άγκυρας ως εξαγωγέα τεχνολογίας και στρατηγικού εταίρου εντός ΝΑΤΟ.

Οι πανάκριβοι ρωσικοί πύραυλοι S-400, που κόστισαν στην Τουρκία πάνω από 2 δισ. δολάρια, καταλήγουν… σκουριασμένα σαπιοσίδερα σε αποθήκες! Αυτό είναι το μυστικό σχέδιο που επεξεργάζονται Άγκυρα και Ουάσιγκτον, για να ξεμπλοκάρει ο δρόμος της Τουρκίας προς τα F-35.

Σύμφωνα με αποκαλύψεις της τουρκικής εφημερίδας Oksijen, οι S-400 θα μείνουν μόνιμα ανενεργοί και υπό αυστηρό διεθνή έλεγχο. Ο πρώην πρέσβης της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, Φατίχ Τζεϊλάν, μιλά για πιθανή μεταφορά τους είτε στο Ιντσιρλίκ είτε σε εγκαταστάσεις του ΝΑΤΟ, αν και οι Αμερικανοί τρέμουν την ιδέα ρωσικών συστημάτων δίπλα σε… πυρηνικά όπλα.

Το deal συζητήθηκε κατ’ ιδίαν στον Λευκό Οίκο, στη συνάντηση Τραμπ – Ερντογάν. Ο Τραμπ θέλει να πουλήσει F-35, αλλά το Κογκρέσο επιμένει στον νόμο που απαιτεί η Τουρκία να «ξεφορτωθεί» τους S-400. Τώρα όμως συζητείται μια πιο βολική φόρμουλα: να μείνουν ανενεργοί και κλειδωμένοι.

Όμως το μεγάλο «μπλόκο» δεν έρχεται μόνο από την Ουάσιγκτον. Ο δημοσιογράφος Μουράτ Γιέτκιν αποκαλύπτει ότι είναι το Ισραήλ που βάζει φρένο: «Δεν ήθελε ποτέ να δει F-35 στα χέρια της Τουρκίας, γιατί θα άλλαζε η ισορροπία στην περιοχή».

Όλα τα βλέμματα στρέφονται τώρα στον Νοέμβριο και στον νέο αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ. Εκεί θα φανεί αν η Τουρκία θα καταφέρει να μπει ξανά στο «κλαμπ» των F-35 ή αν θα μείνει για πάντα με τα S-400 σκουριασμένα στις αποθήκες της.

Σφοδρή επίθεση στην τουρκική κυβέρνηση, εξαπέλυσε ο αντιπρόεδρος του CHP για θέματα άμυνας Γιανκί Μπαγτζίογλου, καταγγέλλοντας τα μεγάλα κενά στην τουρκική αεροπορική ισχύ.

Σε 20 χρόνια πήραμε μόλις 30 F-16, χάσαμε το πρόγραμμα των F-35, παλεύουμε ακόμη για τα Block 70 και ο κινητήρας του KAAN είναι στον αέρα» είπε ο Μπαγτζίογλου καταγγέλλοντας καθυστερήσεις, νεποτισμό και λανθασμένες πολιτικές.

Υπογράμμισε ότι το 2027 είναι «ορόσημο πολέμου» στην Ασία-Ειρηνικό και ότι η Τουρκία χρειάζεται ενδιάμεση λύση για μαχητικά «εδώ και τώρα». «Η εθνική ασφάλεια δεν μπορεί να βασίζεται σε ηρωικές ρητορείες» τόνισε.

Παράλληλα έστρεψε τα βέλη του για το Piri Reis, λέγοντας πως «για πρώτη φορά επιστημονική αποστολή μας εμποδίστηκε από την Ελλάδα», ενώ χαρακτήρισε το ισραηλινό Barak MX που προμηθεύεται η Κύπρος «απειλή για Τουρκία και ‘τδβκ΄».

 «Η κυβέρνηση έχει κάνει λάθη που πληρώνουμε ακριβά. Η άμυνα δεν αντέχει άλλα κενά», κατέληξε.

