Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν τηλεφώνησε στον ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, εκφράζοντας τα συλλυπητήριά του για τον γιων και των εγγονιών του κατάτην επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα. Δόθηκαν στη δημοσιότητα πλάνα από τη στιγμή που ο Ταγίπ Ερντογάν τηλεφώνησε στον Χανίγε. Ο ηγέτης της Χαμάς ο οποίοςβρισκόταν στο Κατάρ, έπαιξε τη φωνή του Ερντογάν από τομεγάφωνο κατά τη διάρκεια της συλλυπητήριας τελετής, όπου ήταν παρών και ο πρώην επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς, Χαλέτ Μεεσαάλ.

Σε ανακοίνωσή της, η Διεύθυνση Επικοινωνιών της τουρκικής προεδρίας, ο Ταγίπ Ερντογάν μίλησε με τονΧανίγιε στο τηλέφωνο. Εκφράζοντας τα συλλυπητήριά του στον Χανίγε για τον θάνατο των τριών παιδιών και των τριών εγγονιών του στην ισραηλινή επίθεση, ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι το Ισραήλ θα λογοδοτήσει οπωσδήποτε για τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διέπραξε ενώπιον του νόμου.

Τί έγινε;

 Το Ισραήλ στόχευσε ένα όχημα με πολλά μέλη της οικογένειας Χανίγε, ενώ πήγαιναν να γιορτάσουν το Μπαϊράμι με τους κατοίκους του καταυλισμού προσφύγων Ash-Shati και τους συγγενείς τους. Πηγές ανέφεραν ότι οι γιοι του Haniyeh, ονόματι Hazim, Emir και Muhammed και μερικά από τα εγγόνια του έχασαν τη ζωή τους στην επίθεση, ενώ υπήρξαν και τραυματισμοί.

Η Τουρκία αποφάσισε να περιορίσει την εξαγωγή ορισμένων προϊόντων στο Ισραήλ από τις 9 Απριλίου 2024. Η ανακοίνωση έγινε από το υπουργείο Εμπορίου. Η απόφαση περιορισμού καλύπτει 54 ομάδες προϊόντων.

Στη δήλωση του Υπουργείου Εμπορίου, αναφέρεται ότι «ηΤουρκία αποφάσισε να περιορίσει την εξαγωγή ορισμένων προϊόντων στο Ισραήλ από τις 9 Απριλίου 2024. Η απόφασηθα εκτελεστεί άμεσα από το Υπουργείο. Μέχρι το Ισραήλ να κηρύξει άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και επιτρέπει επαρκή και αδιάλειπτη βοήθεια, οι περιορισμοί θα παραμείνουν σε ισχύ. Η περιοριστική απόφαση του Υπουργείου Εμπορίου κατά του Ισραήλ καλύπτει 54 ομάδες προϊόντων, από οπλισμό έως χάλυβα, από μάρμαρο έως κεραμικά»

Μια σειρά προληπτικών μέτρων κατά του Ισραήλ έλαβε η Τουρκία ανακοίνωσε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, επισημαίνοντας ότι το Ισραήλ απέρριψε αίτημα της Τουρκίας να συμμετάσχει στην ανθρωπιστική βοήθεια με φορτηγά αεροπλάνα της πολεμικής της αεροπορίας.

Μιλώντας σε συνέντευξη τύπου, ο Χακάν Φιντάν είπε: «Κάνουμε έντονες προσπάθειες για να παραδώσουμε ανθρωπιστική βοήθεια στους αδελφούς μας στη Γάζα. Η βοήθειά μας έχει ξεπεράσει τους 42 χιλιάδες τόνους. Είμαστε μία από τις δύο κορυφαίες χώρες που στέλνουν τη μεγαλύτερη βοήθεια στη Γάζα. Το 9ο πλοίο βοήθειας είναι καθ' οδόν. Όπως γνωρίζετε ανθρωπιστική βοήθεια έχει παραδοθεί στη Γάζα μέσω Ιορδανίας εδώ και λίγο καιρό.Μεταφέραμε επίσης το αίτημά μας να συμμετάσχουμε σε αυτήν την επιχείρηση ανθρωπιστικής βοήθειας με φορτηγά αεροπλάνα που ανήκουν στην πολεμική μας αεροπορία.Μάθαμε ότι αυτό το αίτημα, το οποίο χαιρετίστηκε από τιςαρχές της Ιορδανίας, απορρίφθηκε από το Ισραήλ. Δεν υπάρχει δικαιολογία για την παρεμπόδιση του Ισραήλ. Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση, αποφασίσαμε να λάβουμε μια σειρά μέτρων κατά του Ισραήλ. Θα εφαρμοστούν βήμα προς βήμα χωρίς καθυστέρηση. Αυτά τα μέτρα θα συνεχιστούν μέχρι το Ισραήλ να κηρύξει κατάπαυση του πυρός και να επιτρέψει την ανθρωπιστική βοήθεια να φτάσει στη Γάζα».

