Σοφία Μαρμαγκιώλη

Αν βρεθείτε στην Πόλη σήμερα 23 Απριλίου του Αγίου Γεωργίου μην ξεχάσετε να επισκεφτείτε την Πριγκηπο και τον Άγιο Γεώργιο τον Κουδουνά. 
Το μοναστήρι που ενώνει χριστιανούς και μουσουλμάνους, βρίσκεται στο νότιο λόφος της Πριγκήπου, στον Μαρμαρά, εκεί αφήνουν τις ευχές τους και οι μουσουλμάνοι. Δεσπόζει επιβλητικά στην κορυφή του νότιου λόφου της Πριγκήπου, του μεγαλύτερου και ίσως ωραιότερου από όλα τα Πριγκηπονήσια στη θάλασσα του Μαρμαρά. Πρόκειται για το Μοναστήρι όπου ενώνονται οι προσευχές χριστιανών και μουσουλμάνων που συρρέουν κατά χιλιάδες, για να προσκυνήσουν την εικόνα του Αγίου και να ζητήσουν να εισακούσει τις παρακλήσεις τους. 

Ο βοσκός είδε τον Άγιο στον ύπνο του

Η παράδοση θέλει τη μονή να χτίστηκε το 963, όταν βασίλευε ο Νικηφόρος Φωκάς, και τη θαυματουργή εικόνα του Αγίου Γεωργίου να έχει δοθεί στο μοναστήρι από τη γυναικεία Μονή της Ειρήνης της Αθηναίας. Η εικόνα αυτή έμεινε χωρίς να υποστεί καμία φθορά μέχρι την εύρεσή της από κάποιο βοσκό. Σύμφωνα με το θρύλο, ο βοσκός είδε στον ύπνο του τον Άη Γιώργη να του προτείνει να ανέβει στο λόφο για να τον βρει. Του είπε να σκάψει εκεί όπου θα άκουγε κουδούνια να χτυπούν. Έτσι και έγινε. Ο βοσκός ακολούθησε κατά γράμμα αυτά που του είπε ο Άγιος και βρήκε την εικόνα σκεπασμένη από μια αρμαθιά κουδούνια, γι' αυτό πήρε την ονομασία Κουδουνάς. Στη συνέχεια, επανίδρυσε τη μονή προς τιμή του Αγίου. Από τότε δίνονται στους χιλιάδες προσκυνητές κουδουνάκια ως ευλογία του Αγίου τα οποία κατά τους ίδιους θαυματουργούν. Σύμφωνα με την παράδοση και μέχρι σήμερα, όσοι κάνουν τάμα παίρνουν ένα κουδουνάκι και όταν υλοποιείται το τάμα τους το επιστρέφουν, φέρνοντας στο μοναστήρι λάδι, χρήματα και άλλα πολλά. 

Με καρουλάκια στα χέρια…

Μάλιστα, κάθε χρόνο το επισκέπτονται 250.000 άτομα, κυρίως Τούρκοι, γυναίκες, άντρες και παιδιά που ανεβαίνουν προς το μοναστήρι κρατώντας στα χέρια τους καρουλάκια. Ξετυλίγουν την κλωστή μέχρι να φτάσουν στην είσοδο της εκκλησίας. Δεν επιτρέπεται να μιλάνε όσο ανεβαίνουν. Μπορούν να μιλήσουν μόνο στην επιστροφή όταν θα έχουν αφήσει την ευχή τους στον Άγιο. Μόνο έτσι θα τους ακούσει ο Άγιος και θα πραγματοποιήσει την ευχή τους. Ο καθένας γράφει ό,τι θέλει σε ένα χαρτάκι και το αφήνει στον Άγιο. Πολλοί θα επιστρέψουν σε σύντομο χρονικό διάστημα για να ευχαριστήσουν τον Άη Γιώργη που άκουσε την προσευχή τους και ικανοποίησε την επιθυμία τους ή βρήκε λύση στο πρόβλημά τους.Το μοναστήρι γιορτάζει δύο φορές το χρόνο. Του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Θέκλας, στις 24 Σεπτεμβρίου, όταν θα συρρεύσει και πάλι μεγάλο πλήθος προσκυνητών. Όπως λένε χιλιάδες Τούρκοι που έρχονται κάθε χρόνο στον Άγιο Γεώργιο, «ο άγιος δεν ξεχωρίζει Ρωμιούς από αλλόθρησκους και τους φροντίζει όλους».

