Την Ε/κ πλευρά κατηγορεί ο σύμβουλος του Τ/Κ ηγέτη, Χουσεϊν Ισικσάλ ότι «δεν κατάφερε να αδράξει αυτή την ιστορική ευκαιρία» στην άτυπη Σύνοδο της Γενεύης, επικρίνοντας την επειδή απέρριψε πρόταση του Ερσίν Τατάρ για δημιουργία ενός θεσμικού μηχανισμού μεταξύ των δυο πλευρών με την ονομασία Κυπριακό Συμβούλιο Συνεργασίας (ΚΣΣ) που θα λαμβάνει αποφάσεις για θέματα «των δύο λαών», όπως αποκαλεί τις δύο κοινότητες. Ο σύμβουλος Τατάρ κατηγόρησε τον Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδης ότι «δεν μπορεί να αποτινάξει την εμμονή του να είναι ο μοναδικός κυρίαρχος του νησιού».
Σε ειδικό άρθρο του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Αναντολού, ο Ειδικός Σύμβουλος του Ερσίν Τατάρ για διεθνείς σχέσεις, Χουσεϊν Ισικσάλ αναφέρει ότι «για άλλη μια φορά, μια πολύ σημαντική ευκαιρία δεν αξιοποιήθηκε στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό».
Ο Ισικσάλ γράφει ότι «ως επίσημο μέλος της αντιπροσωπείας της ‘τδβκ’, παρακολούθησα όλες τις συναντήσεις και είχα την ευκαιρία να τις παρακολουθήσω απευθείας».
Ο σύμβουλος Τατάρ υποστηρίζει ότι «σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της ελληνοκυπριακής ηγεσίας, η συνάντηση που έγινε στη Γενεύη πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του ‘προέδρου’ της ‘τδβκ΄ Τατάρ».
Υποστήριξε ότι αυτή η άποψη προτάθηκε για πρώτη φορά από τον Ερσίν Τατάρ στη συνάντηση με την πρώην Προσωπική Αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ,Μαρία Άγκελα Ολνγκίν Κουεγιάρ στις 14 Μαρτίου 2024. Στη συνέχεια ο Ερσίν Τατάρ πρότεινε αυτή την ιδέα για άλλη μια φορά κατά τη συνάντησή του με την Ολγκίν στο Λονδίνο την 1η Ιουλίου 2024. Τέλος, στη συνάντηση που είχε ο Ερσίν Τατάρ με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες τον Σεπτέμβριο, τονίστηκε ότι αυτή η συνάντηση ήταν πλέον αναγκαιότητα.
«Η Τ/κ πλευρά παρουσίασε το όραμά της»
Αναφερόμενος στην άτυπη σύνοδο της Γενεύης, ο σύμβουλος του Ερσίν Τατάρ, είπε πως καταδεικνύεται ξεκάθαρα από τις πολυάριθμες δηλώσεις ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος μεταξύ των δύο πλευρών και δεν φαίνεται δυνατό να υπάρξει.
«Η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν θα δεχτεί ποτέ να είναι μειονοτικό τμήμα της λεγόμενης ‘Κυπριακής Δημοκρατίας’, η οποία καταλήφθηκε από τους Ελληνοκύπριους υπό την απειλή όπλων το 1963 και η οποία δεν υφίσταται πλέον σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Με άλλα λόγια, το εξαντλημένο μοντέλο, στο οποίο η τουρκοκυπριακή πλευρά έχει αποσύρει τη συγκατάθεσή της και το οποίο έχει αποδειχτεί πολλές φορές ανεπιτυχές, δεν έχει καμία πιθανότητα να γίνει κοινός τόπος», υποστήριξε.
