Μόλις έμαθε για την ελαφρά αδιαθεσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν έχασε στιγμή – πήρε αμέσως τηλέφωνο τον προκαθήμενο της Εκκλησίας της Ελλάδος για να του ευχηθεί ταχεία ανάρρωση και καλή δύναμη.

Σύμφωνα με το Φανάρι, ο Παναγιώτατος μετέφερε τις θερμές, αδελφικές ευχές του, καθώς και τη στοργή της Μητρός Εκκλησίας προς τον Ιερώνυμο, ο οποίος νοσηλεύεται στο νοσοκομείο «Γεώργιος Γεννηματάς».

Προσκύνημα του Μητροπολίτη Επιφανίου στο Άγιον Όρος

Την ίδια ώρα, συγκίνηση στο Άγιον Όρος από την άφιξη του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ουκρανίας, Μητροπολίτη Κιέβου Επιφανίου.

Ο Ουκρανός ιεράρχης έγινε θερμά δεκτός από τον Μητροπολίτη Μιλήτου Απόστολο, εκπρόσωπο του Πατριάρχη Βαρθολομαίου και κανονικό επίσκοπο του Αγίου Όρους.

Ο Επιφάνιος πραγματοποιεί προσκυνηματική επίσκεψη στις Ιερές Μονές και τα σεβάσματα της Αθωνικής Πολιτείας, με τον Μητροπολίτη Απόστολο να τον συνοδεύει τιμητικά, μεταφέροντας την ευλογία και την αγάπη του Πατριάρχη.

Η επίσκεψη έχει συμβολικό και πνευματικό χαρακτήρα, καθώς υπογραμμίζει τους δεσμούς ενότητας μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας.

Η Τουρκία γιορτάζει την εκεχειρία στη Γάζα… με πτήση επίδειξης! Ένα Bayraktar Akıncı των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων πέταξε πάνω από τη θαλάσσια περιοχή νότια της Κύπρου, «ζωγραφίζοντας» στον ουρανό μια ημισέληνο και ένα αστέρι — τα σύμβολα της τουρκικής σημαίας.

Το βίντεο έγινε viral στα τουρκικά μέσα και αναπαράγεται από TRT, Sabah και δεκάδες φιλοκυβερνητικούς λογαριασμούς με το σύνθημα:

«Η Τουρκία ύψωσε τη σημαία της ειρήνης πάνω από τη Μεσόγειο!»

Στα social media, οι σχολιαστές μιλούν για σαφές μήνυμα ισχύος:

«Χαιρετισμούς στον λαό της Γάζας»,

«Είμαστε εδώ, στην Ανατολική Μεσόγειο»,

«Μην ψάχνετε αλλού για προστάτες».

Η συμβολική πτήση του Bayraktar παρουσιάζεται ως επίδειξη παρουσίας της Τουρκίας στη Μεσόγειο — λίγες μόνο ώρες μετά την εκεχειρία που, σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ, επετεύχθη με την αποφασιστική συμβολή της Άγκυρας.

Συνάντηση με Ερντογάν – κοινή παρουσία με Βαρθολομαίο στο Φανάρι και στη Νίκαια για τα 1.700 χρόνια της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου

Οριστικό! Ο νέος Πάπας Λέων ΙΔ΄ ετοιμάζει βαλίτσες για Τουρκία. Ο πνευματικός ηγέτης των Καθολικών και αρχηγός του Βατικανού θα βρεθεί στην Τουρκία στις 27 – 30 Νοεμβρίου, σε μια ιστορική επίσκεψη γεμάτη συμβολισμούς, μηνύματα ειρήνης και διαλόγου.

Σημερινό πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της εφημερίδας Χουριέτ με τίτλο «Οριστικοποιήθηκε η επίσκεψη του Πάπα στην Τουρκία», αναφέρει ότι πρόκειται για την πρώτη επίσημη επίσκεψη του πνευματικού ηγέτη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στο εξωτερικό.