Σοφία Μαρμαγκιώλη

Αν βρεθείτε στην Πόλη τις Άγιες μέρες του Πάσχα καιεπιθυμείτε να βιώσετε την κατάνυξη αυτών των ημερών δεν έχετε παρά να επιλέξετε έναν από τους πολλούς Ναούς της Πόλης.

Μεγάλο Σάββατο στην Αγία Τριάδα

 Το Μ.Σάββατο το πρωί ο Δεσπότης στην Αγία Τριάδα στην Ταξίμ ευλογεί τους πιστούς με τις δάφνες, ένα έθιμο που αξιζει πραγματικά να το δείτε για την ιδιαιτερότητα και τη μεγαλοπρέπεια με την οποία τελείται. Το Μ. Σάββατο το βράδυ κατά διάρκεια της Ανάστασης δεν υπάρχουν πυρετοχνήματα και η τελετή πραγματοποίεται με κατάνυξη και μεγάλη συναισθηματική φόρτιση.  

Ανάσταση στο Φανάρι 

Στο Οικουμενικό Πατριαρχείο στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι η λειτουργία θα ψαλεί στις 12 τα μεσάνυχτα όπως πάντα καθώς επίσης σε πολλές εκκλησίες της Πόλης όπως στην Αγία Τριάδα στην Πλατεία Ταξίμ, στον Άγιο Δημήτριο στα Ταταύλα, στο Γενέσιο της Παναγίας στο Μπεσίκτας, στον Άγιο Νικόλαο στο Νιχώρι, στον Ιερό Ναό των Ταξιαρχών στο Μέγα Ρεύμα. 

Πρώτη Ανάσταση στο Μπαλίνο

Από το 2024 γίνεται Ανάσταση, η πρώτη Ανάσταση όπως την αποκαλούμε εδώ στην Πόλη, στην εκκλησία του Μπαλίνου στην περιοχή του Μπαλάτ. Η λειτουργία ξεκινά στις 19.00 το απόγευμα. 

Κυριακή του Πάσχα στο Μπαλίνο

Την Κυριακή του Πάσχα στις 10.00 το πρωί, το Πατριαρχείο κρατά ένα Βυζαντινό έθιμο. Στην επίσημη σάλα του κτιρίου, στον δεύτερο όροφο, οι διάκονοι ντύνουν τον Πατριάρχη με όλα τα χρυσοποίκιλτα άμφια που αρμόζουν στην Πασχαλινή ακολουθία και στη συνέχεια όλοι κατεβαίνουν στον ναό με τη σειρά, με τον Πατριάρχη να εμφανίζεται τελευταίος καιψάλλουν τη λειτουργία της ημέρας, ενώ διαβάζουν και το Ευαγγέλιο σε 12 διαφορετικές γλώσσες.

Επτά επιτάφιοι Μ. Παρασκευή

Καθαρά Πολίτικο έθιμο τη Μ. Παρασκευή αυτό των Επτά (7) Επιταφίων στο οποίο συμμετέχουν και πολλοί επισκέπτες από την Ελλάδα, δηλαδή προσκυνούν τον Επιτάφιο σε επτά διαφορετικές εκκλησίες. Ανάμεσα τους είναι κι εκείνοι που έχουν τους συγγενείς τους θαμμένους στο νεκροταφείο. Τελούν τρισάγια στους τάφους και μοιράζουν κόλλυβα για την ανάσταση των ψυχών τους. Η πιο συγκινητική στιγμή του Πολίτικου Πάσχα είναι η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους της Πριγκήπου. Η Παναγία της Πριγκήπου είναι η μόνη Ρωμαϊκή Ενορία που πραγματοποιεί περιφορά έξω στους δρόμους, έθιμο που αναβίωσε πρώτη φορά το 2004. 

