Η τουρκική αντιπολιτευτική εφημερίδα Evrensel ρίχνει βόμβες: η κυβέρνηση έκρυψε τα πρακτικά της συνάντησης με τον φυλακισμένο ηγέτη του PKK Αμπντουλάχ Οτζαλάν, επειδή –όπως γράφει ο Γιουσούφ Καραντάς– δεν πήρε αυτά που ήθελε. Έτσι αποκαλύφθηκε πόσο εύθραυστη είναι η διαδικασία «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία», υποστηρίζει.

Μπαχτσελί περίμενε διάλυση της SDF 

Ο αρχηγός του MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που πίεσε για τη συνάντηση, ήλπιζε ότι ο Οτζαλάν θα καλούσε και τις δυνάμεις SDF (παρακλάδι ΡΚΚ σύμφωνα με Τουρκία) να διαλυθούν, όπως είχε κάνει με το PKK.

Αντί γι’ αυτό, ο Οτζαλάν φέρεται να είπε δύο πράγματα που πάγωσαν το παλάτι:

1. Οι SDF να ενταχθούν στον συριακό στρατό, με μονάδες διασκορπισμένες σε τοπικές και κεντρικές δομές.
2. Ο μεταβατικός Σύριος Πρόεδρος Αχμέτ Χουσεΐν αλ-Σάραα –στον οποίο έχει επενδύσει η Άγκυρα– μπορεί να εξελιχθεί σε νέο δικτάτορα.

Αυτές οι δύο κουβέντες ήταν αρκετές για να ανέβει ξανά ο τόνος απειλής κατά του κουρδικού κινήματος.

Η απάντηση; στρατιωτικές κινήσεις σε τρία μέτωπα

Παρά τις διαβεβαιώσεις περί «ρουτίνας», ο τουρκικός στρατός έκανε τριπλή ανάπτυξη δυνάμεων στη βόρεια Συρία.

Την ίδια στιγμή, Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS) έστειλε δυνάμεις στη Ντέιρ εζ-Ζορ, ασκώντας πρόσθετη πίεση προς τις SDF και τη διοίκηση της Ροζάβα.

Ο Σύριος μεταβατικός Υπουργός Πληροφόρησης κατηγορεί τον διοικητή των SDF Μαζλούμ Άμπντι ότι παραβιάζει τη συμφωνία με τη Δαμασκό, ενώ ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν είπε ξεκάθαρα ότι η SDF «δεν σκοπεύει να συμμορφωθεί» και πως, αν δεν κινηθεί μέχρι το τέλος του έτους, θα υπάρξουν στρατιωτικά μέτρα.

13 μήνες χωρίς ούτε μισό πολιτικό βήμα

Σύμφωνα με την Evrensel, το προεδρικό καθεστώς δεν έκανε ούτε την ελάχιστη κίνηση, ούτε καν για την εφαρμογή της απόφασης του ΕΔΑΔ για τον Σελαχαττίν Ντεμιρτάς.

Αντίθετα, η πολιτική παραμένει: διάλυση ενόπλων δυνάμεων, χωρίς συζήτηση για δικαιώματα, μεταρρυθμίσεις ή δημοκρατικό πλαίσιο.

Το παιχνίδι συμφερόντων οδηγεί σε αδιέξοδο

Ο Καραντάς γράφει ότι τα όρια της διαδικασίας τα χαράζουν αποκλειστικά τα περιφερειακά συμφέροντα και οι εσωτερικές ισορροπίες του συστήματος εξουσίας.

Η διάλυση της SDF –σημείο-κλειδί για την Άγκυρα– παραμένει πολύ δύσκολη, λόγω των γεωπολιτικών ισορροπιών. Έτσι, η αρχική «θετική ατμόσφαιρα» έχει μετατραπεί σε ένταση, με τον κίνδυνο νέας επιχείρησης να πλανάται.

Ο αρθρογράφος καλεί τις δημοκρατικές δυνάμεις να δράσουν μαζί ώστε το κουρδικό ζήτημα να μη γυρίσει σε νέο κύκλο βίας, κατηγορώντας ανοικτά την τουρκική κυβέρνηση ότι προσπαθεί να κρατήσει τη διαδικασία υπό απόλυτο έλεγχο και να τη χρησιμοποιεί ανάλογα με τις πολιτικές της ανάγκες.