Πρώτος σταθμός: Άγκυρα

Στις 27 Νοεμβρίου, ο Πάπας θα συναντηθεί δια ζώσης με τον Ταγίπ Ερντογάν. Η κατ’ ιδίαν συνάντηση στην Άγκυρα θα ανοίξει τη σειρά των επαφών του νέου Ποντίφικα με την τουρκική ηγεσία, με την ατζέντα να περιλαμβάνει ειρήνη στη Μέση Ανατολή, θρησκευτική ελευθερία και προστασία των χριστιανικών μειονοτήτων.

Στο Φανάρι για τον Άγιο Ανδρέα

Από την Άγκυρα, ο Πάπας θα ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη, όπου θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο Φανάρι.

Η επίσκεψη συμπίπτει με τη Θρονική Εορτή του Αγίου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου στις 30 Νοεμβρίου — τη μεγαλύτερη ημέρα για το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο Πάπας αναμένεται να συμμετάσχει στη θεία λειτουργία, στέλνοντας μήνυμα ενότητας μεταξύ Ορθοδόξων και Καθολικών.

Με τον Βαρθολομαίο στη Νίκαια

Αποκορύφωμα της επίσκεψης θα είναι η κοινή μετάβαση του Πάπα και του Πατριάρχη στη Νίκαια (Ιζνίκ), εκεί όπου το 325 μ.Χ. συνεκλήθη η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος. Φέτος συμπληρώνονται 1.700 χρόνια από εκείνο το κοσμοϊστορικό γεγονός, και οι δύο προκαθήμενοι θα τελέσουν κοινή προσευχή μνήμης, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα συμφιλίωσης και αδελφοσύνης.

Το όνειρο του Φραγκίσκου

Η επίσκεψη στη Νίκαια ήταν προσωπική επιθυμία του αείμνηστου Πάπα Φραγκίσκου, ο οποίος είχε σχεδιάσει να επισκεφθεί την Τουρκία το 2025, λίγο πριν τον θάνατό του τον περασμένο Απρίλιο. Ο διάδοχός του, Αμερικανικής καταγωγής Πάπας Λέων ΙΔ΄, κάνει πράξη εκείνο το όραμα.

Η πέμπτη παπική επίσκεψη στην Τουρκία

Σύμφωνα με την Χουριέτ, με το ταξίδι αυτό, ο Λέων ΙΔ΄ γίνεται ο πέμπτος Πάπας που επισκέπτεται τη χώρα — μετά τον Φραγκίσκο (2014), τον Βενέδικτο ΙΣΤ΄ (2006), τον Ιωάννη Παύλο Β΄ (1979) και τον Παύλο ΣΤ΄ (1967).

Ικανοποίηση εκφράζει το Φανάρι με ανακοίνωση του

Με επίσημη ανακοίνωση, το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέφρασε τη χαρά και την ικανοποίησή του για την επικείμενη επίσκεψη της Α. Αγιότητος του Πάπα Ρώμης Λέοντος ΙΔ΄ στην Τουρκία, στο πλαίσιο των εορτασμών για τη συμπλήρωση 1.700 ετών από τη σύγκληση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου στη Νίκαια.

Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι η επίσκεψη του Ποντίφικα γίνεται ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, με τον οποίο θα τιμήσουν από κοινού την ιστορική αυτή επέτειο.

Σύμφωνα με το ανακοινωθέν, οι δύο Προκαθήμενοι θα μεταβούν στις 28 Νοεμβρίου στη Νίκαια της Βιθυνίας, όπου θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση μνήμης για τη 1700ή επέτειο της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου (325 μ.Χ.), ενός γεγονότος–ορόσημου για την ενότητα και την πίστη της Εκκλησίας.

Ο Πάπας Λέων ΙΔ΄ θα επισκεφθεί επισήμως την έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Φανάρι στις 29 και 30 Νοεμβρίου, όπου θα παραστεί στη Θρονική Εορτή του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου, ιδρυτή της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως.

Η κυβέρνηση Ερντογάν φέρεται να επεξεργάζεται ένα σχέδιο επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης που θα ικανοποιεί τα αιτήματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, χωρίς όμως να θέτει υπό αμφισβήτηση την τουρκική εποπτεία και το συνταγματικό πλαίσιο. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της αρθρογράφου Σουλτάν Ουτσάρ στη Sözcü (06.10.2025), η Άγκυρα, ανταποκρινόμενη σε αμερικανικά αιτήματα, προτίθεται να επιτρέψει την επαναλειτουργία της Σχολής υπό κρατικό έλεγχο, διατηρώντας παράλληλα τον ορθόδοξο χαρακτήρα της.

