Γράφει η Μαρία Δήμου

Οι προσωπικότητες που αναδύθηκαν μέσα από την ρωμαίικη κοινότητα και ο ρόλος που έπαιξαν τόσο στην πορεία της Ρωμιοσύνη της Πόλης όσο και σ’ αυτήν του νεοσύστατου ελληνικού κράτους πάντα εντυπωσιάζουν και αποτελούν θέματα ερευνητικού ενδιαφέροντος. Η γνωριμία με αυτές τις προσωπικότητες είναι και θέμα πολλών εκδηλώσεων που πραγματοποιούν κοινοτικοί φορείς των ρωμαίικων βακουφίων.

Στο πλαίσιο αυτό εντάχθηκε και η ομιλία του κ. Γιώργου Μπονάνου, απόγονου της οικογένειας Ζαρίφη, στην καινούρια αίθουσα της Κοινότητας Παναγίας Παραμυθίας, στο Φανάρι. Ο πάντα δραστήριος Πρόεδρος κ. Λάκης Βίγγας με τα μέλη της Εφοροεπιτροπής προσκάλεσαν το κοινό της Πόλης να παρακολουθήσει την ομιλία του κ. Μπονάνου με θέμα τα έργα και τις ημέρες του τραπεζίτη και μεγάλου ευεργέτη Γιώργου Ζαρίφη.

Η απόλυτα επιχειρηματική μορφή του μεγαλοτραπεζίτη, που κυριάρχησε στον χρηματοπιστωτικό κόσμο του Γαλατά και έσωσε την Οθωμανική Αυτοκρατορία από την πτώχευση, είχε τόσο μεγάλο ανθρωπιστικό, εθνικό, φιλοεκπαιδευτικό έργο που κατατάχθηκε ανάμεσα στις μέγιστες προσωπικότητες όχι μόνο της Ρωμιοσύνης αλλά κι ολόκληρης της Αυτοκρατορίας.

Ο κ. Μπονάνος απευθυνόμενος σε ένα πολυσυλλεκτικό κοινό παρουσίασε άγνωστες πτυχές της ζωής τόσο του Γιώργου Ζαρίφη όσο και της ευρύτερης οικογένειας. Μίλησε για την Αλώνη, το μικρό νησάκι της Θάλασσας του Μαραρά, τόπο καταγωγής της οικογένειας, για τη μετάβαση από την οινοπαραγωγή στο χώρο των επιχειρήσεων και τραπεζών. Για τις διαδοχικές μετακινήσεις από την Πόλη στη Οδησσό, στο Ναύπλιο και την επιστροφή στη γενέθλια γη. Για το όνειρο της προόδου και της ανάπτυξης, οικονομικής, κοινωνικής  και πνευματικής, της Ρωμαίικης Κοινότητας. Για τη χρηματοδότηση σχολείων, κοινωφελών ιδρυμάτων και εκκλησιών. Για το όνειρό του να αποκτήσουν οι Ρωμιοί δύναμη και δυνατότητες τέτοιες που θα τους οδηγήσουν στις πιο υψηλές θέσεις της κοινωνίας και της διοίκησης έτσι ώστε να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός συνασπισμού ανάμεσα στο νεοϊδρυθέν ελληνικό και στο κράτος που έβλεπε να έρχεται μετά από τη κατάρρευση της παρηκμασμένης  Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η χρηματοδότηση προς τη Μεγάλη του Γένους Σχολή, τα Νοσοκομεία Βαλουκλή, το Κεντρικό Παρθεναγωγείο, τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, το Ορφανοτροφείο Πριγκήπου, τον Ελληνικό Φιλολογικό Σύλλογο, τη Φίλεργο Εταιρεία Κωνσταντινουπόλεως, τα Ζαρίφεια Διδασκαλεία,  η στήριξη στο Γεώργιο Βιζυηνό και στον  Λάζαρο Σώχοαποτελούν μέρος της πολυσχιδούς προσφοράς του Γιώργου Ζαρίφη και των επιγόνων του.