«Πρώτη η Τουρκία σε ανθρωπιστική βοήθεια  στη Γάζα»

Ο Τούρκος Υπουργός είπε ότι «η Τουρκία είναι η χώρα που παρέδωσε τη περισσότερη υλική βοήθεια στους Παλαιστίνιους που ζουν στη Λωρίδα της Γάζας.

Σύμφωνα με πληροφορίες που ελήφθησαν από πηγές ασφαλείας, η Τουρκία έγινε η πρώτη χώρα που παρέδωσε την περισσότερη υλική ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστίνιους που ζουν στη Λωρίδα της Γάζας. Ενώ η εντατική διπλωματία πληροφοριών της Τουρκίας για την ειρήνη στη Γάζα συνεχίζεται, όλες οι απαραίτητεςπρωτοβουλίες για να φθάσει η  ανθρωπιστική βοήθεια στον λαό της περιοχής συνεχίζονται όλο και περισσότερο. Ενώ οι χώρες του κόσμου κινητοποιούνται για να καλύψουν τις ανθρωπιστικές ανάγκες των κατοίκων της Γάζας, οι οποίοι περνούν δύσκολες στιγμές στην περιοχή από τις 7 Οκτωβρίου, η Τουρκία, της οποίας το ποσό της βοήθειας στην περιοχή της Γάζας έφτασε το 26%, σύμφωνα με τα δεδομένα της 7ης Απριλίου 2024 του Συντονισμού των Κυβερνητικών Δραστηριοτήτων στις Περιφέρειες (COGAT) που συνδέεται με το Υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ κατέλαβε την πρώτη θέση».

Με συλλήψεις και χειροπέδες αντέδρασε η τουρκική αστυνομία σε διαδηλωτές που διαμαρτυρήθηκαν στο κέντρο της Κων/πολης για το εμπόριο της Τουρκίας με το Ισραήλ. Μεγάλες αντιδράσεις προκάλεσε χαστούκι σε διαδηλώτρια με μαντίλα ενώ φορούσε χειροπέδες.

Ακολούθησε δήλωση του Τούρκου Υπουργού Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια ο οποίος ανέφερε οι συλληφθέντες ήταν διαδηλωτές που αρνήθηκαν να διαλυθούν μετά το τέλος της διαμαρτυρίας και ότι από τους 43 συλληφθέντες οι 38 αφέθηκαν ελεύθεροι. Δήλωσε ακόμη ότι 2 αστυνομικοί τέθηκαν σε διαθεσιμότητα.

Χαστούκι σε διαδηλώτρια με μαντίλα και χειροπέδες

Εν τω μεταξύ, το χαστούκι που δόθηκε σε νεαρή διαδηλώτρια που φορούσε μαντίλα, στη οποία είχαν περάσειχειροπέδες, καταγράφηκε από κάμερα και προκάλεσε τεράστια αντίδραση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Η στιγμή που προκάλεσε ένταση», σχολιάζεται από τουρκικά μέσα ενημέρωσης της αντιπολίτευσης..

Γερλίκαγια: Μια ομάδα πρόσβαλε κρατικούς αξιωματούχους

Στη δήλωσή του στον λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο υπουργός Yerlikaya ανέφερε ότι σήμερα στις 15.30 πραγματοποιήθηκε διαμαρτυρία στο Beyoğlu κατά του Ισραήλ, το οποίο καταπιέζει τους Παλαιστίνιους και διαπράττει σφαγές που ισοδυναμούν με γενοκτονία.