Η εφημερίδα Νεφές ανάβει φωτιές στην Άγκυρα: ο Μπιλάλ Ερντογάν εμφανίζεται ολοένα και πιο συχνά στο πολιτικό προσκήνιο και πολλοί μιλούν πλέον ανοικτά για προετοιμασία ρόλου – ακόμη και για διάδοχο του πατέρα του.

Ο Μπιλάλ Ερντογάν, γιος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο πολιτικών συζητήσεων, εξαιτίας της αυξημένης παρουσίας του στη δημόσια σφαίρα και των πρόσφατων παρεμβάσεών του σε πολιτικά και οικονομικά ζητήματα. Κύκλοι της Άγκυρας τον περιγράφουν μάλιστα ως έναν «νέο πολιτικό ασκούμενο».

Ο Μπιλάλ Ερντογάν προκάλεσε πρόσφατα έντονη συζήτηση με την κριτική του προς τη TÜSİAD, χωρίζοντας το επιχειρηματικό περιβάλλον σε όσους «είναι μαζί μας» και σε όσους «δεν είναι».

Σενάριο δημιουργίας ρόλου για τον Μπιλάλ 

Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταφέρει η Nefes, στο προεδρικό περιβάλλον υπάρχει η εκτίμηση ότι ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν ενδέχεται σύντομα να δημιουργήσει νέο πολιτικό ρόλο για τον γιο του. Μάλιστα, ορισμένοι αναλυτές δεν αποκλείουν ότι ο Μπιλάλ Ερντογάν θα μπορούσε –σε μεταγενέστερο στάδιο– να αναλάβει ακόμη και την ηγεσία του AKP.  Το μήνυμα των διαρροών; «Πλησίασε τη βάση, δέσε σχέσεις με τα στελέχη και έρχεται η ώρα σου».

Σύμφωνα πάντα με την εφημερίδα, η οικογένεια Ερντογάν προτιμά να «παραδώσει» το κόμμα στον Μπιλάλ, γεγονός που απαιτεί να ενισχύσει τις σχέσεις του με τα κομματικά στελέχη και τη βάση. Τα πιθανά σενάρια περιλαμβάνουν:

• ανάληψη κομματικού αξιώματος
• διορισμό σε συμβουλευτικό ρόλο
• ή άλλο είδος θεσμικής ευθύνης

Το όνομα Φιντάν στα σενάρια διαδοχής 

Στις ευρύτερες συζητήσεις για τη «μετά Ερντογάν εποχή» εμφανίζεται κυρίως ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν. Ωστόσο σύμφωνα με την Νεφές, παρά το ότι τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ προβάλλουν την εικόνα του ως «επιτυχημένου και δημοφιλή», αυτό δεν βρίσκει μεγάλη απήχηση στο κοινό. Επιπλέον, ο Φιντάν φαίνεται απρόθυμος να εμπλακεί σε εσωτερικό κομματικό ανταγωνισμό.

Το σενάριο Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ 

Ο γαμπρός του προέδρου, Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ, έχει επίσης συζητηθεί ως μελλοντική πολιτική φιγούρα, λόγω της δημοσιότητας που συγκεντρώνει. Ωστόσο, οι ίδιες πληροφορίες της εφημερίδας αναφέρουν ότι, ακόμη κι αν αποφάσιζε να ακολουθήσει πολιτική πορεία, δεν θα τη βασίσει στην κληρονομιά του AKP, αλλά ενδέχεται να δημιουργήσει νέο, σύγχρονο συντηρητικό κόμμα.

Η Nefes καταγράφει ένα πολιτικό σκηνικό όπου τα σενάρια για τη διαδοχή στην ηγεσία της Τουρκίας πληθαίνουν, με τον Μπιλάλ Ερντογάν να αναδύεται στο προσκήνιο ως κεντρικός παίκτης της επόμενης ημέρας – ενώ Φιντάν και Μπαϊρακτάρ παραμένουν «υποψηφιότητες» διαφορετικού βάρους και φιλοδοξιών.