Ο κ. Μπονάνος δήλωσε πως αναμένει την επανέκδοση στα ελληνικά των απομνημονευμάτων του επιφανούς μέλους της οικογένειάς του, πως εργάζεται για την αγγλική μετάφραση ενώ δήλωσε ενθουσιασμένος με την δεύτερη έκδοσή τους στην τουρκική γλώσσα συγχαίροντας τον εκδότη κ. Kenan Kocatürk, πρόεδρος του Συλλόγου   Εκδοτών Τουρκίας, που παραβρέθηκε στην εκδήλωση.

Την παρουσίαση του ομιλητή έκανε η κ. Υβόννη Βίγκα ενώ παρόντες ήταν ο Πέτρος Κωνσταντής- Ζαρίφης με τη σύζυγό του, που συμπλήρωσε με τα δικά του βιώματα τη διήγηση του κύριου ομιλητή.

Οι συζητήσεις συνεχίστηκαν στο δείπνο που παρέθεσε η Επιτροπή στους εκλεκτούς προσκεκλημένους με αμείωτο ενδιαφέρον.

Γράφει η Ολυμπία Μπέτσα

Το εφήμερο και το ευμετάβλητο της ανθρώπινης ύπαρξης – σα σκιά ονείρου ο άνθρωπος - προσέγγισε η παράσταση που παρουσιάστηκε στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή από τη Στέγη Πολιτισμού και Κοινωνικής Συμπαράστασης Θεσσαλονίκης «Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ» σε συνεργασία με τη θεατρική ομάδα «ΕΛΕΟΣ» και το φωνητικό σύνολο «ΜΕΜΝηΑ», το μεσημέρι της Παρασκευής 10 Μαΐου 2024 και που τίμησε με την παρουσία Της, η Α.Θ.Π., Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος.

Αφού προηγήθηκε το καλωσόρισμα του Σχολάρχη κ. Δημητρίου Ζώτου, ο χαιρετισμός του προέδρου του «Αριστοτέλη» Θεοδώρου Ασπασίδη και η ευλογία της Α.Θ.Π., Οικουμενικού Πατριάρχη, κ.κ. Βαρθολομαίου, το φιλόμουσο κοινό και οι μαθητές της Σχολής είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν το θεατρικό αναλόγιο του Δρ. Νικόλαου Β. Παππά. Ο Δρ. Παππάς με έμπνευση και φαντασία μετουσίωσε κείμενα της αρχαίας ελληνικής ιστοριογραφίας αναφορικά με τον Μεγάλο Αλέξανδρο, σε διαχρονικές κραυγές πόνου και νοσταλγίας για την πατρίδα, πλαισιωμένα με σύγχρονα τραγούδια της ξενιτιάς. Τα επτά κεντρικά πρόσωπα που αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, πάντα με κέντρο αναφοράς το μεγάλο στρατηλάτη, είναι ο σκυθρωπός στρατηγός του Κοίνος (Δημοσθένης Ιωαννίδης), η δυναμική μητέρα του Ολυμπιάδα (Αφροδίτη Ιωαννίδου), η πονεμένη αδελφή του Κλεοπάτρα (Άννα Δουμάνογλου), η αφοσιωμένη τροφός του Λανίκη (Στέλλα Τσατσαρώνη), η πολυταξιδεμένη εταίρα Θαΐδα (Αφροδίτη Τσέτσικα) που τον ακολούθησε στην εκστρατεία, η Περσίδα ερωμένη του Βαρσίνη (Δέσποινα Σφάντζικα) και η Βακτριανή σύζυγος του Ρωξάνη (Ελπίδα Ευκαρπίδου). Οι δύο τελευταίες του χάρισαν τους δύο γιους του, η Βαρσίνη τον Ηρακλή κι η Ρωξάνη τον Αλέξανδρο τον Δ΄ αντίστοιχα.

Ο Μεγάλος Νόστος

Οι αφηγητές Δρ. Νικόλαος Παππάς, Έφη Κυρλαγκίτση και Στέλλα Μωυσίδου παρουσιάζουν τα πρόσωπα, ερμηνεύοντας τα συναισθήματα που προκαλεί ο Μεγάλος Νόστος και η απώλεια. Οι χορωδοί του φωνητικού συνόλου «ΜΕΜΝηΑ» συνοδεύουν μουσικά με την καθοδήγηση του μαέστρου Σάκη Δερμιτζάκη. Ακούγονται τραγούδια όπως το «Τζιβαέρι», «της Ξενιτιάς», «Χωριό μου, χωριουδάκι μου» κ.ά. που μιλούν για τη νοσταλγία, το άλγος του Νόστου, τον πόνο για την πατρίδα και που συγκινούν και ξεσηκώνουν το θυμικό.

