Με ξεκάθαρο μήνυμα για άμεση ειρήνη στην Ουκρανία και ενεργό ρόλο της Τουρκίας στη διαμεσολάβηση, ο Ταγίπ Ερντογάν μίλησε από το Τουρκμενιστάν, λίγο πριν τη σημερινή κρίσιμη συνάντησή του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε ότι η Άγκυρα είναι έτοιμη να προσφέρει συγκεκριμένη στήριξη σε πρωτοβουλίες εκεχειρίας και ειρήνης, τονίζοντας πως, σε μια περίοδο παγκόσμιας αστάθειας και συγκρούσεων, ο διάλογος και η διπλωματία είναι μονόδρομος. Υπενθύμισε τον ρόλο της Τουρκίας στη λεγόμενη «Διαδικασία της Κωνσταντινούπολης», επισημαίνοντας ότι η χώρα του μπορεί να λειτουργήσει ως αξιόπιστος διαμεσολαβητής μεταξύ Μόσχας και Κιέβου.

Ωρα Ερντογάν–Πούτιν: Επιστρέφει το ουκρανικό στο τραπέζι;

Οι δηλώσεις αυτές αποκτούν ιδιαίτερη σημασία καθώς ο Ερντογάν συναντά σήμερα τον Ρώσο πρόεδρο στο περιθώριο των εκδηλώσεων για το Διεθνές Φόρουμ Ειρήνης και Εμπιστοσύνης στην Ασγκαμπάτ. Σύμφωνα με αναλύσεις στον φιλοκυβερνητικό τουρκικό Τύπο, η χρονική συγκυρία της συνάντησης θεωρείται κρίσιμη, καθώς ΗΠΑ και Ευρώπη εμφανίζονται διχασμένες για τον δρόμο εξόδου από τον πόλεμο.

Ο αναλυτής της εφημερίδας Σαμπάχ, Οκάν Μουντερίσογλου, μιλώντας στο Α Χάμπερ, υποστήριξε ότι η Δύση έχει μετατρέψει τον πόλεμο σε «χρηματοδοτικό μοντέλο», ασκώντας πιέσεις στην ουκρανική πλευρά για εδαφικές παραχωρήσεις, κυρίως στο Ντονμπάς, χωρίς να προσφέρει σαφείς εγγυήσεις ασφαλείας για το μέλλον.

Η «χαμένη» Κωνσταντινούπολη και το comeback

Στο ίδιο πλαίσιο, επανέρχεται και η εκτίμηση ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να είχε τελειώσει πριν από δύο χρόνια, στις συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης, οι οποίες –κατά τον τουρκικό Τύπο– μπλοκαρίστηκαν από χώρες με αιχμή το Ηνωμένο Βασίλειο, στο όνομα της στρατηγικής φθοράς της Ρωσίας.

Σήμερα, σύμφωνα με την ίδια ανάλυση, όσο κι αν τα προσχέδια συζητούνται σε Ουάσιγκτον, Λονδίνο ή Βρυξέλλες, το τελικό τραπέζι των διαπραγματεύσεων δύσκολα θα αποφύγει την Τουρκία.

«Η μάρκα είναι Τουρκία»

Το συμπέρασμα που προβάλλεται είναι σαφές:

η Τουρκία εμφανίζεται ξανά ως ο βασικός κόμβος της ειρηνευτικής διαδικασίας, με τον Ερντογάν να επιχειρεί να επαναφέρει το ουκρανικό σε πολιτική τροχιά.

«Η Τουρκία είναι η μάρκα της ειρηνευτικής διαπραγμάτευσης και ο Ερντογάν ο εγγυητής της», σχολιάζεται χαρακτηριστικά, δίνοντας στη σημερινή συνάντηση Ερντογάν–Πούτιν στο Τουρκμενιστάν χαρακτήρα καθοριστικής δοκιμής για το αν η πολυαναμενόμενη ειρήνη μπορεί να αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά.

Νέο εκρηκτικό σκηνικό διαμορφώνεται στη Συρία, σύμφωνα με την ιστοσελίδα Nefes, με συγκρούσεις, μυστικές συμμαχίες και κινήσεις που –όπως αναφέρεται– «ακουμπάνε» άμεσα την τουρκική πολιτική.