Η Ουτσάρ σημειώνει ότι η ίδρυση της Ακαδημίας της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων (Diyanet Akademisi) πριν από δύο χρόνια, η οποία προσφέρει τριετή θεολογική εκπαίδευση, έχει άρει τα προηγούμενα νομικά εμπόδια για την επαναλειτουργία της Σχολής. Αυτό επιτρέπει στην κυβέρνηση να κινηθεί σε ένα νέο πλαίσιο, που θα συνδυάζει θρησκευτική εκπαίδευση και κρατική εποπτεία.

Το Πατριαρχείο ζητά ανεξαρτησία από το YÖK

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο επιδιώκει η Σχολή να λειτουργήσει εκτός του Συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης (YÖK), ώστε να διαφυλαχθεί ο καθαρά ορθόδοξος χαρακτήρας της. Εάν η Σχολή υπαχθεί στο YÖK, θα μπορεί να δέχεται υποψήφιους και άλλων θρησκευτικών κατευθύνσεων, γεγονός που, σύμφωνα με το Πατριαρχείο, θα αλλοίωνε τον θεολογικό της προσανατολισμό.

Ωστόσο, η λειτουργία ενός ανεξάρτητου θρησκευτικού ιδρύματος ανώτατης εκπαίδευσης προσκρούει στο Σύνταγμα της Τουρκίας, που επιτρέπει ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση μόνο σε στρατιωτικά και αστυνομικά ιδρύματα. Για να λειτουργήσει η Σχολή εκτός YÖK, θα απαιτούνταν συνταγματική τροποποίηση ή παραχώρηση ειδικού νομικού καθεστώτος παρόμοιου με εκείνο των στρατιωτικών ακαδημιών — κάτι που, σύμφωνα με τη Sözcü, ενέχει πολιτικούς κινδύνους.

Φόβοι για αντιδράσεις και επίκληση του κοσμικού κράτους

Η παραχώρηση προνομίων σε ένα θρησκευτικό ίδρυμα, όπως η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, θα μπορούσε να προκαλέσει αντιδράσεις από άλλες θρησκευτικές κοινότητες και να εγείρει ζητήματα κοσμικότητας, καθώς θα μπορούσε να θεωρηθεί απόκλιση από τις αρχές του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ και του κοσμικού χαρακτήρα της Δημοκρατίας.

Η «διπλωματική» διάσταση

Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, μία εβδομάδα πριν από το ταξίδι του Ερντογάν στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος είχε πραγματοποιήσει συνάντηση με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, κατά την οποία ζήτησε στήριξη για την επαναλειτουργία της Σχολής, επισημαίνοντας τη συρρίκνωση του χριστιανικού πληθυσμού στην Τουρκία.

Κατά τη δική του επίσκεψη στην Ουάσινγκτον, ο Ερντογάν φέρεται να εξέφρασε διάθεση συνεργασίας με τον Πατριάρχη μετά την επιστροφή του στην Τουρκία.

Το ιστορικό πλαίσιο

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, που ιδρύθηκε το 1844 και λειτούργησε έως το 1971, παραμένει κλειστή εδώ και 54 χρόνια. Η Σχολή αποτελεί κομβικό ζήτημα στις ελληνοτουρκικές και αμερικανοτουρκικές σχέσεις, καθώς το αίτημα επαναλειτουργίας της συνδέεται με τη διεθνή αναγνώριση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και με ευρύτερα ζητήματα θρησκευτικών ελευθεριών στην Τουρκία.

Θερμή υποδοχή επιφύλαξαν τα σχολεία της Θεσσαλονίκης στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος επισκέφθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου τα Εκπαιδευτήρια «Ο Απόστολος Παύλος» στην Πυλαία και το Κολλέγιο «ΔΕΛΑΣΑΛ» στα Πεύκα.