Μεγάλη έρευνα της εταιρείας Bulgu που δημοσιεύει η Pencere αποκαλύπτει ένα εκρηκτικό κοινωνικό τοπίο: η οικονομία είναι ο απόλυτος κυρίαρχος στις πολιτικές επιλογές των Τούρκων, ενώ η πλειονότητα των πολιτών δηλώνει ότι… δεν τα βγάζει πέρα.

Φτώχεια και πίεση στα νοικοκυριά

Τα στοιχεία σοκάρουν:

• 39% των πολιτών ζει με κάτω από 25.000 λίρες (500 ευρώ) τον μήνα.
• Μόλις 5,3% δηλώνει εισόδημα άνω των 125.000 λιρών1200 ευρώ).
• 43,9% λέει ότι «ούτε τα βασικά δεν καλύπτονται».
• Συνολικά, 78% των πολιτών νιώθει οικονομική ασφυξία.

Τι επηρεάζει την ψήφο – Η οικονομία «μιλά»

Στο ερώτημα τι καθορίζει την ψήφο:

• 45,1%: η οικονομία.
• 26,3%: ο ηγέτης.
• 19,3%: οι δημόσιες υπηρεσίες.

Και στην επιλογή κόμματος; Πάλι η οικονομία στην κορυφή:

• 21,7%: οι οικονομικές πολιτικές του κόμματος.
• 19,8%: η δικαιοσύνη.
• 14,2%: ο αρχηγός.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας;

• 38,9%: η οικονομία.
• 18,5%: η δικαιοσύνη.
• 12,3%: η παιδεία.
• 9,6%: η ανεργία.

Αντιδράσεις για ότζαλαν – «όχι στην ελπίδα χάριτος»

Η έρευνα έδειξε καθαρά ότι η κοινωνία απορρίπτει τα σενάρια περί επιείκειας στον Αμπντουλάχ Οτζαλάν:

• 65,6%: «να μην υπάρξει καμία χάρη».
• Μόλις 17,1% βλέπει θετικά την ιδέα.

Για την επίσκεψη αντιπροσωπείας κομμάτων στον Οτζαλάν στη φυλακή:

• 56,2%: «ήταν λάθος».
• 27%: τη στηρίζει.

Για τη δήλωση «διάλυσης» του PKK:

• 54,4%: «δεν το πιστεύουμε – ήταν συμβολικό».
• 29,6%: «θετική εξέλιξη».

Επιχειρήσεις κατά Δήμων του CHP

• 43,8%: «άδικες επιχειρήσεις».
• 26,2%: «δικαιολογημένες».

Πρόθεση ψήφου – Ντέρμπι AKP – CHP

Μετά τη στάθμιση των αναποφάσιστων:

• AKP: 30,8%
• CHP: 30%
• Φιλοκουρκικό DEM: 10,5%
• Καλό Κόμμα: 10,3%
• MHP: 7,6%

Το μήνυμα των πολιτών; Η οικονομία καίει – και θα κρίνει τα πάντα στις κάλπες.

Αποκαλυπτικά στοιχεία φέρνει στη δημοσιότητα ο αρθροφεάφοςΑϊτούντς Ερκίν (Nefes): το CHP πάτησε φρένο στην αποστολή βουλευτή στο Ιμραλί, μετά από μεγάλη δημοσκόπηση 2.975 ατόμων σε 55 επαρχίες που έδειξε ξεκάθαρα πως οι πολίτες… δεν θέλουν ούτε να το ακούσουν!

57% κατά της πρότασης Μπαχτσελί 

Σύμφωνα με τα ευρήματα:

• 57% απορρίπτει την ιδέα αποστολής αντιπροσωπείας στο Ιμραλί.
• Οι μισοί και πλέον συμμετέχοντες βλέπουν αρνητικά και τα σχόλια Μπαχτσελί περί αποφυλάκισης Ντεμιρτάς.
• Το κλίμα θεωρείται «τοξικό» για οποιαδήποτε κίνηση προς την πλευρά Οτσαλάν.

Αποτέλεσμα;

Οζέλ ακύρωσε την κίνηση πριν καν συζητηθεί.

Το CHP μπροστά, αλλά… πέφτει – το AKP ανεβαίνει!

