Η Γερμανία άναψε το πράσινο φως για την πώληση μαχητικών Eurofighter Typhoon στην Τουρκία — και οι Τούρκοι αναλυτές βλέπουν πίσω από τη συμφωνία κάτι πολύ μεγαλύτερο: μια νέα εποχή στις σχέσεις Άγκυρας–Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με τον αρθρογράφο Ιμπραήμ Κιράς της εφημερίδας Karar, η απόφαση του Βερολίνου δεν είναι απλώς μια εμπορική συναλλαγή, αλλά ένα μήνυμα επαναπροσέγγισης. Όπως γράφει, οι Γερμανοί αξιωματούχοι μιλούν ανοιχτά για τον ρόλο της Τουρκίας ως «αμυντικού εταίρου» μέσα στο πλαίσιο μιας μελλοντικής «ευρωπαϊκής ΝΑΤΟ», ενός Ευρωπαϊκού Στρατού που εδώ και χρόνια παραμένει στα χαρτιά.

Από το “όχι” των F-35 στο “ναι” των Eurofighter

Μετά την ψυχρότητα με τις ΗΠΑ —τις κυρώσεις CAATSA, την αποπομπή από το πρόγραμμα των F-35, τα μπλοκαρισμένα F-16 και τα προβλήματα με τους κινητήρες του τουρκικού μαχητικού Kaan— η Άγκυρα στρέφει πλέον το βλέμμα της στην Ευρώπη.

Αλλά, όπως σημειώνει ο Κιράς, η συνεργασία αυτή έχει όρια:

«Δεν πρέπει να περιμένουμε στρατηγική συμμαχία. Οι επαφές μοιάζουν να περιορίζονται σε στρατιωτικό επίπεδο – μαχητικά και ανταλλαγές προσωπικού».

«Η Ευρώπη βλέπει την Τουρκία μόνο ως στρατιωτική δύναμη»

Ο Τούρκος αναλυτής προειδοποιεί πως η ΕΕ “θυμάται” την Τουρκία μόνο όταν χρειάζεται τη στρατιωτική της ισχύ, κάτι που, όπως λέει, «πρέπει να μας ανησυχεί».

Η πολιτική κατάσταση στην Άγκυρα, προσθέτει, δεν ευνοεί ουσιαστική εμβάθυνση στις σχέσεις με την Ευρώπη.

Ο «Ευρωπαϊκός Στρατός» παραμένει όνειρο – αλλά η Τουρκία είναι στο τραπέζι

Η ιδέα ενός «Ευρωπαϊκού ΝΑΤΟ» υπάρχει εδώ και χρόνια, αλλά τώρα, με τις εντάσεις ΗΠΑ–ΕΕ, η Ευρώπη φαίνεται να ξανακοιτά την Τουρκία ως γεωστρατηγικό χαρτί.

Κι αν τελικά φτιαχτεί ένας Ευρωπαϊκός Στρατός;

Η Άγκυρα μάλλον δεν θέλει να μείνει εκτός παιχνιδιού, υποστηρίζει ο αρθρογράφος της τουρκικής εφημερίδας.

Mε διπλωματικές αιχμές ολοκληρώθηκε η κοινή συνέντευξη Τύπου του Τούρκου ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν με τον Γερμανό ομόλογό του Γιόχαν Βάντεφουλ . Ο Γερμανός ΥΠΕΞ ξεκαθάρισε πως «για την ένταξη στην ΕΕ απαιτείται πρόοδος στη δημοκρατία, στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο κράτος δικαίου».

Ο Φιντάν, χωρίς να αφήσει το σχόλιο να περάσει, αντεπιτέθηκε με ευρωπαϊκό επιχείρημα:

«Αν η Τουρκία είχε ενταχθεί εγκαίρως στην ΕΕ, ίσως να μην υπήρχε το Brexit και η Ευρώπη να ήταν πιο ανθεκτική απέναντι στις κρίσεις».

