Φωτιά στις σχέσεις Τουρκίας – Αιγύπτου βάζει δημοσίευμα της λιβανέζικης εφημερίδας Αλ Άχμπαρ, που αποκαλύπτει πως το Κάιρο αντιδρά έντονα στη συμμετοχή της Άγκυραςστη διεθνή δύναμη που σχεδιάζεται να αναπτυχθεί στη Γάζα!

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσιδεν επιθυμεί τουρκική παρουσία σε μια τέτοια αποστολή, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο θα ενίσχυε υπέρμετρα την επιρροή της Τουρκίας και θα περιόριζε τον ρόλο της Αιγύπτου στην περιοχή.

Η εφημερίδα σημειώνει ότι η απουσία του Αιγύπτιου ΥΠΕΞ Σάμεχ Σούκρι από τη Σύνοδο για τη Γάζα που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Κωνσταντινούπολη υπό τον Χακάν Φιντάν, δεν ήταν καθόλου τυχαία. Αντίθετα, θεωρείται σαφές μήνυμα δυσαρέσκειας προς την Άγκυρα.

Παρά τις προσπάθειες εξομάλυνσης των σχέσεων τους τελευταίους μήνες, το παλαιστινιακό ζήτημα φαίνεται να προκαλεί σοβαρό ρήγμα ανάμεσα στις δύο χώρες.

Η Αίγυπτος, που βλέπει τη Γάζα ως ζώνη ζωτικών συμφερόντων, δεν θέλει να παραχωρήσει έδαφος στην Τουρκία, ενώ η Άγκυρα επιδιώκει να εμφανιστεί ως περιφερειακός εγγυητής για το μέλλον της περιοχής.

Μια διπλωματική σύγκρουση με άρωμα ανταγωνισμού ηγεμονίας φαίνεται να ξετυλίγεται στη Μέση Ανατολή.

Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν «σήκωσε» σήμερα από το Ελσίνκι τη σημαία του SAFE, δηλώνοντας με έμφαση ότι «η συμμετοχή της Τουρκίας στο νέο ευρωπαϊκό μηχανισμό άμυνας είναι στρατηγικής σημασίας για την ασφάλεια της Ευρώπης».

Μιλώντας δίπλα στην Υπουργό Εξωτερικών της Φινλανδίας Ελίνα Βάλτονεν, ο Φιντάν τόνισε πως η Τουρκία, ως σύμμαχος του ΝΑΤΟ, είναι πυλώνας σταθερότητας και πως η συμμετοχή της στις πρωτοβουλίες της ΕΕ για την άμυνα, «ιδίως στον SAFE», ενισχύει την αποτρεπτικότητα της Συμμαχίας και συμβάλλει στην ειρήνη της ηπείρου.

«Νέα εποχή στην αμυντική βιομηχανία»

Αναφερόμενος στη συμφωνία συνεργασίας που υπεγράφη πέρυσι με τη Φινλανδία, υπογράμμισε ότι «άνοιξε η πόρτα για κοινή παραγωγή, ανταλλαγή τεχνολογίας και ανάπτυξη ικανοτήτων», επισημαίνοντας πως τέτοια projects «δυναμώνουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια και το ΝΑΤΟ».

«Η ΕΕ χωρίς την Τουρκία θα είναι ελλιπής»

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ευχαρίστησε τη Φινλανδία για τη στήριξή της στην ενταξιακή πορεία της Άγκυρας και κάλεσε τις Βρυξέλλες να προσεγγίσουν την Τουρκία «με ρεαλιστική και στρατηγική ματιά».

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι ελλιπής χωρίς την Τουρκία — όπως και η Τουρκία χωρίς την ΕΕ», είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας πως ο Ερντογάν έχει επιβεβαιώσει τη στρατηγική δέσμευση προς την Ευρώπημετά τις εκλογές του 2023.

 Στήριξη και από Μερτς

Ο Φιντάν θύμισε και τη δήλωση του Γερμανού Καγκελαρίου Φρίντριχ Μερτς στην Άγκυρα, ο οποίος «δήλωσε ανοιχτά υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ», κάνοντας λόγο για «νέο ξεκίνημα» στις ευρωτουρκικές σχέσεις.