Η ίδια έρευνα καταγράφει:

• CHP: 39,4% (πτώση 2 μονάδων)
• AKP: 33% (άνοδος 2 μονάδων)
• MHP: 6,1%
• DEM Party: 7%

Το CHP διατηρεί το 86,8% των ψηφοφόρων του 2023, αλλά κερδίζει επίσης:

• σχεδόν τους μισούς ψηφοφόρους TIP και Iyi Parti
• 7% των ψηφοφόρων του AKP
• 16,3% των ψηφοφόρων του MHP

Το AKP κρατά μόλις 73,5% των ψηφοφόρων του, ενώ το MHP πέφτει στο 60,9%.

Αυξάνεται η στήριξη στη διαδικασία «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία»

Παρά την αναταραχή, το ποσοστό στήριξης της διαδικασίας αυξήθηκε από 55% σε 58% τον Νοέμβριο.

Γιατί ο όζελ έκανε πίσω; η απάντηση σε μία φράση:

Η βάση του CHP (και όχι μόνο) δεν ήθελε να ακούσει τίποτα για Ιμραλί.

Στο κόμμα εκτιμούν ότι μια τέτοια κίνηση θα «θόλωσε» τις σημαντικές μετατοπίσεις ψηφοφόρων από MHP, Iyi Parti και AKP προς το CHP – κλειδί για το νέο πολιτικό τοπίο.

Η αντιπολιτευτική εφημερίδα Cumhuriyet αποκαλύπτει ότι το MHP του Ντεβλέτ Μπαχτσελί βουλιάζει στο 4%, σύμφωνα με τη νέα δημοσκόπηση της Sonar – κι αυτό έχει προκαλέσει σεισμό μέσα στο AKP και στον προεδρικό μηχανισμό.

«Δεν μας φέρνει ψήφους – Μας καίει!»

Στελέχη του AKP, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, δηλώνουν χωρίς περιστροφές:

«Το MHP δεν φέρνει τίποτα. Αντίθετα, μας ρίχνει!»

Ο κόσμος χρεώνει στο AKP την οικονομία, αλλά –όπως φέρονται να λένε κυβερνητικοί αξιωματούχοι– «οι κουβέντες για ασφάλεια και δικαιοσύνη διώχνουν τον κόσμο από το MHP».

Μήνυμα προς Ερντογάν: η συμμαχία… μπάζει!

Αξιωματούχοι έχουν ήδη ενημερώσει τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν ότι η συμμαχία με το MHP βρίσκεται σε πολιτική στασιμότητα και «δεν πείθει πλέον κανέναν».

Η εσωτερική κριτική στο AKP χτυπάει δύο καμπανάκια:

• Αντίδραση της βάσης σε σενάρια περί «λύσης» στο Κουρδικό.
• Υπερβολική πίεση του MHP σε δικαιοσύνη – συνταγματικές αλλαγές – κρατικό μηχανισμό.

Στην Προεδρία φοβούνται χρόνια κατάρρευση – Στο τραπέζι νέα κόμματα!

Πηγές του AKP λένε ότι στο Προεδρικό μέγαρο η πτώση του MHP θεωρείται πλέον «μόνιμο φαινόμενο», αναγκάζοντας την εξουσία να ψάχνει plan B.

Τα σενάρια που –κατά την Cumhuriyet– συζητούνται είναι «φωτιά»:

-Διεύρυνση της συμμαχίας με νέα δεξιά/συντηρητικά κόμματα.

-Χαλαρό μοντέλο συνεργασίας: τυπικά μαζί με MHP, αλλά πρακτικά… με άλλους.

-Νέοι εταίροι για να περιοριστεί η επιρροή του MHP στον κεντροδεξιό χώρο.

Ο μεγάλος φόβος: «πέφτουμε κάτω από 40%»

Σύμφωνα με αναλυτές, η πτώση του MHP έχει ανοίξει βαθιά ρωγμή στη «Λαϊκή Συμμαχία».

Αξιωματούχοι του AKP –όπως γράφει η Cumhuriyet– προειδοποιούν τον Ερντογάν ότι:

«Με το MHP στο 4%, η συμμαχία πέφτει κάτω από το 40% – μπαίνουμε σε εκλογικό ρίσκο!»

