Ομογένεια

 Αποκλειστικό: Μετά από 500 χρόνια ήρθαν στο φως τοιχογραφίες ενός άγνωστου βυζαντινού ναού

Γράφει η εκπαιδευτικός Μαρία Δήμου

 

Είχα φτάσει πολλές φορές μέχρι την πόρτα αλλά πάντα την έβρισκα ερμητικά κλειστή με τις σκαλωσιές να περιτριγυρίζουν το αντικείμενο του ενδιαφέροντός μου. Η γειτονιά του Ayvansaray είναι τόσο πυκνή σε ιστορία, που κάθε βήμα είναι σαν να γυρίζει και μια σελίδα στο βιβλίο της ιστορίας και να διηγείται πότε τα κατορθώματα κάποιου αυτοκράτορα ή τα παθήματα κάποιων πριγκήπων, πότε τους θρήνους  και τις παρακλήσεις μέσα σε κάποιο ναό και πότε ιστορίες απλών ανθρώπων που έζησαν στα σοκάκια αυτά. Όλα αυτά στο Ayvansaray, που το όνομά του φέρνει στο μυαλό την έκπτωση ενός ανακτόρου, του Παλατιού του Πορφυρογέννητου, σε ζωολογικό κήπο άγριων ζώων. Γιατί το Ayvansaray δεν είναι παρά η παραφθορά του Hayvan Saray, του Παλατιού των ζώων. Πόσες ιστορίες, πόσοι μύθοι, πόσοι καημοί κρυμμένοι εδώ!

Πριν λίγες μέρες τα βήματά μου με ξαναέφεραν στη γειτονιά της Βλαχέρνας, στο Atik Mustafa Paşa Camii. Αυτή τη φορά η αυλόπορτα ήταν ανοιχτή και μια φωτεινή επιγραφή στο εσωτερικό του τζαμιού ενημέρωνε για τις ώρες της προσευχής. Έκανα μια βόλτα στην αυλή, θαύμασα γύρω γύρω το οικοδόμημα. Η πόρτα για το εσωτερικό ήταν κλειστή κι ο γείτονας με ενημέρωσε πως ανοίγει μόνο την ώρα της προσευχής ή αν ήμουν τυχερή και πετύχαινα κάποιο συνεργείο να δουλεύει, θα μπορούσα να μπω και στο εσωτερικό.

Εξωτερική όψη του μνημείου από τη μεριά του δρόμου

 

Φάνηκε η βυζαντινή τυχοποιία

Οι εργασίες που ξεκίνησαν πριν από 3 χρόνια είχαν αλλάξει τη φυσιογνωμία του μνημείου. Γιατί το τζαμί του Atik Mustafa Paşa είναι μια βυζαντινή εκκλησία που μετά την άλωση, όπως κάθε εκκλησία με τρούλο, μετατράπηκε σε τέμενος. Τώρα με τα έργα συντήρησης και αποκατάστασης φάνηκε καθαρά η βυζαντινή τοιχοποιία, καθαρίστηκε ο περίβολος και το μνημείο, που δύσκολα ταυτοποιείται, φάνηκε και πάλι. Ποιος ναός ήταν όμως; Άλλοι κάνουν λόγο για της Αγία Θέκλα,  του παλατίου των Βλαχερνών, ναό του 9ου αιώνα, που χτίστηκε από την κόρη του αυτοκράτορα Θεοφίλου, Θέκλα. Άλλοι μιλούν για την εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Μάρκου των Βλαχερνών. Ενώ η τουρκική αρχαιολογική υπηρεσία λέει πως είναι ο ναός του Χριστού Παντεπόπτη. Η τοιχοποιία του χρονολογείται στο β’ μισό του 9ου αιώνα και εντάσσεται στην εκτεταμένη οικοδομική δραστηριότητα που ανέπτυξε ο Βασίλειος Α΄.  Η σημασία του μνημείου έγκειται στο ότι φαίνεται πως είναι ο αρχαιότερος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός στην πρωτεύουσα και με πολλά αρχαϊκά στοιχεία. Παρ’ όλ’ αυτά, τα προβλήματα χρονολόγησης δεν έχουν λυθεί ούτε αυτό της ταύτισης του μνημείου.