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ζήτησε «μια νέα στρατηγική και ρεαλιστικό πλαίσιο» στις σχέσεις με τις Βρυξέλλες, υπογραμμίζοντας ότι «η Τουρκία είναι έτοιμη να κάνει τα βήματα που της αναλογούν, αρκεί η ΕΕ να δείξει πραγματική πολιτική βούληση».

Ο Φιντάν κάλεσε σε επανεκκίνηση του διαλόγου για τη βίζα και επικαιροποίηση της Τελωνειακής Ένωσης, τονίζοντας:

«Η απόφαση του Προέδρου μας είναι σαφής. Η Τουρκία θα κάνει ό,τι χρειάζεται. Η Ευρώπη όμως πρέπει να μιλήσει ξεκάθαρα».

Από την πλευρά του, ο Βάντεφουλ επανέλαβε ότι «η πορεία προς την ΕΕ περνά από τα Κριτήρια της Κοπεγχάγης» και πρόσθεσε με νόημα:

«Η Γερμανία θέλει μια εποικοδομητική σχέση με την Τουρκία, αλλά και μια ειλικρινή Ευρωπαϊκή Ένωση».

Για τη Γάζα: «Είμαστε ακόμη στην αρχή»

Ο Χακάν Φιντάν μίλησε και για τη Γάζα, λέγοντας πως η Τουρκία παραμένει προσηλωμένη στη διατήρηση της εκεχειρίας:

«Είμαστε ακόμη στην αρχή του δρόμου. Ο στόχος είναι η λύση των δύο κρατών και η μόνιμη ειρήνη στη Μέση Ανατολή».

Ο Βάντεφουλ αναγνώρισε «τον καθοριστικό ρόλο της Τουρκίας» στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και σημείωσε:

«Ένα φως άναψε στη Μέση Ανατολή – πρέπει να φροντίσουμε να μη σβήσει».

Επόμενο βήμα: ο Γερμανός Καγκελάριος στην Άγκυρα

Η επίσκεψη του Βάντεφουλ θεωρείται προπομπός της επίσημης επίσκεψης του Γερμανού Καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς στην Τουρκία, για την οποία –όπως αποκάλυψε ο Φιντάν– έχουν ήδη ξεκινήσει οι προετοιμασίες.

Διπλωματικός πυρετός στην Άγκυρα! Ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Ντέιβιντ Βάντεφουλ πραγματοποιεί σήμερα επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία και είχε σημαντική συνάντηση με τον Τούρκο ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν.

Πριν από τη συνάντηση στο τουρκικό ΥΠΕΞ, ο Βάντεφουλ είχε επαφές με τον επικεφαλής της ΜΙΤ, Ιμπραχίμ Καλίν, ενώ στη συνέχεια αναμένεται να γίνει δεκτός και από τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Σύμφωνα με τουρκικά δημοσιεύματα, στο τραπέζι Φιντάν – Βάντεφουλ βρέθηκαν οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, η εκεχειρία στη Γάζα και οι σχέσεις Τουρκίας – ΕΕ. Ο Γερμανός ΥΠΕΞ εξήρε τη μεσολάβηση της Τουρκίας στην επίτευξη της εκεχειρίας στη Γάζα, χαρακτηρίζοντας τη χώρα «κεντρικό στρατηγικό εταίρο στο ΝΑΤΟ».

«Η Τουρκία έχει ιδιαίτερη σημασία για τη Γερμανία. Δεν έχουμε τόσο στενούς κοινωνικούς δεσμούς με καμία άλλη χώρα», δήλωσε ο Βάντεφουλ, προσθέτοντας πως «θέλουμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία ΕΕ – Τουρκίας, δεδομένης της γεωστρατηγικής της θέσης».

Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών του αναμένεται να οριστικοποιηθούν και οι λεπτομέρειες της επίσημης επίσκεψης του Γερμανού Καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς στην Τουρκία, που προγραμματίζεται σε δύο εβδομάδες και θα περιλαμβάνει συνάντηση με τον Ερντογάν.