Σύμφωνα με αποκαλύψεις που επικαλείται ο δημοσιογράφος Φικρέτ Μπιλά, ο Αμπντουλάχ Οτζαλάν φέρεται να πρότεινε ένα «μοντέλο Συρίας» στη συνάντηση με τους τρεις Τούρκους βουλευτές  στο Ιμραλί — πληροφορία που δεν περιλαμβάνεται στην επίσημη τετρασέλιδη περίληψη, αλλά προέρχεται από το πλήρες 16σέλιδο κείμενο που δεν δόθηκε στη δημοσιότητα.

Τι φέρεται να πρότεινε ο Οτζαλάν

Οι διαρροές δείχνουν ένα σχέδιο που θυμίζει την αυτόνομη διοίκηση των YPG–SDF (παρακλάδι PKK) στην ανατολική Συρία:

• μέρος των δυνάμεων θα ενταχθεί στον συριακό στρατό,
• ενώ άλλο μέρος θα παραμείνει ως τοπική αστυνομική/στρατιωτική δύναμη της αυτόνομης διοίκησης.

Με λίγα λόγια: διατήρηση της YPG–SDF, καμία διάλυση, κανένας πραγματικός αφοπλισμός. Ο Μπιλά το περιγράφει ως μια δομή που ισοδυναμεί με ομοσπονδιοποίηση.

Tι δεν είπαν επισήμως

Οι βουλευτές του AKP και του MHP παρέδωσαν μόνο μια περίληψη χωρίς την υπογραφή της Γκιουλιστάν Κοτσϊγίτ, η οποία δήλωσε ότι αγνοούσε το συνοπτικό κείμενο. Ο Μπιλά εκτιμά ότι AKP–MHP δεν θέλουν να δημοσιοποιηθεί το πλήρες υλικό.

Σε σύγκρουση με Μπαχτσελί

Το «μοντέλο Συρίας» συγκρούεται με τη γραμμή του αρχηγού του MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο οποίος είχε μιλήσει για πλήρη αφοπλισμό του PKK και όλων των παραρτημάτων του, σύμφωνα με Μπιλά.

Το YPG–SDF απάντησε ήδη ότι τέτοιες αναφορές «αφορούν μόνο το PKK, όχι εμάς».

Τι δείχνουν οι εξελίξεις

Το άρθρο αναφέρει ότι το YPG–SDF:

• δεν σκοπεύει να παραδώσει τα όπλα,
• θέλει να παραμείνει ως ξεχωριστή στρατιωτική δύναμη στη βορειοανατολική Συρία.

Η Τουρκία αντιτίθεται σταθερά στην παρουσία ένοπλου παρακλαδιού του PKK στα σύνορά της, ενώ οι ΗΠΑ πιέζουν την Άγκυρα να αποδεχθεί την υπάρχουσα δομή και να αποφύγει νέες επιχειρήσεις.

Πιο «μαλακή» δήλωση Φιντάν

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν δήλωσε ότι «οι δυνάμεις του SDF πρέπει να ενταχθούν στον συριακό στρατό, αλλά μπορούν να υπάρξουν τοπικές ρυθμίσεις» — σχόλιο που ερμηνεύεται ως λιγότερο σκληρή στάση.

Μήνυμα από ΗΠΑ

Ο Αμερικανός πρέσβης Τομ Μπάρακ φέρεται να είπε ότι «τα εθνικά κράτη αποτελούν απειλή», φράση που —σύμφωνα με τον Μπιλά— φωτίζει καλύτερα το πλαίσιο ενός πολυκεντρικού συστήματος διακυβέρνησης στη Μέση Ανατολή, το οποίο ευνοούν ΗΠΑ–Ισραήλ.

Συμπέρασμα του Μπιλά

Ο αρθρογράφος καταλήγει ότι το «μοντέλο Συρίας» δεν είναι κάτι που «θα μπορούσε ποτέ να γίνει αποδεκτό από την τουρκική κοινωνία» και έρχεται σε αντίθεση με τις θεμελιώδεις αρχές της Τουρκικής Δημοκρατίας.