Πασχαλινά Τραπέζια

Ρωμιοί και Ελλαδίτες μαζί με συγγενείς και φίλους τόσο από την Τουρκία όσο και από την Ελλάδα μαζεύονται σε κάποιες Ενορίες ή σε διάφορα μέρη και στήνουν Πασχαλινά τραπέζια με άφθονο φαγητό και κρασί. Κάπως έτσι κλείνει ο κύκλος της λαμπρότερης εορτής της Ορθοδοξίας, σε μια Πόλη που το όνομα και η ιστορία της αποτελούν βαριά κληρονομιά και μνήμη όλων των Ορθοδόξων.

Όλα εδώ είναι αλλιώτικα ίσως και πιο έντονα. Η συνύπαρξη διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών προσδίδουν μια διαφορετική ατμόσφαιρα τις πένθιμες αυτές ημέρες και η προσδοκία για Ανάσταση ίσως να είναι και πιο έντονη.

Ολυμπία Μπέτσα

Μια πορεία με μαθητές, απόφοιτους και δασκάλους ξεκίνησε την Κυριακή 6 Απριλίου από την Παναγία Μουχλιώτισσα αμέσως μετά τη λειτουργία και ανεβαίνοντας συμβολικά τον ανήφορο που οδηγεί στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή (ΠΜΓΣ), τον Φάρο της Γνώσης. Πρόκειται για την καθιερωμένη πορεία μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας στην Παναγία Μουχλιώτισσα, που πραγματοποίησαν οι Σύνδεσμοι Αποφοίτων της Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής και του Ιωακείμειου Παρθεναγωγείου. Στην Παναγία Μουχλιώτισσας τελέστηκε Αρτοκλασία υπέρ υγείας των Μεγαλοσχολιτών και των Ιωακειμειάδων. 

Το έθιμο επανήλθε το 1992

Η καθιερωμένη πορεία των Μεγαλοσχολιτών μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’60 τελούταν στις 30 Ιανουαρίου, ημέρα γιορτής των Γραμμάτων, αλλά και επετείου ίδρυσης της ΠΜΓΣ από τα τέλη του 19^ου αιώνα. Οι απόφοιτοι την Κυριακή που ακολουθούσε τους Γ΄ Χαιρετισμούς εκκλησιάζονταν στον Π. Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου, όπου τελούταν μνημόσυνο υπέρ των αοιδίμων ιδρυτών, ευεργετών, εφόρων, διδασκάλων και μαθητών αυτής. Στη συνέχεια, η πομπή των αποφοίτων ανέβαινε συμβολικά τον ανήφορο προς το Φάρο της Γνώσης, το σχολείο που αγέρωχα στέκει στον πέμπτο λόφο, στην αίθουσα τελετών του οποίου παρουσιαζόταν μια επιστημονική πραγματεία από καθηγητή της Σχολής που κατά το δυανυόμενο σχολικό έτος εκπληρούσε καθήκοντα γραμματέα. Από τα τέλη της δεκαετίας του ΄60 το έθιμο σιγά σιγά ατόνησε, αλλά επανήλθε από το 1992, επί της Σχολαρχίας του κ. Νικολάου Μαυράκη (πατρός Γενναδίου σήμερα), οπότε ο Σύνδεσμος των Αποφοίτων της ΠΜΓΣ επανέφερε την καθιερωμένη πορεία μαζί με τον Σύνδεσμο Αποφοίτων του παρακείμενου Ιωακείμειου Παρθεναγωγείου, του οποίου η λειτουργία σταμάτησε το 1988. Η πορεία καθιερώθηκε να τελείται μετά τους Γ΄ Χαιρετισμούς στη γειτονική Παναγία Μουχλιώτισσα, εκκλησία που γειτονεύει και με τα δύο σχολεία.

Παναγία Μουχλιώτισσα άρρηχτα δεμένη..

Η Παναγία Μουχλιώτισσα είναι άρρηκτα δεμένη με τη σχολική ζωή των μαθητών της Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής και των μαθητριών του Ιωακείμειου Παρθεναγωγείου. Εκκλησιασμοί, κατηχήσεις, η πορεία των Αποφοίτων καταδεικνύουν τους ισχυρούς δεσμούς. Κομμάτι της ταυτότητας των μαθητών και μαθητριών, αυτή η ταπεινή εκκλησία αποτελεί σημείο αναφοράς και αρχέτυπο της αγάπης και της ασφάλειας που συρρικνώνονται στο πρόσωπο της Παναγίας. 