Η επόμενη βόλτα στην περιοχή του Ayvansaray με έφερε και πάλι στο τζαμί του Atik Mustafa Paşa. Κι αυτή τη φορά η πόρτα ήταν ανοιχτή. Λίγο πριν από τη μεσημεριανή προσευχή τα συνεργεία δούλευαν κι εγώ βρήκα την ευκαιρία να μπω στο εσωτερικό. Τυπικό σκηνικό τεμένους με το μιχράπ και μινμπάρ άνευ ιδιαίτερης σημασίας. Τα σημάδια όμως του βυζαντινού ναού φανερά. Μαρμάρινοι κίονες, σκαλιστά κιονόκρανα, ανάγλυφοι σταυροί κρυμμένοι πίσω από κομμάτια πλεξιγκλάς, περίτεχνες διακοσμήσεις στο εσωτερικό των παραθύρων.

Βυζαντινός διάκοσμος στα παράθυρα

 

Επιτοίχιο οθωμανικό ηλιακό ρολόι

 

Το θαύμα φάνηκε από κάτω

Η καινούρια μαλακιά μοκέτα υποχωρούσε σε κάθε βήμα. Εκεί στην άκρη της όμως κοντά στον τοίχο η γωνία που ελαφρώς ανασηκωνόταν έκανε φανερό πως κάτι κρυβόταν από κάτω της. Κοίταξα τριγύρω, ήμουν μόνη. Τράβηξα την άκρη και το θαύμα φάνηκε από κάτω. Το πάτωμα καλυπτόταν από γυαλί και κάτω από τη διάφανη επιφάνειά του υπήρχε ένας θησαυρός. Με το κινητό στο χέρι ετοιμάστηκα να φωτογραφίσω. Η άκρη του ματιού μου έπιασε κάποιον να με κοιτά. Τον κοίταξα και μου γύρισε την πλάτη. Κατάλαβα πως για λίγα δευτερόλεπτα μπορούσα να κάνω αυτό που ήθελα. Μερικά κλικ ήταν αρκετά. Επανέλαβα το ίδιο και σε άλλες γωνιές. Σπαράγματα αγγείων, κομμάτια μωσαϊκών, ολόκληρη ροζέτα από το δάπεδο του ναού. Οι ανασκαφές έφτασαν 1 μέτρο βάθος κάτω από το τωρινό δάπεδο κι ανακάλυψαν το αρχικό, αυτό του βυζαντινού ναού με τοιχογραφίες στα τμήματα της τοιχοποιίας που ήρθαν στο φως.

Πεντακόσια χρόνια κοντά έμειναν όλα αυτά θαμμένα, κρυμμένα από τα μάτια των αλλόθρησκων. Και τώρα ήρθαν ξανά στο φως, να τα θαυμάζουν όλοι.

Μόνο η αγιογραφία που αναδείχθηκε στην εξωτερική πλευρά του μνημείου έμεινε κρυμμένη πίσω από το παραπέτασμα που την καλύπτει. Εκεί δεν έφτανα για να τραβήξω λίγο την πλαστική κουρτίνα και να δουν το φως τα πρόσωπα των αγίων. Οι εργασίες συνεχίζονται και μέχρι τότε θα πρέπει να περιμένουμε.