Οι σπαρακτικές ιστορίες των ξενιτεμένων πότε στη Μακεδονία, πότε στην Ασία, πότε στην Αίγυπτο ξεκινούν από τα παιδικά τους χρόνια στον τόπο που γεννήθηκαν, αγάπησαν και ανατράφηκαν και συνεχίζουν στους δρόμους των ξένων τόπων, όπου βρέθηκαν, είτε λόγω έρωτα, είτε λόγω επιγαμιών, είτε λόγω εκστρατείας, είτε λόγω εξορίας και φόβου. Τα συναισθήματα μεταβάλλονται, καθώς η πρωτόγνωρη χαρά μετατρέπεται σε βαθιά λύπη μέσα από τη μοναξιά και την απώλεια των αγαπημένων προσώπων, με αποκορύφωμα τον τρόμο που γεννά η απειλή για την ίδια τους τη ζωή, την ίδια τους την ύπαρξη. Δυνατές οι κραυγές των μητέρων που έχασαν τα βλαστάρια τους και το έμαθαν μετά, αλλά ακόμα πιο τραγική και σπαρακτική είναι η κραυγή που προκύπτει από το αδόκητο τέλος των ιστορικών προσώπων που κατέληξαν διωγμένοι, κατατρεγμένοι και άταφοι σε ξένους τόπους, αφιλόξενους και μακρινούς, με τις ψυχές τους αγριεμένες και αδικαίωτες να περιφέρονται στον Άδη.

Μέγας απών ο Μέγας Αλέξανδρος

Ο μέγας απών είναι ο Μέγας Αλέξανδρος. Η απουσία του συνδετικού προσώπου κάνει πολύ πιο έντονη την παρουσία του, σε όλες τις αφηγήσεις. Είναι αυτός που καθόρισε την πορεία της ζωής τους και που αγαπήθηκε από όλους και πιότερο από τη μάνα. Είναι όμως άφαντος, υπενθυμίζοντας στο κοινό ότι ακόμα και σήμερα ο τάφος του παραμένει μυστήριο.  Και καθώς κορυφώνονται οι τραγικές ιστορίες, έρχονται οι στίχοι του Πίνδαρου από τον  8^ο Πυθιόνικο να μας υπενθυμίσουν τι είναι ο άνθρωπος.

ἐπάμεροι· τί δέ τις; τί δ᾽ οὔ τις; σκιᾶς ὄναρ [επωδ. ε]
ἄνθρωπος.

Μτφρ.

Εφήμεροι· τί είναι κανείς και τί δεν είναι; [επωδ. ε]
Ίσκιος ονείρου ο άνθρωπος.

Ο καθένας μόνος - όπως άλλωστε είναι κι η μοίρα του ανθρώπου που μόνος του πορεύεται στη ζωή -  αλλά και όλοι μαζί οι συντελεστές της παράστασης μάς το φωνάζουν:  «Τίποτα δεν είναι τα ωραία αυτού του κόσμου / πριν καλά φανούν, χάνονται…/ σαν ονείρου σκιά» (Λίλα Ντε Τσάβες).

Έτσι, γοργά και κάποτε αιφνιδιαστικά τα μεγαλεία χάνονται και «τα στερνά δεν τιμούν τα πρώτα», όπως χαρακτηριστικά λέει ο σοφός μας λαός για το άδικο τέλος.

Δυνατό σε μηνύματα και καινοτόμο σε έμπνευση το θεατρικό αναλόγιο «Ως σκιάς όναρ- σαν ονείρου σκιά» τάραξε τη σκέψη μας για τη φύση του ανθρώπου σιγανά και ταπεινά…

Συντελεστές της παράστασης

Κείμενο-Μουσική Επιμέλεια: Δρ. Νικόλαος Β. Παππάς.

Σκηνοθετική-Εικαστική Επιμέλεια: Αφροδίτη Ιωαννίδου.