Τιμούνται οι απόφοιτοι

Κάθε χρόνο τιμούνται οι απόφοιτοι που συμπληρώνουν 25 και 50 χρόνια από την αποφοίτησή τους, αλλά παρευρίσκονται και όσοι άλλοι επιθυμούν. Οι απόφοιτοι συγκεντρώνονται στην είσοδο του σχολείου και καλούνται από τον πρόεδρο του συνδέσμου με αλφαβητική και χρονολογική σειρά να ανέβουν στην αίθουσα τελετών. Φέτος, τιμήθηκαν με αναμνηστική πλακέτα οι απόφοιτοι του 1975 και του 2000. Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο πρόεδρος του Συνδέσμου Αποφοίτων της ΠΜΓΣ κ. Σάββας Παναγιωτίδης, ο Πατριαρχικός Εκπρόσωπος Πανοσολιογιώτατος Αρχιμανδρίτης κ. Καισάριος Χρόνης, η πρόεδρος του Συνδέσμου Αποφοίτων του Ιωακείμειου Παρθεναγωγείου κ. Αγνή Νικολαΐδου, ο πρόεδρος της Εφορείας της ΠΜΓΣ κ. Παντελής Παναγιωτίδης και ο Σχολάρχης κ. Δημήτριος Ζώτος. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του και ο εκπρόσωπος ιδρυτή κ. Αθανάσιος Αγγελίδης. 

Η συνάντηση συμβολίζει την αγάπη

Στην αίθουσα τελετών, παράλληλα με τη βράβευση, παρατίθεται γεύμα αγάπης με παραδοσιακά νηστίσιμα εδέσματα και την πατροπαράδοτη φασολάδα. Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Αποφοίτων κ. Σάββας Παναγιωτίδης, η όλη εκδήλωση την οποία διοργανώνουν οι Σύνδεσμοι Αποφοίτων με τη στήριξη των κοινοτήτων, αποσκοπεί στην επανένωση των μαθητών και μαθητριών μεταξύ τους και με τα σχολεία τους που αποτέλεσαν ορόσημα και εφαλτήρια της ζωής τους. Η συνάντηση αυτή συμβολίζει την αγάπη, την αλληλεγγύη, τη διατήρηση των δεσμών και των αναμνήσεων των μαθητικών χρόνων και είναι μια υπόσχεση για μελλοντική ηθική και υλική στήριξη των σχολείων. 

Σοφία Μαρμαγκιόλη

Αν βρίσκεστε στην Πόλη το πρωί της Παρασκευής 04 Απριλίου μην ξεχάσετε να επισκεφτείτε την Παναγία των Βλαχερνών. Ακάθιστος Ύμνος και Παναγία Βλαχερνίτισα, μια Ιστορια αιώνων. Εκεί στα 626 μ.χ στο άκρο του Κεράτιου Κόλπου, μια νύχτα καλοκαιρινή σύσσωμος ο λαός του Βυζαντίου με τον κλήρο αντάμα υπό τον Πατριάρχη Σέργιο μες στον Ναό της Παναγιάς της Βλαχερνίτισσας  προσευχήθηκαν ορθοί ψάλλοντας προς την Παναγίαν για πρώτην φορά τον Ύμνο, τον επονομαζόμενο και Ακάθιστο και ύστερα περιέφεραν, στα τείχη της Πόλης την εικόνα της Παναγιάς, την Θαυματουργή, ενόσω  οι Αβάροι Τούρκοι και οι Πέρσες υπό τον Χοσρόη πολιορκητές της Πόλης, ήσαν στα πλοία τους μέσα στο λιμάνι του Κεράτιου και ετοιμάζονταν να τους επιτεθούν. Κι αργότερα, λέει το συναξάρι, μια τρομερή τρικυμία ξέσπασε στα νερά του Κεράτιου κείνη την νύχτα που καταπόντισε τα καράβια των Αβάρων και των Περσών.  Εκεί, τότε ήταν, καθώς λένε, η πρώτη φορά που έγινε η επίκληση στην Παναγιά, μέσα από ψαλμωδία του κοντάκιου του Ακάθιστου Ύμνου. Και έσωσε τότε, η Χάρη τηςτην Πόλιν. Και στις μέρες μας στον ναό ακούγεται ο Ακάθιστος Ύμνος όχι μόνο στην ακολουθία των Χαιρετισμών, αλλά και όταν τον επισκέπτονται γκρουπ από την Ελλάδα, όλοι μαζί οι εκδρομείς ψάλλουν τον Ακάθιστο Ύμνο, βιώνοντας στιγμές ιδιαίτερης συγκινησιακής φόρτισης.