«Μετά το τέλος της διαμαρτυρίας, οι διαδηλωτές διαλύθηκαν, αλλά μια ομάδα δεν διαλύθηκε παρά όλες τις προειδοποιήσεις και αντιστάθηκε στις δυνάμεις ασφαλείας προσβάλλοντας τους κρατικούς αξιωματούχους», αναφέρει ο Αλί Γερλίκαγια.

Προσθέτει ότι «για το περιστατικό συνελήφθησαν 43 άτομα, 38 από αυτά αφέθηκαν ελεύθερα μετά από έλεγχο ταυτότητας, ενώ σε βάρος 5 ατόμων κινήθηκαν δικαστικές διαδικασίες μετά την κατάθεσή τους. Επιπλέον, 2 αστυνομικοί σχετικά με το περιστατικό τέθηκαν σε διαθεσιμότητα και αμέσως ορίστηκε πολιτικός επιθεωρητής».

Αντιπολίτευση: Να αφεθούν ελεύθεροι

Από την πλευρά του ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP) Οζγκιούρ Οζέλ είπε:«Παρακολούθησα αυτές τις εικόνες στην Κωνσταντινούπολη με μεγάλη λύπη. Αυτή η μεταχείριση των νέων που πήγαν στην οδό Istiklal είναι ξεκάθαρα ενάντια στην ελευθερία της έκφρασης, της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και του συντάγματος. Οι κρατούμενοι νέοι πρέπει να αφεθούν αμέσως ελεύθεροι».

Τουρκική προεδρία: Η διαδήλωση έχει επιτραπεί

Ανακοίνωση για το θέμα έκανε και η Διεύθυνση Κέντρου Καταπολέμησης της Παραπληροφόρησης της Διεύθυνσης Επικοινωνιών της τουρκικής προεδρίας. «Η διαδήλωση για τη γενοκτονία του κατά του Ισραήλ έχει επιτραπεί και έχουν ληφθεί όλες οι απαραίτητες προφυλάξεις. Κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας δεν έγινε καμία παρέμβαση στους διαδηλωτές.

Μετά το τέλος της διαμαρτυρίας, μια ομάδα δεν διαλύθηκε παρά όλες τις προειδοποιήσεις και προσέβαλε κρατικούς αξιωματούχους. Στο περιστατικό συνελήφθησαν 43 άτομα, 38 άτομα αφέθηκαν ελεύθερα μετά από έλεγχο ταυτότητας και 5 άτομα αφέθηκαν ελεύθερα μετά την κατάθεσή τους.Δύο αστυνομικοί τέθηκαν σε διαθεσιμότητα και διορίστηκε πολιτικός επιθεωρητής σχετικά με τις εικόνες που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια των κρατήσεων και δόθηκαν στη δημοσιότητα».

Το θέμα των F-16 έχει λυθεί, δήλωσε ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν λέγοντας ότι στην ατζέντα των αμερικανοτουρκικών σχέσεων θα είναι η πρόοδος και άλλων ζητημάτων.

Σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους έπειτα από τη Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, ο Χακάν Φιντάν είπε ότι η Τουρκία είναι σημαντικό μέλος του ΝΑΤΟ εδώ και 72 χρόνια. «Συνεισφέρει στο ΝΑΤΟ εδώ και 72 χρόνια. Οι ένοπλες δυνάμεις μας συμμετέχουν ενεργά στις αποστολές του ΝΑΤΟ», ανέφερε.

Για την πώληση των αμερικανικών μαχητικών F-16, ο Τούρκος Υπουργός είπε: «Το θέμα των F-16 έχει λυθεί. Η πρόοδος και άλλων ζητημάτων θα είναι στην ημερήσια διάταξη. Η προοπτική του Προέδρου μας είναι ότι θα προκύψει ένα πιο ισορροπημένο, ευρύτερο σύνολο σχέσεων στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις οι οποίες να μην είναι αποκλειστικά προσανατολισμένες στην ασφάλεια και να περιλαμβάνουν επίσης την οικονομία, την τεχνολογία, το εμπόριο και άλλους τομείς. Ο Πρόεδρός μας θα εκφράσει τις απαραίτητες απόψεις μας για αυτό το θέμα».

Εκλογή ΓΓ του ΝΑΤΟ

Ο Χακάν Φιντάν δήλωσε ότι συναντήθηκε με τον Ολλανδό Πρωθυπουργό Mark Rutte, έναν από τους υποψηφίους για Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, στη Σύνοδο Κορυφής για την Πυρηνική Ενέργεια στις Βρυξέλλες πριν από δύο εβδομάδες, λέγοντας ότι «είναι πιθανό να επισκεφθεί την Τουρκία σύντομα. Εργαζόμαστε για η ημερομηνία».