Ο σύμβουλος του Ερσίν Τατάρ ισχυρίστηκε ότι «η συνάντηση της Γενεύης πήρε τη θέση της στην ιστορία ως άλλη μια διπλωματική επιτυχία της τουρκοκυπριακής πλευράς». «Η ‘τδβκ’, η οποία έχει καταδικαστεί σε ασύμμετρη σιωπή στις διεθνείς πλατφόρμες, σε αντίθεση με την ελληνοκυπριακή πλευρά, λόγω παράνομων και απάνθρωπων απομονώσεων που δεν ανήκουν σε αυτήν την εποχή, παρουσίασε το όραμά της για μια επαναστατική λύση που θα αλλάξει ριζικά τις παραμέτρους στο νησί και τις προτάσεις συνεργασίας», υποστήριξε. Ισχυρίστηκε ότι «επιπλέον, η ‘τδβκ’ κατάφερε να καταγράψει αυτές τις προτάσεις στα αρχεία του ΟΗΕ σε μια πλατφόρμα όπου είναι παρών ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ».
«Θεσμικό και λειτουργικό μοντέλο συνεργασίας»
Σύμφωνα με τον σύμβουλο του Ερσίν Τατάρ, «ητουρκοκυπριακή πλευρά έχει αποδείξει ότι είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε από μια νέα βάση, αφήνοντας πίσω τις αποτυχημένες εμπειρίες του παρελθόντος και ότι αυτή η νέα βάση θα πρέπει να βασίζεται στην τρέχουσα πραγματικότητα στο νησί, δηλαδή σε ένα θεσμικό και λειτουργικό μοντέλο συνεργασίας βασισμένο στην κυριαρχική ισότητα των δύο πλευρών».
Υποστήριξε ότι «αντί να παίζει για το χρόνο και να περιφρουρεί το status quo, ο ‘πρόεδρος’ Τατάρ παρουσίασε στην ελληνοκυπριακή πλευρά παρουσία του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και των εγγυήτριων χωρών την πρόταση του Κυπριακού Συμβουλίου Συνεργασίας (ΚΣΣ), η οποία περιλαμβάνει μηχανισμό θεσμικής συνεργασίας που θα αγγίξει την καθημερινότητα των ‘δύο λαών’ και θα είναι επωφελής».
‘Όπως είπε, «σύμφωνα με αυτήν την επαναστατική πρόταση που θα συνδέει το παρόν με το μέλλον, το ΣΣΚ, το οποίο θα αποτελείται από δύο προέδρους, διαπραγματευτές και αξιωματούχους για συναφή θέματα, θα συζητήσει θέματα όπως η κοινή χρήση των πόρων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, που είναι ζωτικής σημασίας για τους ‘δύο λαούς’, και η σύνδεση με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) μέσω Τουρκίας, που είναι ο φθηνότερος και πιο βολικός τρόπος. Θα παράγει γρήγορες και πρακτικές λύσεις σε ζητήματα που θα συνδέουν το παρόν με το μέλλον, όπως εμπόριο, τουρισμός, τραπεζικές και χρηματοοικονομικές συναλλαγές, μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, παράτυπη μετανάστευση, δικαστικά ζητήματα, κλιματική αλλαγή, διαχείριση των υδάτινων πόρων του νησιού, κοινή καταπολέμηση φυσικών καταστροφών και εκκαθάριση του νησιού από νάρκες.
Σύμφωνα με την πρόταση της τουρκοκυπριακής πλευράς, οι αποφάσεις του ΣΣΚ θα ισχύουν ομόφωνα και οι αποφάσεις που θα ληφθούν θα είναι δεσμευτικές καθώς θα αντικατοπτρίζονται στην εσωτερική νομοθεσία και των δύο μερών. Έχει αναφερθεί ότι σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των δύο μερών, τα μέρη μπορούν να συνεχίσουν με την εσωτερική μέθοδο λήψης αποφάσεων».
Ο σύμβουλος του Ερσίν Τατάρ ανέφερε ότι «επιπλέον, η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν απέρριψε τις προτάσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς και δήλωσε ότι είναι ανοιχτή να προσθέσει νέους τομείς συνεργασίας με αυτούς τους τομείς εάν χρειαστεί. Αναφέρθηκε επίσης ότι οι εγγυήτριες χώρες, τα Ηνωμένα Έθνη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στο ΣΣΚ ως παρατηρητές».