Στα Εκπαιδευτήρια «Ο Απόστολος Παύλος», ο Παναγιώτατος τέλεσε τρισάγιο στον τάφο του ιδρυτή, μακαριστού Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Λεωνίδα Παρασκευοπούλου, και έγινε δεκτός από μαθητές με παραδοσιακά τραγούδια και χορούς. Στην ομιλία του, υπογράμμισε τον καθοριστικό ρόλο του δασκάλου, σημειώνοντας ότι η αποστολή της διδασκαλίας δεν είναι απλή πληροφόρηση, αλλά «αγωγή αξιών» σε ένα γνήσιο πνευματικό και κοινωνικό περιβάλλον.

Στο Κολλέγιο «ΔΕΛΑΣΑΛ», ο Πατριάρχης αναφέρθηκε εκ νέου στη σημασία της παιδείας, επισημαίνοντας ότι, παρά τις τεχνολογικές εξελίξεις, παραμένουν αμετάβλητες οι διαχρονικές αρχές της αγωγής: «Η παιδεία δεν αγοράζεται με χρήματα, αλλά είναι υπόθεση χρόνου και επιμελείας».

Την προηγουμένη, στις 29 Σεπτεμβρίου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε στον Άγιο Δημήτριο την έναρξη του Β΄ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου της Εκκλησίας της Ελλάδος με θέμα «Η Ορθόδοξη θεολογία και η οντολογία της τεχνολογίας». Στην ομιλία του τόνισε τις προκλήσεις που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη και υπογράμμισε ότι, πέραν της επιστήμης και της τεχνολογίας, το μέλλον της ανθρωπότητας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη «μεγάλη πνευματική δύναμη», τη θρησκεία.

Στο Συνέδριο απηύθυναν χαιρετισμούς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος, ενώ παρέστησαν Πατριάρχες, Αρχιεπίσκοποι και υψηλοί προσκεκλημένοι από όλο τον ορθόδοξο κόσμο.

Η επίσκεψη του Παναγιωτάτου στη Θεσσαλονίκη ανέδειξε τη σημασία της Παιδείας ως θεμελίου του πολιτισμού και τον ρόλο της Εκκλησίας στον διάλογο με τις σύγχρονες τεχνολογικές και κοινωνικές εξελίξεις.

«Δεν μπορεί να δοθούν εκπαιδευτικά προνόμια στο Ρωμαίικο Πατριαρχείο», δήλωσε ο Αντιπρόεδρος του μικρού ισλαμικού αντιπολιτευτικού Κόμματος Ευημερία Ξανά, Ντογάν Μπεκίν, αντιδρώντας στις προσπάθειες για επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.

«Ξεκάθαρη παραβίαση ισότητας»

Ο Μπεκ΄ίν υποστήριξε ότι η βασική επιδίωξη του Πατριαρχείου είναι να επαναλειτουργήσει η Χάλκη με το παλιό καθεστώς προ του 1971, κάτι που –όπως είπε– παραβιάζει ευθέως την αρχή της ισότητας.

 Υπενθύμισε το 1971

Τόνισε ότι η Σχολή έκλεισε όταν το Υπουργείο Παιδείας έθεσε όλα τα ιδιωτικά ιδρύματα υπό κρατική εποπτεία και κατηγόρησε το Πατριαρχείο ότι τότε επέλεξε να τραβήξει τον δρόμο της σύγκρουσης.

«Σοβαρό κόστος για τη Δημοκρατία»

Επικαλέστηκε απόφαση του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου και προειδοποίησε: «Η Τουρκία είναι κράτος δικαίου. Οποιοδήποτε λάθος βήμα θα έχει σοβαρό κόστος για τη Δημοκρατία μας».

Για «παγίδες», «ξένη επιρροή» και «παραχώρηση εδάφους στους Ρωμιούς» κάνουν λόγο τουρκικά δημοσιεύματα που εξακολουθούν  να αντιδρούν στις προσπάθειες επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης όπως προέκυψε μετά τη συνάντηση του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν με τον Αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Hürriyet – Fatih Çekirge

Ο αρθρογράφος βλέπει πίσω από τα λόγια του Trump την προσδοκία να ανοίξει ξανά η Σχολή. «Δεν είναι υποχώρηση του Ερντογάν, είναι παιχνίδι συμφερόντων», γράφει.