Την οδύνη του για το τραγικό δυστύχημα στο νυχτερινό  κέντρο στη Βόρεια Μακεδονία εξέφρασε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

Τα συλλυπητήριά του στην πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας για την τραγωδία στο νυχτερινό κέντρο όπου 59 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, απέστειλε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.


Ο Οικουμενικός Πατριάρχης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Μητροπολίτη Μπρεγκαλνίτσης Ιλαρίωνα εκφράζοντας την συμπαράσταση του Οικουμενικού Πατριαρχείου στον συγκλονισμένο λαό της Βόρειας Μακεδονίας.


Ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου
"Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, πληροφορηθείς για το τραγικό δυστύχημα που συνέβη, τα ξημερώματα, σε κέντρο διασκεδάσεως στην πόλη Kočani της Βορείου Μακεδονίας, από το οποίο έχασαν τη ζωή τους 59 άτομα και τραυματίστηκαν περισσότερα από 100, απέστειλε συλλυπητήρια μηνύματα προς την Εξοχ. Πρόεδρο της Δημοκρατίας της χώρας κ. Gordana Siljanovska-Davkova και προς τον οικείο Ποιμενάρχη Σεβ. Μητροπολίτη Μπρεγκαλνίτσης κ. Ιλαρίωνα.

Ο Παναγιώτατος προσεύχεται ο Πανάγαθος Θεός να αναπαύσει τις ψυχές των θυμάτων και να ενισχύει τους οικογενείς τους, καθώς επίσης να βοηθήσει για την ταχεία αποκατάσταση της υγείας των τραυματιών. Επίσης, εκφράζει τα συλλυπητήρια και τη συμπαράσταση του ιδίου και της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας προς τον συγκλονισμένο από την τραγωδία λαό της Βορείου Μακεδονίας. "

Με την Σοφία Μαρμαγκιώλη

Αν βρίσκεστε στην Πόλη το πρωί της Παρασκευής 21 Μαρτίου μην ξεχάσετε να επισκεφτείτε την Παναγία των Βλαχερνών. Είναι η τρίτη Παρασκευή των Νηστειών και στη λειτουργία χοροστατεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος. 

Μια ιδιαίτερη ιστορικής σημασίας ημέρας αφού αυτό έχει τις ρίζες του από το Βυζάντιο όπου σύμφωνα με την παράδοση το Άγιο Λούσμα στην Παναγία ήταν τόσο γνωστό και θαυματουργό που ο Αυτοκράτορας ακολουθώντας όλο το Βυζαντινό τελετουργικό κάθε τρίτη Παρασκευή των Νηστειών λουζόταν με το Άγιο λούσμα και παρευρισκόταν στη λειτουργία.

 Η Παναγία των Βλαχερνών είναι Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης και ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Παναγίας. Εκεί εκκλησιαζόταν στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ο Αυτοκράτορας και οι Αυλικοί. Κατά την πολιορκία της Πόλης από τους Αβάρους το 626 μ.χ  η εικονα της Θεοτόκου της Βλαχερνίτισας έσωσε την Πόλη από τον κίνδυνο και κατόπιν εψάλη στο Ναό ο Ακάθιστος Ύμνος.

 Με ιδιαίτερη λαμπρότητα  κατάνυξη  και κάθε μεγαλοπρέπεια εορταστηκε , μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης που σηματοδοτεί την αποκατάσταση της τιμής των εικόνων.