 

Βυζαντινά ευρήματα των ανασκαφών

Εξωτερικός χριστιανικός διάκοσμος

 

Δείγμα από το βυζαντινό δάπεδο

 

Ανάγλυφος σταυρός στο εσωτερικό του μνημείου

 

Μαρμάρινη κολώνα με ανάγλυφο κιονόκρανο

 

Φω

Φωτογραφία από το διαδίκτυο

Πρώτη υποψηφιότητα για Βαλουκλή μετά από 3 δεκαετίες: Ο Καλαγκός υπόσχεται διαφάνεια

«Θα εργαστώ για το Βαλουκλή σαν να είναι παιδί μου», δήλωσε ο Δρ. Αυξέντης Καλαγκός, ένας εκ των κορυφαίων ιατρών της καρδιοχειρουργικής ο οποίος έπειτα από πολλά χρόνια στην Ελβετία και την Ελλάδα επέστρεψε πίσω στην γενέτειρά του, την Κωνσταντινούπολη για να προσφέρει στη Ρωμιοσύνη η οποία προσπαθεί να αναγεννηθεί. Ο Αυξέντης Καλαγκός υπέβαλε την υποψηφιότητά του για το ομογενειακό ίδρυμα Βαλουκλή για το οποίο αναμένεται να γίνουν εκλογές για πρώτη φορά μετά τρεις δεκαετίες, καθότι εκλογές δεν έγιναν από το 1991, παρόλες τις προσπάθειες της ομογένειας για ανανέωση και ανασυγκρότηση. Οι διαδικασίες εκλογών στο ίδρυμα επισπεύδονται έπειτα από την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Τουρκίας στις 20 Μάϊου, σύμφωνα με την οποία έχουν παραβιαστεί νόμοι της Τουρκίας με τη μη διενέργεια εκλογών για τρεις δεκαετίες στο Βαλουκλή. Το ίδρυμα αυτό είναι εν λειτουργία ως νοσοκομείο από το 1753 και είναι το σημαντικότερο βακούφι της Ομογένειας το οποίο θα μπορούσε να παίξει μεγάλο ρολό στην βελτίωση του δημογραφικού εφόσον διαθέτει εκατοντάδες θέσεις εργασίας.

Ο Αυξέντης Καλαγκός είναι ο πρώτος που υπέβαλε την υποψηφιότητά του σε μια συγκέντρωση στη Σχολή του Γαλατά, παρόλο που ακόμη δεν έχει οριστεί καν ημερομηνία εκλογών. «Προσδοκούμε να εκδοθεί ο κανονισμός για τα νοσοκομειακά ιδρύματα και να διεξαχθούν εκλογές σύντομα», δήλωσε ο καθηγητής Καλαγκός ο οποίος ανέλυσε ένα ένα τα σχέδιά του για μεταρρυθμίσεις στο Βαλουκλή.Να σημειωθεί ότι στο αντίστοιχο Αρμενικό Νοσοκομείο το οποίο έχει αναβαθμιστεί και εκσυγχρονιστεί τα τελευταία χρόνια ανακοίνωσαν ήδη την υποψηφιότητά τους δύο Καθηγητές ιατρικής.

 

Σχέδια για ριζικές μεταρρυθμίσεις

Μεταξύ άλλων είπε ότι οι υπηρεσίες υγείας πρέπει να βελτιωθούν, να ενισχυθεί το τμήμα επειγόντων περιστατικών, να γίνουν επενδύσεις στους τομείς της ακτινολογίας, της βιοχημείας και της επεμβατικής ακτινολογίας.

Το όραμά του Καθηγητή είναι όπως η ομογένεια της Πόλης επωφεληθεί δωρεάν από το νοσοκομείο Βαλουκλή και υποσχέθηκε ότι θα εργαστεί γι αυτό. Ο Αυξέντης Καλαγκός δεν ξεχνά και τους ηλικιωμένους ομογενείς και σχεδιάζει να εφαρμόσει μια κόκκινη τηλεφωνική γραμμή έκτακτης ανάγκης, που θα διευκολύνει ειδικά τους ηλικιωμένους να έχουν πρόσβαση στα επείγοντα. Σχεδιάζει ακόμη την δημιουργία ενός ξεχωριστού ταμείου από το Ίδρυμα, ειδικά για την φροντίδα των ηλικιωμένων και την δωρεάν περίθαλψή τους, Στα σχέδιά του είναι ακόμη και η διαμόρφωση ειδικών δωματίων και χώρων διαβίωσης στο χώρο του Γηροκομείου.  Ο Καθηγητής Καλαγκός υποσχέθηκε να προβεί στην εξεύρεση κονδυλίων στον τομέα της υγείας για την υλοποίηση των έργων αυτών ενώ τόνισε ότι η λειτουργία του νοσοκομείου θα ανατεθεί σε επαγγελματικές επιχειρήσεις.