Ενορχήστρωση-Μουσική Διεύθυνση: Σάκης Δερμιτζάκης.

Θεατρική Ομάδα «Ἔλεος»

Με τη σειρά εμφάνισης Αφηγητές: Νικόλαος Παππάς, Έφη Κυρλαγκίτση, Στέλλα Μωυσίδου. Ολυμπιάδα: Αφροδίτη Ιωαννίδου. Κλεοπάτρα: Άννα Δουμάνογλου. Βαρσίνη: Δέσποινα Σφάντζικα. Θαΐδα: Αφροδίτη Τσέτσικα. Κοίνος: Δημοσθένης Ιωαννίδης. Ρωξάνη: Ελπίδα Ευκαρπίδου. Λανίκη: Στέλλα Τσατσαρώνη.

Μουσικό - Φωνητικό Σύνολο «ΜέΜνηΑ» Πιάνο: Σάκης Δερμιτζάκης. Σοπράνο: Άννα Καραχάλιου, Δέσποινα Στάη, Αρετή Τάχου. Άλτο: Ρούλα Βέττα, Ιωαννέτα Βλάσση, Βούλα Δημητρούλη, Στέλλα Μωυσίδου, Ευαγγελία Χατζηνάσιου. Τενόρο: Τάσος Αναστασιάδης, Απόστολος Δεληγεώργης, Δρόσος Δρόσος, Φάνης Καπητανίδης, Στέλιος Κοτζαμάνης. Μπάσο: Γιάννης Γιαγκούδης, Γιώργος Ζούπος, Ιγνάτιος Χαραλαμπίδης. Σολίστ: Αρετή Τάχου, Ρούλα Βέττα, Στέλιος Κοτζαμάνης, Γιώργος Ζούπος.

Ο πρώτος αξιωματούχος που επισκέφθηκε την Πόλη έπειτα από την μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί είναι ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας. Είχε συνάντηση πριν από λίγο με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Αναχωρώντας από το Φανάρι ο κ. Δούκας εξέφρασε θλίψη και πόνο για την μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί.

Είπε ότι «ως μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO το οποίο ανήκει σε όλη την ανθρωπότητα πρέπει να ενώνει τη ανθρωπότητα και όχι να τη χωρίζει».

«Υπάρχουν πρότυπα και κανόνες για το πως προστατεύει κανείς αυτά τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς που οφείλουν όλα τα κράτη να τηρούν», ανέφερε.

Αποκαλύπτουμε τις πρώτες εικόνες από το εσωτερικό της Μονής της Χώρας η οποία από λειτουργεί πλέον ως τζαμί. Τρία ψηφιδωτά στη Μονή της Χώρας καλύφθηκαν με κουρτίνες. Πρόκειται για το κύριο μέρος του ναού το οποίο μετατράπηκε σε τζαμί και καλύφθηκε με χαλιά χρώματος πορτοκαλί – σομόν. Το ένα τμήμα που οι άντρες μόνο προσεύχονται, βρίσκονται και τα τρία ψηφιδωτά που έχουν καλυφθεί με κουρτίνες χρώματος καφέ με μαύρο, στα ίδια χρώματα με τον τοίχο.

Μπαίνοντας σε αυτό κύριο μέρος του ναού στα αριστερά κάλυψαν το ψηφιδωτό της Παναγίας. Στα δεξιά κάλυψαν το ψηφιδωτό του Χριστού. Το τρίτο ψηφιδωτό που καλύφτηκε είναι πάνω από την πόρτα μπαίνοντας,  η Κοίμηση της Θεοτόκου.

Πάνω η φωτογραφία με το ψηφιδωτό της Παναγίας που καλύφθηκε με κουρτίνα

Πάνω στη φωτογραφία το ψηφιδωτό του Χριστού που καλύφθηκε με κουρτίνα

Στο τμήμα ακριβώς δίπλα που προσεύχονται οι γυναίκες δεν υπάρχουν καθόλου ψηφιδωτά.

Τα ψηφιδωτά που είναι στον έξω νάρθηκα που δεν έχει μετατραπεί σε τζαμί, δεν έχουν καλυφθεί. Και ειδικά το φρέσκο ‘Εις Άδου Κάθοδος’ που είναι η πιο όμορφη Ανάσταση είναι ανέγγιχτο.