Συγκρούσεις Δρούζων – Βεδουίνων στη Σουγουέιντα

Σύμφωνα με ανάλυση του αρθρογράφου Ντενίζ Ζεϊρέκ στην επαρχία Σουγουέιντα συνεχίζονται έντονες συγκρούσεις ανάμεσα σε δρούζικες ομάδες και βεδουίνικες φυλές.

Σύμφωνα με το άρθρο:

• οι Δρούζοι κατηγορούν τις βεδουίνικες φυλές ότι στηρίζονται από τη Δαμασκό,
• η συριακή κυβέρνηση αντιτείνει ότι το Ισραήλ επιδιώκει αποσταθεροποίηση,
• οι SDF (Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις) φέρονται να έχουν ταχθεί στο πλευρό των Δρούζων.

Στο μεταξύ, η παρουσία κομβόι των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων στη γραμμή Αφρίν–Μανμπίτζ προκάλεσε έντονη προσοχή, ενώ αντιπροσωπεία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ πραγματοποιεί επαφές με όλες τις πλευρές στη Συρία.

Ο αλ-Σαράα αναζητά στήριξη – SDF προβάλλουν «αποκέντρωση»

Ο Ζεϊρέκ αναφέρει ότι ο προσωρινός πρόεδρος της Συριακής αντιπολίτευσης, Αχμέτ Χουσεΐν αλ-Σαράα, εκδίδει συνεχείς ανακοινώσεις, ενώ οι SDF προβάλλουν διαρκώς τη γραμμή της «αποκέντρωσης».

Οι σχέσεις των τοπικών ομάδων με τη Δαμασκό παραμένουν εύθραυστες, καθώς:

• Δρούζοι και Αλεβίτες δεν εμπιστεύονται το προεδρικό μόρφωμα του Σαράα,
• οι SDF έχουν καταστεί ο κύριος συνομιλητής του, με τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ.

Η Δαμασκός επιδιώκει την υλοποίηση της συμφωνίας της 10ης Μαρτίου με τις SDF, προσβλέποντας σε στήριξη ΟΗΕ και Ουάσινγκτον.

Στάση της Τουρκίας: πολιτική στήριξη στον Σαράα – Πίεση προς SDF

Η Τουρκία, σύμφωνα πάντα με την ανάλυση, στηρίζει τον Σαράα, προωθώντας τη θέση ότι οι SDF πρέπει:

• να αυτοδιαλυθούν, όπως το PKK,
• να ενσωματωθούν στη δομή του συριακού κράτους.

Ωστόσο, η Άγκυρα –κατ’ εκτίμηση του αρθρογράφου– γνωρίζει ότι οι SDF δεν συμμορφώνονται λόγω στήριξης ΗΠΑ και Ισραήλ.

Η τουρκική κυβέρνηση, στο πλαίσιο της διαδικασίας «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία», κρατά χαμηλούς τόνους απέναντι στον Αμπντουλάχ Οτσαλάν και τις SDF, για να μην διαταραχθεί η πολιτική διαδικασία.

Παρά ταύτα, τουρκικές υπηρεσίες ασφαλείας ζητούν παράλληλη άσκηση πίεσης προς τις SDF, προειδοποιώντας ότι δεν πρέπει να εκμεταλλευθούν τη διαδικασία.

Οι SDF επιδιώκουν «ντε φάκτο ομοσπονδιακή δομή»

Ο Ζεϊρέκ εκτιμά ότι οι SDF:

• αντιστέκονται στις διαπραγματεύσεις με τη Δαμασκό,
• προσπαθούν να εξασφαλίσουν αναγνώριση μιας περιφερειακής ομοσπονδιακής διοίκησης,
• ενδέχεται να εκμεταλλευθούν τη σύνθετη συγκυρία, ιδίως ενόψει του 2026.

«Το 2026 δεν θα βρει τη Συρία σταθερή» 

Ο αναλυτής υποστηρίζει ότι, μετά την πρόσφατη επίσκεψη κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας στον Οτσαλάν, η Τουρκία «άθελά της συνέδεσε» την εσωτερική διαδικασία αποφόρτισης με την εξέλιξη των πραγμάτων στη Συρία.

Ο αρθρογράφος προειδοποιεί:

«Η Συρία δεν θα μπει στο 2026 σε σταθερότητα. Όλα γίνονται πιο περίπλοκα.»