Η ελληνική πλευρά εμπόδισε τη λήψη σημαντικών αποφάσεων
«Ο Χριστοδουλίδης δεν μπορεί να αποτινάξει την εμμονή του»
Ο σύμβουλος Τατάρ, υποστήριξε ότι «η τουρκοκυπριακή πλευρά έδειξε για άλλη μια φορά την επιθυμία της να επιλύσει τα προβλήματα ειρηνικά μέσω διαλόγου και διπλωματίας, όχι μόνο στα λόγια αλλά και στην πράξη». «Η ‘Διευρυμένη Άτυπη Συνάντηση της Γενεύης 2025’ έμεινε στην ιστορία με τη νέα πρόταση της τουρκοκυπριακής πλευράς που θα συνδέσει το παρόν με το μέλλον και θα δημιουργήσει κουλτούρα και πρακτική συνεργασίας και συμφιλίωσης. Δυστυχώς, ο Ε/Κ ηγέτης Χριστοδουλίδης, που ακόμα δεν μπορεί να αποτινάξει την εμμονή του να είναι ο μοναδικός κυρίαρχος του νησιού, απέρριψε αυτή την πρόταση, η οποία περιελάμβανε ιδέες ζωτικής σημασίας για το νησί, όπως η κοινή χρήση των πόρων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και η σύνδεση στο ηλεκτρικό δίκτυο της ΕΕ, που θα ωφελούσαν και τους δύο λαούς, χωρίς καν να αισθάνονται την ανάγκη να την αξιολογήσουν. Με άλλα λόγια, ο Χριστοδουλίδης, αποφασισμένος να διατηρήσει την ιδιότητά του ως θεματοφύλακας του status quo, έχει αναβάλει την ευκαιρία για Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους να χτίσουν μαζί το μέλλον του νησιού και προτίμησε να ζήσει για λίγο ακόμα με την εικονική πραγματικότητα που του παρέχει η διεθνής κοινότητα, αγνοώντας την πραγματικότητα», υποστήριξε ο σύμβουλος Τατάρ.
Προσθέτει ότι «ως αποτέλεσμα, η συνάντηση της Γενεύης περιορίστηκε στις συνομιλίες των ηγετών στην Κύπρο για το άνοιγμα τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης (να τονιστεί σε αυτό το σημείο ότι δεν υπάρχει ακόμη συναίνεση για το ποιες πύλες θα είναι αυτές), τη σύσταση τεχνικών επιτροπών για την κλιματική αλλαγή που θα εξετάσουν επίσης τις αρνητικές πτυχές της νεολαίας και της εξόρυξης, τη συζήτηση του έργου για την ίδρυση ηλιακής ενέργειας στη ζώνη αντιστάθμισης από τα μέρη». Αναφέρει ότι οΓενικός Γραμματέας του ΟΗΕ θα προετοιμάσει τα επόμενα βήματα και θα πραγματοποιηθεί μια άλλη άτυπη συνάντηση με την ίδια μορφή στη Γενεύη στα τέλη Ιουλίου του τρέχοντος έτους.
«Εάν η ελληνική πλευρά είχε καταφέρει να αδράξει αυτή την ιστορική ευκαιρία και να προσεγγίσει την πρόταση του Προέδρου Τατάρ με πραγματισμό, όχι μόνο οι ‘δύο λαοί’ που ζουν στο νησί αλλά και ολόκληρη η περιοχή, ιδιαίτερα οι πατρίδες Τουρκία και Ελλάδα, θα είχαν ωφεληθεί πολύ από αυτό. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσε να επιτευχθεί σημαντική επιτυχία σε αυτήν την ταραχώδη εποχή όπου η συνεργασία και η σταθερότητα χρειάζονται περισσότερο», υποστηρίζει ο σύμβουλος Τατάρ.