 

Όραμα για Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο

Το όραμά του όμως είναι ακόμη μεγαλύτερο καθότι επιθυμεί και στοχεύει να αναβαθμίσει το Βαλουκλή, μετατρέποντάς το σε Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο. Κάλεσε μάλιστα όλες τις ρωμαίικες κοινότητες να γίνουν εταίροι σε αυτό το εγχείρημα. «Η μετατροπή του σε πανεπιστημιακό νοσοκομείο θα καλυτερεύσει την ποιότητα των υπηρεσιών ενώ ανέφερε ότι οι κενοί χώροι της ρωμαίικης κοινότητας θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν μέσα από αυτό το πανεπιστήμιο ίδρυμα», είπε ο Αυξέντης Καλαγκός.

Και δεν είναι μόνο αυτό, όπως υπογράμμισε,  «το πανεπιστημιακό νοσοκομείο  θα προσφέρει νέες ευκαιρίες απασχόλησης, ώστε η ρωμαίικη  κοινότητα να μην μεταναστεύει περαιτέρω». «Έχουμε σχολεία, αλλά οι αίθουσες διδασκαλίας μας είναι άδειες. Έχουμε ανθρώπους για να τις γεμίσουμε. Θα ιδρύσουμε ένα καλό πανεπιστήμιο», ανέφερε ο υποψήφιος για το Βαλουκλή. Μάλιστα όπως είπε, το Ίδρυμα Κάλαγκος, το ίδρυμα εκπαίδευσης και υγείας που ο ίδιος ίδρυσε, είναι έτοιμο να συμμετάσχει στο συγκεκριμένο εγχείρημα.

Έθιξε ωστόσο και το μεγάλο ζήτημα που απασχολεί δεκαετίες τώρα την ομογένεια: «Το Βαλουκλή είναι ένα ίδρυμα με ακίνητη περιουσία και μπορεί να επιβιώσει χάρη σε αυτήν. Δεν υπάρχει διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης αυτής της ακίνητης περιουσίας και το τι έχει γίνει. Ακούω πράγματα που με κάνουν να ανατριχιάζω. Έως εδώ η πολιτική της εισόδου σε ιδρύματα για προσωπικό όφελος. Δεν θα συνεργαστώ με ανθρώπους που θέλουν να μπουν σε ιδρύματα για προσωπικό όφελος», ανέφερε. Πάντως παραδέχτηκε ότι δεν γνωρίζει τί γίνεται με την ακίνητη περιουσία αυτή τη στιγμή. «Πριν από αυτή την παρουσίαση, θα ήθελα να είχα επισκεφτεί και να δω εκ του σύνεγγυς κάποια πράγματα, αλλά δεν βρήκα το κουράγιο. Γιατί θα μου έλεγαν: ‘Δεν είσαι στο διοικητικό συμβούλιο, τι κάνεις εδώ;’». Πάντως υποσχέθηκε ότι η λειτουργία του ιδρύματος και του νοσοκομείου θα διαφοροποιηθούν. Τα χρήματα από τα ακίνητα θα χρησιμοποιούνται για φιλανθρωπικούς σκοπούς σύμφωνα με την αποστολή του ιδρύματος. 

 

Ο Ερντογάν θα πει το ‘ναι’;

Φυσικά το ερώτημα είναι και τί θα πει η Άγκυρα για την υποψηφιότητα του Καθηγητή. Γι αυτό και ρωτήθηκε εάν 

προτίθεται να επικοινωνήσει με την Άγκυρα. «Είχαμε επαφές με τον κ. Πρόεδρο (Ερντογάν) στο παρελθόν, ιδίως όσον αφορά το Ίδρυμα του Βαλουκλή. Δεν θα εκπλαγεί όταν δει το όνομά μου. Τον είχα ενημερώσει προηγουμένως για τα σχέδιά μου. Αλλά φυσικά, τον τελευταίο λόγο τον έχει το κράτος», απάντησε.