«Μαζί για ειρήνη»

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ υπενθύμισε τέλος ότι η Άγκυρα και το Ελσίνκι συμπροεδρεύουν των ομάδων διαμεσολάβησης “Φίλοι” στον ΟΗΕ και τον ΟΑΣΕ, επισημαίνοντας ότι «οι δύο χώρες εργάζονται από κοινού για την ειρήνη και την ασφάλεια».

Φωτιές άναψε στην περιοχή το αμερικανικό σχέδιο για τη δημιουργία «Διεθνούς Δύναμης Σταθερότητας» στη Γάζα! Σύμφωνα με δημοσίευμα της τουρκικής ιστοσελίδας YDH, η Αίγυπτος απορρίπτει κατηγορηματικά την επιθυμία της Τουρκίας να συμμετάσχει στη δύναμη, θεωρώντας ότι η Άγκυρα επιχειρεί να ενισχύσει την επιρροή της στη Γάζα.

Το Κάιρο θέλει να κρατήσει τα ηνία στη μεταπολεμική φάση και βρίσκεται –σύμφωνα με πηγές– σε στενή συνεννόηση με την Ουάσιγκτον και τους Άραβες συμμάχους του, ώστε να κρατήσει την Τουρκία εκτός παιχνιδιού. Η ενόχληση της αιγυπτιακής κυβέρνησης φάνηκε και από την απουσία του ΥΠΕΞ Μπάντρ Άμπντελ Άτι από τη σύνοδο των υπουργών της Αραβικής και Ισλαμικής Κοινότητας στην Κωνσταντινούπολη, υπό τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν.

Το αμερικανικό σχέδιο για τη Γάζα

Το σχέδιο των ΗΠΑ προβλέπει τη συγκρότηση μιας διεθνούς δύναμης που θα αναπτυχθεί στη Γάζα για τουλάχιστον δύο χρόνια, με δυνατότητα παράτασης έως πέντε.

Η δύναμη αυτή –που θα λειτουργεί εκτός πλαισίου ΟΗΕ– θα υπάγεται σε ένα «Διεθνές Συμβούλιο Ειρήνης» υπό αμερικανική ηγεσία, με αποστολή την αποστρατιωτικοποίηση και την επιτήρηση των συνόρων.

Η ανάπτυξή της θα ξεκινήσει μόλις ολοκληρωθούν οι ισραηλινές επιχειρήσεις, ενώ η Διοίκηση της Παλαιστίνης θα κληθεί να αναλάβει ξανά τον έλεγχο της Γάζας μετά από μεταρρυθμίσεις.

Οργή της Χαμάς

Η Χαμάς απέρριψε το σχέδιο μιλώντας για «σχέδιο ραμμένο στα μέτρα του Ισραήλ».

Ο ανώτερος ηγέτης της οργάνωσης Μούσα Αμπού Μαρζούκ τόνισε ότι «οι Παλαιστίνιοι δεν χρειάζονται ξένες δυνάμεις» και προειδοποίησε ότι καμία ξένη στρατιωτική παρουσία δεν θα γίνει αποδεκτή στη Γάζα.

Το Κάιρο βάζει όρους – τα Εμιράτα αποχωρούν

Παρά την επιφυλακτική της στάση, η Αίγυπτος φέρεται να απάντησε «θετικά αλλά με επιφυλάξεις» στο σχέδιο των ΗΠΑ, ζητώντας να ξεκαθαριστούν οι αρμοδιότητες και τα όρια της αποστολής.

Δηλώνει μάλιστα έτοιμη να στείλει «τον μέγιστο αριθμό στρατιωτών» εφόσον εξασφαλιστεί ο έλεγχος των συνόρων και η εκπαίδευση των παλαιστινιακών δυνάμεων.

Την ίδια στιγμή, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακοίνωσαν την απόσυρση της συμμετοχής τους από το σχέδιο, φοβούμενα –όπως αναφέρει το Ινστιτούτο Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ– ότι οι δυνάμεις τους θα εμπλακούν «σε έναν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων».

Το παρασκήνιο

Η κόντρα Αιγύπτου – Τουρκίας για τη «διεθνή δύναμη» απειλεί να ταράξει τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το Κάιρο βλέπει την Άγκυρα ως αντίπαλο στην επιρροή στη Γάζα, ενώ η Άγκυρα επιδιώκει να ενισχύσει το ρόλο της σε κάθε περιφερειακή πρωτοβουλία.