Η Μονής της Χώρας απροσδόκητα άρχισε να λειτουργεί ως τζαμί από 15.00 μετά το μεσημέρι της 6ης Μαϊου, έπειτα από ειδική τελετή στην οποία συμμετείχε εξ αποστάσεως ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερτογάν.

Κατά το πρότυπο της Αγίας Σοφίας έστρωσαν χαλιά για μουσουλμανική προσευχή και οι επισκέπτες βγάζουν τα παπούτσια τους προτού πατήσουν το χαλί. Οι γυναίκες για να μπουν στον χώρο που γίνεται η προσευχή πρέπει να καλύψουν το κεφάλι τους.

Στη φωτογραφία πάνω γυναίκα μπαίνει στο τμήμα που άνοιξε για μουσουλμανική προσευχή μόνο για γυναίκες στρωμένο με χαλί.

Γυναίκες προσεύχονται στην Μονή της Χώρας με καλυμμένα κεφάλια

Τραγικές εικόνες με παπούτσια στην είσοδο του τμήματος για μουσουλμανική προσευχή στην Μονή της Χώρας

Με μια ειδική τελετή και σύνδεση μέσω μεγάλης οθόνης θα ανακοινώσει επισήμως ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν το άνοιγμα της Μονής της Χώρα για μουσουλμανική προσευχή, δηλαδή την λειτουργία της ως τζαμί.

Στη συνέχεια γύρω στις 4 γίνονται διευθετήσεις για τη λήψη εικόνων από τους δημοσιογράφους στο εσωτερικό της Μονής της Χώρας. Το ‘Εδώ Τουρκία’ βρίσκεται έξω από τη Μονή της Χώρας αναμένοντας να μπούμε μέσα για να δούμε σε ποια κατάσταση είναι πλέον έπειτα από τις εργασίες μετατροπής από μουσείου σε τζαμί. Η Μονή της Χώρας ήταν κλειστή για 4 χρόνια και τώρα ανοίγει ως τζαμί μια μέρα μετά το Πάσχα.

Αποκλειστικές εικόνες από την Μονή της Χώρας για 'Εδώ Τουρκία'

Πάντως η Γενί Σαφάκ γράφει σήμερα ότι τα βυζαντινά ψηφιδωτά μέσα στη Μονή έχουν καλυφθεί και στους τοίχους και στην οροφή για τις ανάγκες της μουσουλμανικής προσευχής. Ωστόσο γίνονται διευθετήσεις ώστε να επιτρέπεται και η είσοδος στους τουρίστες κατά το πρότυπο της Αγίας Σοφίας. Επομένως ενδεχομένως να παραμένουν ανοιχτές κάποια ψηφιδωτά, αυτό είναι που θέλουμε να δούμε στις 4, αν τελικά καταφέρουμε να μπούμε μέσα.

Πρόκειται για μοναδικά σπάνια ψηφιδωτά γνωστά σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η Μονή της Χώρας την οποία οι Τούρκοι αποκαλούν σήμερα Καριγέ Τζαμί, ήταν βυζαντινό μοναστήρι το οποίο μετατράπηκε σε τζαμί από τους Οθωμανούς τον 16^ο αιώνα. Από το 1958 λειτούργησε ως Μουσείο.

Με απόφαση της κυβέρνησης Ερντογάν μετατράπηκε πάλι σε τζαμί και θα λειτουργούσε ως τζαμί από τις 23 του περασμένου Φεβρουαρίου, αλλά δεν λειτούργησε.

Η σημερινή εξέλιξη δεν ήταν αναμενόμενη.

Κατά το πρότυπο της Αγίας Σοφίας ανοίγει σήμερα και η Μονή της Χώρας για μουσουλμανική προσευχή σύμφωνα με την τουρκική φιλοκυβερνητική εφημερίδα Γενί Σαφάκ. Τα βυζαντινά ψηφιδωτά τα οποία είναι μοναδικά στον κόσμο έχουν καλυφθεί από τις τουρκικές αρχές.

Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση της Μονής τη Χώρας (στα τουρκικά την αποκαλούν Κariye) στην Κωνσταντινούπολη, η οποία θα 4 χρόνια ήταν κλειστή. Η Μονή της Χώρας είχε μετατραπεί σε μουσείο με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου πριν από 79 χρόνια και σήμερα για ανοίγει για μουσουλμανική προσευχή από τον Ταγίπ Ερντογάν και θα λειτοργήσει κατά το πρότυπο της Αγίας Σοφίας.

Με τις εργασίες ‘αποκατάστασης’ τα ψηφιδωτά στους τοίχους και στην οροφή καλύφθηκαν ενώ καθορίστηκε η περιοχή που θα την επισκέπτονται οι τουρίστες με ξεναγό. Επιπλέον, πληροφορίες για τα έργα στο τζαμί θα μπορούν να επεξηγηθούν σε πολλές γλώσσες. Πληροφορίες για την εργασία θα δοθούν μέσω κωδικού QR.

H εφημερίδα δημοσιεύει δήλωσε πολίτη ονόματι Μεχμέτ Τετίκ ο οποίος είπε ότι το άνοιγμα του ‘τζαμιού Καριγιέ’ έχει μεγάλο νόημα: «Πρώτα η Αγία Σοφία, τώρα η Καριγιέ. Είμαστε πολύ χαρούμενοι. Αυτά τα μέρη μας μιλούν για τους προγόνους μας και την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης. Τα χρόνια που διατηρούνταν ως μουσείο έχουν τελειώσει. Θα μπορούμε πλέον να προσκυνούμε ελεύθερα», είπε.

Γράφει η Μαρία Δήμου

Δεν έχω δει τόσο συγκινημένους ανθρώπους και συγχρόνως τόσο έκπληκτους με όσα συνέβησαν το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου στην εκκλησία της Παναγίας Μπαλίνου. Ποιος το περίμενε πως ο μικρός αυτό ναός, στη γειτονιά του Μπαλατά, που μέχρι πριν από λίγο καιρό ελάχιστοι χτυπούσαν το κουδούνι της βαριάς σιδερένιας πόρτας και περνούσαν το κατώφλι της, θα ξεχείλιζε αυτό το αναστάσιμο βράδυ από κόσμο, που άλλοι από περιέργεια, άλλοι παρακινημένοι από φίλους, άλλοι γιατί τους βόλευε η ώρα, άλλοι έχοντας ακούσει ή διαβάσει για όσα γίνονται τον τελευταίο καιρό εδώ ήρθαν για να παρακολουθήσουν ανυποψίαστοι τον Όρθρο της Αναστάσεως.

΅

Όταν όμως ακούστηκε ο χτύπος της καμπάνας και σιγά σιγά συγκεντρώθηκαν μέσα στο ναό γεμίζοντας τα στασίδια και τις καρέκλες και δημιουργώντας το αδιαχώρητο, όλοι ένιωσαν πως αυτό το βράδυ η καρδιά τους θα πλημμυρίσει από συγκίνηση και χαρά. Ειδικά Ρωμιοί που είχαν μνήμες από τη γειτονιά και επισκέπτες από την Ελλάδα που θέλησαν να μοιραστούν μαζί μας την πασχαλινή κατάνυξη.

Όταν το φως των κεριών φώτισε το σκοτάδι κι η εκκλησία αντήχησε από τις φωνές όλων που έψαλλαν το Χριστός Ανέστη, ένας κόμπος έσβηνε τις φωνές πολλών, κάποια μάτια θόλωσαν από ένα δάκρυ χαράς που στάθηκε ανάμεσα στα βλέφαρα. Κι όταν το μήνυμα της Ανάστασης αποδόθηκε σε πέντε γλώσσες, στα τουρκικά, αγγλικά, γερμανικά, αραβικά και τσέχικα, ήταν σαν να έφτασε μέσα από την Παναγία του Μπαλίνου στα πέρατα του κόσμου.

Μια τέτοια σημαντική βραδιά διάλεξε και η Επιτροπή της Κοινότητας να αναγνωρίσει την προσφορά του Πολίτη κ. Βύρωνα Νικολαΐδη τιμώντας τον με τον τίτλο του Ευεργέτη του Ναού. Εξάλλου αποτελεί παράδοση της Ρωμαίικης Κοινότητας η προσφορά στην Ομογένεια και η στήριξη των ιδρυμάτων της από τα επιφανή μέλη της.