 

 

Ποιος είναι ο Αυξέντης Καλαγκός 

Ο Δρ. Αυξέντιος Καλαγκός γεννήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 1960 στον Άγιο Στέφανο της Κωνσταντινούπολης. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης Cerrahpaşa το 1984 με άριστα ενώ στην συνέχεια ολοκλήρωσε την ειδικότητά του στην καρδιαγγειακή χειρουργική. Συνέχισε την εκπαίδευσή του στο Maghdi Yacoub στο Λονδίνο μεταξύ 1987 και 1988, στο Alain Carpentier μεταξύ 1991 και 1993 και στο Yves Lecompte στο Παρίσι μεταξύ 2000 και 2001.

Το 1993 άρχισε να εργάζεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Γενεύης, το 1998 διορίστηκε αντιπρόεδρος του Τμήματος Καρδιαγγειακής Χειρουργικής και το 2001 Πρόεδρος και διευθυντής του Καρδιαγγειακού Κέντρου. Πρώτα έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και το 2006 έλαβε τον τίτλο του διακεκριμένου καθηγητή. Εργάστηκε εκεί μέχρι το τέλος του 2015.

Μεταξύ 2016 και 2019 υπηρέτησε ως Προϊστάμενος του Τμήματος Παιδιατρικής και Συγγενούς Καρδιαγγειακής Χειρουργικής στο Νοσοκομείο Αθηνών Μητέρα στηνΕλλάδα.

Σήμερα υπηρετεί ως καθηγητής καρδιαγγειακής χειρουργικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Koç στην Κωνσταντινούπολη και Διευθυντής του Κέντρου Συγγενών Καρδιοπαθειών στην Ευρωκλινική Αθηνών.

 Στην Αγία Τριάδα…στην καρδιά της Πόλης…

Στην καρδιά της Πόλης, στο Πέρα και στην  πλατεία Taksim γιορτάστηκε στο Ναό της Αγίας Τριάδας της Μεγαλωνύμου Κοινότητας Σταυροδρομίου, έναν από τους σημαντικότερους της Ορθοδοξίας στην Πόλη, η εορτή του Αγίου Πνεύματος. Μαζί με τον Ναό την Αγίας Τριάδας της Χαλκηδόνας αποτελούν τα τοπόσημα της Ρωμαίικης Ομογένειας στις δύο ακτές του Βοσπόρου και αντανακλούν τον πλούτο και τη δύναμη των Ρωμιών στα τέλη του 19ου αι.

Στη Θεία Λειτουργία που τελέστηκε χοροστάτησε ο Πατριαρχικός Επίτροπος Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καλλιουπόλεως και Μαδύτου, κ. Στέφανος και παρέστησαν ο Αρχιερατικώς Προϊστάμενος  Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σαράραντα Εκκλησιών κ. Ανδρέας και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Τράλλεων, κ. Βενιαμίν. Τη θεία λειτουργία παρακολούθησαν επισκέπτες από το εξωτερικό καθώς και ομογενείς από την Πόλη.

Ο  Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σαράντα Εκκλησιών κ. Ανδρέας καλωσόρισε τον Πατριαρχικό Επίτροπο Σεβασμιώτο Μητροπολίτη Καλλιουπόλεως και Μαδύτου κ. Στέφανο στην Κοινότητα και επαίνεσε το πνεύμα συνεργασίας που διέπει τα μέλη της Επιτροπής.