Όπως σχολιάζουν αναλυτές, η μάχη για τη μεταπολεμική Γάζα έχει ήδη αρχίσει — και ο επόμενος γύρος παίζεται στα διπλωματικά τραπέζια.

Με επτά υπουργούς Εξωτερικών από τον μουσουλμανικό κόσμο συγκεντρωμένους στην Κωνσταντινούπολη, η Τουρκία έδειξε χθες ότι θέλει ρόλο-κλειδί στις εξελίξεις της Γάζας. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, μετά τη συνάντηση με ομολόγους του από ΗΑΕ, Ινδονησία, Κατάρ, Πακιστάν, Σαουδική Αραβία και Ιορδανία, δήλωσε ότι η συμμετοχή της Τουρκίας σε διεθνή δύναμη του ΟΗΕ θα εξαρτηθεί από την εντολή και το πλαίσιο της αποστολής.

«Η Τουρκία είναι έτοιμη να συμβάλει στην ειρήνη, αλλά μόνο αν το πλαίσιο συνάδει με τις αρχές μας», ξεκαθάρισε ο Φιντάν, τονίζοντας ότι «προτεραιότητα είναι να σταματήσουν τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και να διατηρηθεί η εκεχειρία».

Ο Τούρκος υπουργός ζήτησε να τηρηθούν τα σύνορα του 1967 και προειδοποίησε πως κανείς δεν θέλει νέο καθεστώς επιτροπείας στη Γάζα μετά τον πόλεμο. Όπως είπε, οι Παλαιστίνιοι πρέπει να έχουν τον πλήρη έλεγχο της διοίκησης και της ασφάλειάς τους, με τη διεθνή κοινότητα να στηρίζει μόνο οικονομικά και διπλωματικά.

Σύμφωνα με τη Γενί Σαφάκ, ο Φιντάν κάλεσε να ενταθεί η διεθνής πίεση στο Ισραήλ, ενώ η Χουριέτ έχει τίτλο: «Θα αναλάβουμε ευθύνη» και η Σαμπάχ: «Κύριος στόχος μας το κράτος της Παλαιστίνης».

Η συνάντηση της Κωνσταντινούπολης ήρθε ως συνέχεια των επαφών που είχαν οι ίδιες χώρες με τον Ντόναλντ Τραμπ στη Νέα Υόρκη, χωρίς όμως τότε να υπάρξει λύση για την εκεχειρία ή την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα.

Η Άγκυρα πλέον προβάλλει ως «ρυθμιστής» της επόμενης μέρας στη Μέση Ανατολή – αλλά με όρους δικούς της.

Στην Κωνσταντινούπολη σήμερα ο Τούρκος ΥΠΕΞ επιχειρεί να στήσει τραπέζι της Γάζας, φιλοξενώντας έκτακτη συνάντηση για τη Γάζα με τη συμμετοχή των ομολόγων του από Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ινδονησία, Κατάρ, Πακιστάν, Σαουδική Αραβία και Ιορδανία.

Στόχος του Φιντάν, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, είναι να συντονιστεί η κοινή στάση των μουσουλμανικών χωρών απέναντι στην ισραηλινή πολιτική και να σταλεί μήνυμα ενότητας προς τη διεθνή κοινότητα.

Ο Τούρκος υπουργός αναμένεται να κατηγορήσει το Ισραήλ ότι αναζητά προσχήματα για να λήξει την εκεχειρία και να ζητήσει αποφασιστική στάση απέναντι στις προκλήσεις του Τελ Αβίβ. Παράλληλα, θα επιμείνει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια που φτάνει στη Γάζα είναι ανεπαρκής και ότι το Ισραήλ παραβιάζει τις διεθνείς του υποχρεώσεις.

Ο Φιντάν αναμένεται να υπογραμμίσει πως η διοίκηση και η ασφάλεια της Γάζας πρέπει να περάσουν στα χέρια των Παλαιστινίων, ενώ θα τονίσει τη σημασία της προοπτικής των δύο κρατών και της διασφάλισης των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού.

Η συνάντηση γίνεται στον απόηχο της κοινής παρουσίας των ίδιων χωρών στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη, όπου είχαν συζητήσει το παλαιστινιακό ζήτημα και με τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.