Η διαμάχη γύρω από το πρόγραμμα τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών KAAN συνεχίζεται και εντός του κυβερνητικού στρατοπέδου. Ο δημοσιογράφος Τζεμ Κιουτσιούκ, γνωστός για τη στήριξή του στο κυβερνών κόμμα ΑΚΡ, ισχυρίστηκε ότι ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν έχει λάβει ελλιπείς και λανθασμένες πληροφορίες σχετικά με την προμήθεια κινητήρων.

Μιλώντας στην εκπομπή Medya Kritik του TGRT Haber, ο Κιουτσιούκ ανέφερε ότι έχει υπογραφεί συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες για 90 κινητήρες που θα εξοπλίσουν 45 αεροσκάφη, τα οποία προορίζονται να ενταχθούν στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις. Όπως είπε, αυτή ήταν η ουσία της πρόσφατης δήλωσης του Υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, όταν αποκάλυψε ότι η Ουάσιγκτον έχει «παγώσει» τις σχετικές άδειες εξαγωγής.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον Κιουτσιούκ, ο Τούρκος πρόεδρος δεν έχει ενημερωθεί πλήρως:

 «Ο Πρόεδρος Ερντογάν πιστεύει ότι τα 45 αεροσκάφη θα κατασκευαστούν με εγχώρια και εθνική τεχνολογία. Δεν του μεταφέρθηκαν εξαρχής όλες οι λεπτομέρειες. Δίνονται λανθασμένες πληροφορίες στον Ερντογάν», τόνισε χαρακτηριστικά.

Η τοποθέτηση αυτή έρχεται να τροφοδοτήσει περαιτέρω τον διάλογο που ξέσπασε μετά τις δηλώσεις του Χακάν Φιντάν στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ότι αν οι ΗΠΑ δεν προχωρήσουν στην έγκριση για τους κινητήρες, η Άγκυρα θα αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις.

Ο επικεφαλής της Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας, Χαλούκ Γκιουργκούν, διαψεύδει πάγωμα του μαχητικού 5ης γενιάς KAAN: «Το πρόγραμμα συνεχίζεται βάσει χρονοδιαγράμματος. Δεν εξαρτάται από καμία χώρα».

Ο Γκιουργκούν υποστήριξε: «Για τα πρωτότυπα έχουμε ήδη εξασφαλίσει κινητήρες που παραδόθηκαν στην Τουρκία και οι δοκιμές προχωρούν κανονικά».

«Η ανάπτυξη τουρκικού κινητήρα συνεχίζεται με βάση το σχέδιο· για το KAAN είναι σε εξέλιξη ο TF35000, ενώ παράλληλα δουλεύουμε στο βοηθητικό σύστημα APU60», ανέφερε.

Πρόσθεσε ότι  «η πορεία θα είναι σταδιακή· ξεκινάμε με τους υπάρχοντες κινητήρες και στη συνέχεια θα ενταχθεί ο εγχώριος». «Αν χρειαστεί, μπορούμε να αλλάξουμε κινητήρα στα πρώτα μπλοκ. Αυτό μπορεί να έχει τεχνικές επιπτώσεις, αλλά όχι καθυστέρηση στο συνολικό χρονοδιάγραμμα», ανέφερε.

Σύμφωνα με Γκιοργκούν, «στόχος είναι, στη μαζική παραγωγή, το KAAN να πετάει με τουρκικό κινητήρα».

Ο Γκιουργκούν έκανε ειδική μνεία και στην προοπτική εξαγωγής: «Τα 48 μαχητικά KAAN που προγραμματίζεται να εξαχθούν στην Ινδονησία θα φέρουν τουρκικής κατασκευής κινητήρες».

Η δήλωση που πυροδότησε συζήτηση

Οι φήμες για εμπλοκή στο πρόγραμμα άναψαν μετά τα λόγια του υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ:

«Η άδεια για τον κινητήρα του KAAN έχει ανασταλεί. Οι περιορισμοί με τις ΗΠΑ θα μας αναγκάσουν να αναζητήσουμε εναλλακτικές επιλογές εντός του διεθνούς συστήματος».