Σε νέα φορτισμένη ομιλία του σε εκδήλωση του ΑΚΡ, ο Τούρκος Πρόεδρος περιέγραψε τη Συρία ως «αδελφικό κράτος που αναγεννάται από τις στάχτες του», τοποθετώντας την ρητορικά στο ίδιο πλαίσιο με το Αζερμπαϊτζάν και το ψευδοκράτος.

Ο Τούρκος Πρόεδρος είπε συγκεκριμένα:

«Ακριβώς δίπλα μας, όπως το Αζερμπαϊτζάν και όπως η ‘τδβκ’, ένα αδελφικό κράτος με το οποίο μιλάμε την ίδια γλώσσα… αναγεννάται από τις στάχτες του».

Ο Τούρκος Πρόεδρος μίλησε για «δάκρυα χαράς» και για «εθνική υπερηφάνεια» που —κατά τη ρητορική του— νιώθει η Τουρκία παρακολουθώντας αυτήν τη «μεγαλοπρεπή αναγέννηση».

Παράλληλα, συνέδεσε τις εξελίξεις με τη Συμφωνία της 10ης Μαρτίου, υποστηρίζοντας ότι η πλήρης εφαρμογή της «θα τινάξει στον αέρα τα σχέδια όσων επενδύουν σε μια αδύναμη και διαιρεμένη Συρία».

Σκληρό μήνυμα έστειλε από την Τουρκία ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, βάζοντας στην πρώτη γραμμή το ενεργειακό: η Βουδαπέστη θα συνεχίσει να παίρνει ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, «γιατί δεν υπάρχει άλλη πηγή», όπως είπε.

Ο Όρμπαν ευχαρίστησε δημόσια τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν για τη «διαδρομή ασφαλείας» μέσω Turkish Stream, αποκαλύπτοντας ότι το 2025 πέρασαν προς την Ουγγαρία 7,5 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού αερίου. Παράλληλα, άνοιξε την πόρτα σε τουρκικές εταιρείες για ενεργειακές επενδύσεις στη χώρα του.

Από την πλευρά του, ο Ερντογάν ανακοίνωσε τη δημιουργία Κοινής Ομάδας Σχεδιασμού Τουρκίας–Ουγγαρίας, προβάλλοντας την αναβάθμιση της συνεργασίας σε ενέργεια, άμυνα και εμπόριο. Στο τραπέζι και η αύξηση του διμερούς εμπορίου στα 10 δισ. δολάρια.

Ο Όρμπαν δεν σταμάτησε εκεί: μίλησε για «αδιέξοδο» στον πόλεμο της Ουκρανίας, αποθέωσε τις μεσολαβητικές προσπάθειες της Άγκυρας και ευχαρίστησε την Τουρκία για τον ρόλο της στη συγκράτηση παράνομης μετανάστευσης προς την Ευρώπη.

Η σύνοδος στην Κωνσταντινούπολη κύλησε σε φόντο στενότερης στρατηγικής σχέσης Τουρκίας–Ουγγαρίας, με τους δύο ηγέτες να δείχνουν πως ανοίγουν νέο κεφάλαιο — και κυρίως έναν άξονα που «ενοχλεί» τις Βρυξέλλες.

Η Κωνσταντινούπολη γίνεται για δύο ημέρες το «κέντρο» του τουρκικού κόσμου στην ενέργεια, καθώς σήμερα και αύριο, 9–10 Δεκεμβρίου συγκεντρώνονται οι Υπουργοί Ενέργειας του Οργανισμού Τουρκικών Κρατών (ΟΤΚ) για την πέμπτη τους συνάντηση.

Ο Τούρκος Υπουργός Ενέργειας Αλπασλάν Μπαϊρακτάρ ετοιμάζεται για μαραθώνιο διμερών επαφών, με στόχο –όπως υποστηρίζουν στην Άγκυρα– να ανοίξει ο δρόμος για νέα ενεργειακά deals και σχέδια συνεργασίας.

Στο τραπέζι θα κάτσουν οι εκπρόσωποι από Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν, Κιργιστάν και Ουζμπεκιστάν, ενώ από την Ουγγαρία, το Τουρκμενιστάν και το ψευδοκράτος θα βρεθούν παρατηρητές.

Η τουρκική πλευρά προβάλλει τη συνάντηση ως «κομβική» για την ενεργειακή ασφάλεια και τα μεγάλα περιφερειακά έργα, με φόντο τη συζήτηση για ηλεκτρικές διασυνδέσεις και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.