Στην έδρα της οΟρθοδοξίας το Οικουμενικό πατριαρχειο τελέστηκε πατριαρχική θεία λειτουργία προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου ο οποίος συλλειτουργησε με τον Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφανίου.

Έλληνες Ουκρανοί αλλά και προσκυνητές από πολλές  ορθόδοξες χώρες παρακολούθησαν με κατάνυξη  την λιτάνευση των εικόνων προαύλιο χώρο του Πατριαρχικού ναού.
Μετά το τέλος της πατριαρχικής θείας λειτουργίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης εξέφρασε την στήριξη του για άλλη μια φορά στην Ουκρανία ευχόμενος να λέξει σύντομα ο πόλεμος ο οποίος μαίνεται εδώ και 3 χρόνια.

Συγκεκριμένα ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος στήριξε την Αυτοκέφαλη Ουκρανική εκκλησία και ευχήθηκε ο πόλεμος  στην Ουκρανία  να λήξει σύντομα και να ξεκινήσει σύντομα η ανασυγκρότηση της ημικατεστραμμένης  χώρας "από τα άδικα βέλη του πονηρού προερχόμενα εκ βορρά" , όπως ανέφερε με νόημα.

Το παρών έδωσαν και ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας    Κωνσταντίνος Κούτρας και ο Ουκρανός προξενος Ρομάν Νεντιλσκi

Πρόσκληση στον Βαρθολομαίο να μιλήσει στο Ευρωκοινοβούλιο μετέφερε ο συμπρόεδρος της επιτροπής διαθρησκευτικού διαλόγου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Βαγγέλης Μεϊμαράκης σε επίσκεψή του στο Φανάρι.
«Θέλω να δω τον πρωταγωνιστή του διαθρησκευτικού διαλόγου που είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης, και να έχω τις δικές του απόψεις. Προσπαθώ σε συνεννόηση με το προεδρείο της ολομέλειας της κοινοβουλευτικής να έρθει να μας μιλήσει στο Ευρωκοινοβούλιο με τη σοφία που τον διακρίνει. Έχουμε ήδη συνεννοηθεί να έχουμε μία συνάντηση με τον Πάπα αλλά δυστυχώς η υγεία του δεν μας έχει επιτρέψει ακόμη να το πραγματοποιήσουμε», ανέφερε ο Έλληνας Ευρωβουλευτής.
Όπως είπε «σε μια περίοδο αστάθειας πρέπει να γίνουν ουσιαστικές και σοβαρές προσπάθειες ώστε η δύση όχι μόνο η Ευρώπη, συνολικά η Δύση, να αναλάβουμε πρωτοβουλίες ώστε να μπορέσει να επικρατήσει ειρήνη και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αυτή την ταραγμένη περιοχή»

«Οι θρησκείες να ενώσουν»

Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης είπε ότι η επιτροπή διαθρησκειακού διαλόγου «έχει ως αρμοδιότητα τον διαθρησκευτικό διάλογο και τη προσπάθεια οι θρησκείες να ενώσουν και όχι να διχάσουν, με σεβασμό στον συνάνθρωπο, αλληλεγγύη, κυρίως όμως σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, στα οποία υπάγεται και η πίστη σε κάθε θρησκεία ή και σε αυτόν ο οποίος δεν πιστεύει πουθενά. Όλοι εμείς επειδή πρώτα από όλα είμαστε άνθρωποι, μπορούμε και πρέπει να βρούμε τις κατευθύνσεις εκείνες ώστε να συνεννοηθούμε, να συνεργαστούμε και να προσπαθήσουμε με ειρήνη να αναπτυχθούμε και να σεβαστούμε τα δικαιώματα των πολιτών μας. Σε αυτή την προσπάθεια έχουμε κάνει πάρα πολλές προσπάθειες, έχουμε φέρει στο τραπέζι του διαλόγου, εν μέσω πολέμου, σημαντικούς εκπροσώπους της μουσουλμανικης και εβραϊκής κοινότητας και έχουμε συντάξει ένα πρώτο τέτοιο κείμενο».