Odatv

«Γιατί δεν μπορεί να ανοίξει η Χάλκη;» αναρωτιέται το Odatv, υποστηρίζοντας ότι στήνεται μια «νέα παγίδα» όπως στην Οθωμανική περίοδο. Το Φανάρι, λέει, λειτουργεί σαν όργανο ξένων δυνάμεων και επιχειρεί να παίξει τον ρόλο παγκόσμιου ηγέτη της Ορθοδοξίας με τις πλάτες των ΗΠΑ.

Yeniçağ

Με τίτλο-σοκ «Τουρκικό έδαφος παραχωρείται στους Ρωμιούς», η εφημερίδα κατηγορεί τον Ερντογάν ότι με τη δέσμευσή του στον Trump ανοίγει τον δρόμο για «νομιμοποίηση οικουμενικού ρόλου» του Πατριαρχείου.

Το θέμα της Χάλκης, που παραμένει κλειστή από το 1971, επιστρέφει με εκρηκτικό τρόπο στην πολιτική και διπλωματική ατζέντα.

Το ερώτημα: Θα ανοίξει τελικά η Σχολή ή θα γίνει ξανά πεδίο σκληρής αντιπαράθεσης;

Της Άννας Ανδρέου

Μυρωδιά από φρεσκοβαμμένους τοίχους και σκόνη οικοδομής. Ήχοι από τρυπάνια, χτυπήματα σφυριών και βιαστικά βήματα εργατών. Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης σήμερα μοιάζει με ένα απέραντο εργοτάξιο, έτσι όπως την είδαμε κατά την επίσκεψή μας στο ιστορικό ίδρυμα. Και όμως, μέσα σε αυτό το χάος, υπάρχει μια βεβαιότητα: σε έναν χρόνο από τώρα, οι αίθουσες θα είναι έτοιμες να υποδεχθούν ξανά φοιτητές, δασκάλους και το πνεύμα μιας ιστορίας που έσβησε απότομα το 1971.

Η Σχολή κουβαλά μισό αιώνα σιωπής. Από το κλείσιμό της με κυβερνητική απόφαση, οι διάδρομοι έμειναν άδειοι, η βιβλιοθήκη σφραγισμένη, τα αμφιθέατρα χωρίς φωνές. Σήμερα, το έργο αναστήλωσης που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2023, έχει ήδη προχωρήσει κατά 40%. Σκαλωσιές σκαρφαλώνουν στους τοίχους του 19ου αιώνα, νέα υλικά σμίγουν με την πέτρα του παρελθόντος, ενώ το βλέμμα πάει κατευθείαν στο μέλλον: τον Μάρτιο του 2026, όλα θα έχουν ολοκληρωθεί.

Την ίδια ώρα, το θέμα της Χάλκης μπήκε ξανά στον διεθνή διάλογο από τα πιο επίσημα χείλη. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας στον Λευκό Οίκο δίπλα στον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, δεσμεύτηκε ότι θα κάνει «ό,τι του αναλογεί» για την επαναλειτουργία της Σχολής. Μάλιστα, ανακοίνωσε ότι με την επιστροφή του στην Τουρκία θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο για να συζητήσουν το θέμα.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, η συνάντηση αυτή θα πραγματοποιηθεί μετά τις 2 Οκτωβρίου, όταν ο Πατριάρχης επιστρέψει από τη Θεσσαλονίκη.

Η Σχολή της Χάλκης, που ιδρύθηκε το 1844, δεν είναι απλώς ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα. Είναι ένα σύμβολο πνευματικής ακτινοβολίας για την Ορθοδοξία, ένα σημείο αναφοράς στον διάλογο Ανατολής και Δύσης. Και η επανεκκίνησή της, πέρα από θεολογικό σταθμό, έχει και πολιτική βαρύτητα: αντανακλάται στις σχέσεις Τουρκίας με Ε.Ε. και ΗΠΑ, και στο διεθνές προφίλ της χώρας.

Καθώς περπατούσα στους διαδρόμους με τα μισοτελειωμένα πατώματα και τις αίθουσες γεμάτες εργαλεία, η εικόνα έμοιαζε με προσμονή. Η Χάλκη ετοιμάζεται να ξαναβρεί τη φωνή της. Και αυτή τη φορά, όλος ο κόσμος θα την ακούσει.