Λίγο πριν πατήσει το πόδι του στην Άγκυρα, ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Γιοχάν Βάντεφουλ άνοιξε τα χαρτιά του στη «Χουριέτ»:

«Η ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της Τουρκίας είναι και προς το συμφέρον της Γερμανίας!»

Η κυβέρνηση του Φρίντριχ Μερτς έχει δώσει το πράσινο φως για την προμήθεια των μαχητικών Eurofighter Typhoon, με τον Βάντεφουλ να υπογραμμίζει:

«Μαζί μπορούμε να κάνουμε περισσότερα. Η Τουρκία είναι στρατηγικός μας σύμμαχος στο ΝΑΤΟ».

Ο Ερντογάν «παίκτης» σε Γάζα και Ουκρανία

Ο Γερμανός ΥΠΕΞ εξήρε τον ρόλο της Τουρκίας στις κρίσεις της Γάζας και της Ουκρανίας:

«Η Τουρκία είναι καθοριστικός παράγοντας τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στη Μαύρη Θάλασσα. Μπορεί να μη βλέπουμε τα πάντα με τον ίδιο τρόπο, αλλά δουλεύουμε σκληρά για μια μόνιμη ειρήνη».

Ειδική αναφορά έκανε και στην προσπάθεια της Άγκυρας –μαζί με Κατάρ και Αίγυπτο– να πείσει τη Χαμάς να αποδεχθεί το 20σημείο ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ.

Eurofighter και SAFE στο τραπέζι

Ο Βάντεφουλ βρίσκεται σήμερα στην Άγκυρα για κρίσιμη συνάντηση με τον Χακάν Φιντάν.

Στο τραπέζι μπαίνουν:

• η αγορά 40 μαχητικών Eurofighter Typhoon,
• η πορεία της εκεχειρίας στη Γάζα,
• και η συμμετοχή της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE των 150 δισ. δολαρίων.

«Η Τουρκία έχει μεγάλη ευθύνη στη Μαύρη Θάλασσα με τη Συνθήκη του Μοντρέ», είπε ο Βάντεφουλ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι το Βερολίνο βλέπει πλέον την Άγκυρα ως αναπόσπαστο πυλώνα ασφάλειας στην περιοχή.

Βαθιές διεργασίες επαναπροσέγγισης Τουρκίας – Ισραήλ αποκαλύπτει η αριστερή τουρκική ιστοσελίδα SoL Haber, επικαλούμενη δημοσίευμα της Yediot Aharonot που σκιαγραφεί το πορτρέτο του αρχηγού της ΜΙΤ, Ιμπραχίμ Καλίν – του ανθρώπου που αποκαλούν «η σκιά του Ερντογάν».

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο Καλίν θέλει να αποκαταστήσει σταδιακά τις σχέσεις με το Ισραήλ, ξεκινώντας με ανταλλαγή πρέσβεων και επανέναρξη πτήσεων της Turkish Airlines προς το Τελ Αβίβ.

Μάλιστα, φέρεται να έχει στενή επαφή με κορυφαίους Ισραηλινούς αξιωματούχους, όπως τον αρχηγό της Μοσάντ Ντέντι Μπαρνέα και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Τσάχι Χανέγκμπι.

Ισραηλινή πηγή φέρεται να τον περιγράφει ως «έξυπνο, με αξίες και χωρίς μίσος για το Ισραήλ», ενώ άνθρωποι του περιβάλλοντός του λένε πως «θέλει να ρίξει τους τόνους και να φέρει πίσω τους τουρίστες και τα αεροπλάνα».

Ο ίδιος θεωρεί ότι η Τουρκία πρέπει να παίξει ρόλο στη διατήρηση της ειρήνης στη Γάζα και ήδη, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, προετοιμάζει την αποστολή εργατών για την ανοικοδόμηση.

Χαρακτηριστική είναι η φράση που αποκαλύπτεται ότι του είπε ο Ερντογάν στο Σαρμ Ελ Σέιχ:

«Μην φύγεις από το Σαρμ χωρίς συμφωνία!»

Και ο Καλίν απάντησε:

«Θα μείνουμε μέχρι να βγει λευκός καπνός.»