Οχτώ ύποπτοι που διαπιστώθηκε ότι είχαν διαβιβάσει πληροφορίες στις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίεςσυνελήφθησαν στην «Επιχείρηση Τυφλοπόντικας-3» και 2 από αυτούς συνελήφθησαν, δήλωσε ο Τούρκος Υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια.

Στη δήλωσή του στον λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τούρκος Υπουργός ανέφερε ότι οι εργασίες για τις δραστηριότητες κατασκοπείας πραγματοποιήθηκαν από τη Διεύθυνση Αντιτρομοκρατικής Διεύθυνσης του Αστυνομικού Τμήματος της Επαρχίας της Κωνσταντινούπολης, υπό τον συντονισμό της Γενικής Εισαγγελίας της Κωνσταντινούπολης, της Διεύθυνσης MIT και της Γενικής Διεύθυνσης Διεύθυνση Πληροφοριών Ασφαλείας και Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Ο Γερλικαγια δήλωσε ότιδιαπιστώθηκε ότι ορισμένοι ύποπτοι είχαν συναντήσεις με μυστικές υπηρεσίες των Ισραηλινών και μετέφεραν τις πληροφορίες που συγκέντρωσαν για άτομα και εταιρείες στην Τουρκία. Ανέφερε ότι 8 άτομα συνελήφθησαν Επιχείρηση Mole-3, η οποία οργανώθηκε εναντίον εκείνων που διεξήγαγαν αυτές τις κατασκοπευτικές δραστηριότητες.

Ανακοινώνοντας ότι 2 από τους συλληφθέντες συνελήφθησαν και για 6 από αυτούς εκδόθηκε εντολή δικαστικού ελέγχου, ο Γερλίκαγια ανέφερε: «Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ κατασκοπευτικές δραστηριότητες που αποσκοπούν να πραγματοποιηθούν ενάντια στην εθνική μας ενότητα και αλληλεγγύη εντός των συνόρων της χώρας μας».

Με την αναστολή της Συνθήκης για Συμβατικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη (ΣΣΕΔΕ) η Τουρκία θα μπορεί πλέον να αναπτύσσει συμβατικά όπλα και σε άλλες περιοχές της χώρας σε οποιαδήποτε ποσότητα και ανά πάσα στιγμή χωρίς να ενημερώνει τις άλλες χώρες, σχολιάζει ο εξειδικευμένος σε αμυντικά και στρατηγικά θέματα ακαδημαϊκός Σερχάτ Γκιουβέντς. 

Σε άρθρο του στην φιλοδυτική αντιπολιτευόμενη ιστοσελίδα Μedyascope, ο Τούρκος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Καντίρ Χας αναφέρει ότι «γεωγραφικά, η Συνθήκη καλύπτει την περιοχή από τις ακτές Ατλαντικού της Ευρώπης έως τα Ουράλια Όρη της ‘Σοβιετικής Ένωσης’»

 Στο ερώτημα «τι σημαίνει η παύση της εφαρμογής της ΣΣΕΔΕ από την Τουρκία;», ο Σερχάτ Γκιουβέτς απαντά ότι

 «ηΤουρκία, ως συμβαλλόμενο κράτος της ΣΣΕΔΕ, όφειλε να ενημερώνει τα άλλα συμβαλλόμενα κράτη για τη θέση ανάπτυξης συμβατικών όπλων σύμφωνα με την αρχή της αμοιβαιότητας. Ομοίως, ήταν επίσης υποχρεωμένη να κοινοποιεί στα άλλα συμβαλλόμενα κράτη τον αριθμό αυτών των όπλων και πληροφορίες όπως η μετεγκατάστασή τους μετά την ανάπτυξή τους».

 Προσθέτει ότι «ωστόσο, η Νοτιοανατολική Τουρκία βρισκόταν εκτός των ορίων της ΣΣΕΔΕ. Ο λόγος για την εξαίρεση αυτή ήταν ότι οι γειτονικές χώρες δεν ήταν συμβαλλόμενα μέρη της συνθήκης και επομένως δεν μπορούσε να εφαρμοστεί η αμοιβαιότητα.