Με ένα κόκκινο αυγό και την ελπίδα της ζωής που χαρίζει το βράδυ της Ανάστασης, σαν μια μεγάλη οικογένεια που αντάμωνε μετά από χρόνια, γιόρτασαμε με τα παραδοσιακά πολίτικα κεράσματα όλοι μαζί στην αυλή της εκκλησίας. Ζεστό γάλα και τσάι με τσουρέκι, κόκκινο αυγό και ποικιλία τυριών περίμεναν όσους θέλησαν να ζήσουν τη ζεστασιά της Παναγίας στη γειτονιά του Μπαλίνου.

Χριστός Ανέστη από το Μπαλίνο!

Χριστός Ανέστη, ελπίδα και χαρά στην οικουμένη!

Μεγάλη Παρασκευή. Σίγουρα ο Πατριαρχικός Ναός του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι έχει την τιμητική του, αλλά στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου στα Ταταύλα χτυπάει η καρδιά της Ρωμιοσύνης.

Ο επιτάφιος στολίστηκε και πάλι περιμένοντας την Ανάσταση. Τα Ταταύλα είναι η κοινότητα στην οποία διαμένουν οι περισσότεροι Ρωμιοί και η εκκλησία σφύζει από ζωή. «Καλή Ανάσταση», έλεγε ο ένας στον άλλο, μπαίνοντας στην εκκλησία. Τόσους πολλούς Ρωμιούς μαζί μόνο στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου θα συναντήσει κανείς. Και παντού ελληνικά. Κι οι παππούδες θυμούνται άλλοτε που στα Τατάυλα άκουγες μόνο ελληνικά στους δρόμους. Εποχές πριν το 1950 που οι Ρωμιοί στην Πόλοι αριθμούσαν τις 60 χιλιάδες και παραπάνω. Τώρα φτάνουν δεν φτάνουν τις 2 χιλιάδες!

Πάχα μαγικό

Αλλά ας μην είμαστε άδικοι. Το Πάσχα είναι μαγικό και στις άλλες εκκλησίες της Πόλης. Όπως η Αγία Τριάδα Σταυροδρομίου στην Πλατεία Ταξίμ, η Παναγία Ευαγγελίστρια στο Ντολάπντερε η οποία είναι υπό ανακαίνιση και θα αρχίσει πάλι να λειτουργεί σε 2-3 μήνες, ο Άγιος Νικόλαος στο Νιχώρι, η Παναγία η Κουμαριώτισσα στο Νιχώρι, ο Άγιος Χαράλαμπος στο Μπεμπέκι, η Αγία Τριάδα στη Χαλκηδόνα, ο Άγιος Γεώργιος Μακροχωρίου, η Αγία Τριάδα στη Θεολογική  Σχολή της Χάλκης, ο Άη Γιώργης ο Κουδουνάς στην Πρίγκιπο και όλες οι υπόλοιπες…

Προσκύνημα επτά Επιταφίων

 Άλλωστε την Μεγάλη Παρασκευή κεντρίζει το έθιμο του προσκυνήματος των επτά επιταφίων στην Πόλη. Οι πιστοί επισκέπτονται επτά εκκλησιές και περνούν κάτω από τους επιταφίους τους. Στο ναό των Παμμέγιστων Ταξιαρχών στο Βαλατά, οι πιστοί θα προσέρχονται για να περάσουν τη ζουλόπετρα: μια στενή οπή στη βάση ενός τοίχου του ναού, που οδηγεί σε ένα μικρό δωμάτιο. Το πέρασμα αυτό το διέρχονται τρεις φορές, για επίκληση καλής τύχης.

Περιφορά Επιταφίου στην Πρίγκηπο

Μια ακόμα ιδιαίτερη στιγμή του πολίτικου Πάσχα είναι η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους της Πριγκήπου. Η Παναγία της Πριγκήπου είναι η μόνη ρωμαίικη ενορία που πραγματοποιεί περιφορά έξω στους δρόμους. Το Μεγάλο Σάββατο στις περισότερες εκκλησίες θα πραγματοποιηθεί η ακολουθία του Εσπερινού, και το βράδυ η Ανάσταση του Χριστού.