Με την παύση της εφαρμογής της συνθήκης αυτής, η Τουρκία θα μπορεί πλέον να αναπτύσσει συμβατικά όπλα και σε άλλες περιοχές της χώρας σε οποιαδήποτε ποσότητα και ανά πάσα στιγμή χωρίς να ενημερώνει τις άλλες χώρες».

Σερχάτ Γκιουβέτς: «Κατά τη γνώμη μου, η Τουρκία απαντά σε αυτό που έκανε η Ρωσία»

Ο καθηγητής Σερχάτ Γκιουβέτς από το Τμήμα Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Kadir Has αξιολογεί την απόφαση της Τουρκίας ως εξής:

«Υπάρχουν κάποιοι που το ερμηνεύουν ως χαστούκι της Τουρκίας. Κατά τη γνώμη μου, η Τουρκία απαντά σε αυτό που έκανε η Ρωσία».

«Με την παύση της εφαρμογής αυτής της συνθήκης, η Τουρκία θα μπορεί να αναπτύξει όσα από αυτά τα συμβατικά όπλα θέλει και όπου θέλει στις περιοχές κοντά στον Καύκασο», δήλωσε ο Γκιουβέτς.

Ο Γκιουβέτς ανέφερε ότι στην πράξη, η παραμονή στη συνθήκη επίσης δεν είχε κανένα νόημα, προσθέτοντας ότι όταν οι χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας διαλύθηκαν και εντάχθηκαν στον Οργανισμό Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ), η συνθήκη είχε νόημα μόνο για την περιβάλλουσα περιοχή της Τουρκίας, αλλά ότι κι αυτό το νόημα χάθηκε πλέον με την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συνθήκη.

Ο Γκιουβέτς δήλωσε ότι με την παύση της εφαρμογής της συνθήκης, η Τουρκία μπορεί να αναπτύξει αυτά τα συμβατικά όπλα σε όποια περιοχή θέλει, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ανατολίας, χωρίς να ενημερώσει κανέναν.

Η Τουρκία δεν έχει αποχωρήσει από την Συνθήκη γιαΣυμβατικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη

(ΣΣΕΔΕ), αλλά ότι η εφαρμογή της συνθήκης έχει «ανασταλεί», αναφέρει σε γραπτή δήλωσή του ο εκπρόσωπος Τύπου του τουρκικού ΥΠΕΞ Κετσελί.

Αναφέροντας ότι η Ρωσία αποχώρησε από την ΣΣΕΔΕ στις 7 Νοεμβρίου 2023 και ότι η αναστολή έχει ήδη τεθεί σε ισχύ για τη συντριπτική πλειονότητα των συμμάχων που είναι συμβαλλόμενα μέρη, ο Κετσελί δήλωσε: «Ως αποτέλεσμα, δεν υπήρχε δυνατότητα να συνεχιστεί η εφαρμογή της συνθήκης κατά τρόπο ουσιαστικό».

Αναφέροντας ότι η απόφαση «αναστολής» είναι μια ανακλητή απόφαση, ο Κετσελί σημείωσε τα εξής: «Το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ είχε προβεί σε δήλωση για το θέμα αυτό στις 7 Νοεμβρίου. Είχαμε επίσης προβεί σε μια άλλη δήλωση και είχαμε ανακοινώσει την απόφασή μας με τους λόγους της. Κάθε σύμμαχος καθορίζει την ημερομηνία κατά την οποία θα τεθούν σε ισχύ οι αποφάσεις των συμμάχων του ΝΑΤΟ που συμμετέχουν στη ΣΣΕΔΕ για αναστολή της εφαρμογής της συνθήκης στο πλαίσιο της εθνικής τους νομοθεσίας. Η αναστολή έχει ήδη τεθεί σε ισχύ για τη συντριπτική πλειονότητα των συμμάχων που είναι συμβαλλόμενα μέρη στην ΣΣΕΔΕ. Η εσωτερική νομική διαδικασία για τη θέση σε ισχύ της απόφασής μας να αναστείλουμε από 8 Απριλίου 2024 την εφαρμογή της ΣΣΕΔΕ έχει ολοκληρωθεί και το σχετικό Τ/Προεδρικό Διάταγμα δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Τ/Δημοκρατίας με ημερομηνία 5 Απριλίου 2024».