Παίρνοντας το λόγο ο Πρόεδρος της Μεγαλωνύμου Κοινότητας, κ. Γιώργος Παπαλιάρης, μίλησε για την ανάγκη προσαρμογής στις νέες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί και παρουσίασε το μέχρι τώρα έργου της  Εφοροεπιτροπής κάνοντας λόγο για την ανοικοδόμηση των κελιών στον αυλόγυρο του Ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου, τις εργασίες διαμόρφωσης  στο σχολείο του Νανέ σε ξενώνα και την ανέγερση οικοδομής σε Κοινοτικό οικόπεδο. Ευχαρίστησε τους δωρητές, κυρίως τον αείμνηστο ομογενή Γιάννη Θεοδώρου για την παραχώρηση διαμερίσματος, αλλά κι όσους προσφέρουν στο Συσσίτιο και στο Δημιουργικό Εργαστήρι Αγίας Τριάδας. Βέβαια η Κοινότητα δηλώνει παντοιοτρόπως τη στήριξή της στα Ομογενειακά σχολεία καθώς και την συμμετοχή μαθητών σε κατασκηνωτικά προγράμματα στον Άγιο Ανδρέα Αττικής. Τέλος ως Πρόεδρος του ΣΥΡΚΙ ο κ. Παπαλιάρης μίλησε για την κατασκευή σπιτιών στη περιοχή της Αντιόχειας που πλήγηκε από τους σεισμούς.

Στην αντιφώνησή του ο Πατριαρχικός Επίτροπος Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καλλιουπόλεως και Μαδύτου κ. Στέφανος μετέφερε τις ευχές της ΑΘΠ του Οικουμενικού Πατριάρχη κκ. Βαρθολομαίου κι έδωσε τα συγχαρητήρια στον Πρόεδρο και στα μέλη της Επιτροπής για το έργο τους.

Η πανηγυρική ημέρα έκλεισε στο αυλόγυρο του Ναού με τη δεξίωση που παρατέθηκε από την Εφοροεπιτροπή στους επισκέπτες και τους Ομογενείς που παραβρέθηκαν στην πανηγυρική γιορτή.

Αποκλειστικό - Ο Πρέσβης των ΗΠΑ Τζέφρι Φλέικ στο Βλαχ-Σαράι

Της εκπαιδευτικού Μαρίας Δήμου 

Σαν να ξυπνά από έναν παρατεταμένο λήθαργο δεκαετιών, που της προκάλεσαν τα καταστροφικά τραύματα της πυρκαγιάς του 1974 και να δέχεται με ικανοποίηση τις θεραπευτικές παρεμβάσεις των ανθρώπων που ανέλαβαν τα ηνία στο Βακούφι που ανήκει αλλά και των ειδικών επιστημόνων που εκπονούν το πανεπιστημιακό πρόγραμμα «Τεκμηρίωσης και προστασίας του Ναού Παναγίας Παραμυθίας».

Στην πολύπαθη γειτονιά του Φαναρίου, τη γειτονιά των Πατριαρχών, των λογίων και των πριγκήπων, η Παναγία Παραμυθία, το Βλαχ-Σαράι των Ηγεμόνων της Βλαχίας, αποτελεί έναν από τους ιστορικότερους ναούς της ελληνορθόδοξης κοινότητας. Οι προσπάθειες αποκατάστασης από τη διοίκηση του Βακουφίου και κυρίως από τον Πρόεδρο, κ. Λάκη Βίγκα, έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό αλλά ακολουθούν προσεχτικά και συστηματικά βήματα. Η εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος από το τμήμα Αρχιτεκτονικής  του Πανεπιστημίου Özyeğin είναι ένα τέτοιο βήμα. Το πλαίσιο αυτής της συνεργασίας στήριξε οικονομικά το Ambassadors Fund for Cultural Preservation των ΗΠΑ χρηματοδοτώντας το project του Πανεπιστημίου.  

Η παρουσίαση των μέχρι τώρα εργασιών έγινε το Σάββατο 22 Ιουνίου 2024 στο ζεύγος Flake, του Πρέσβη των ΗΠΑ στην Τουρκία και της συζύγου του. Παρόντες ήταν ο  Πρόεδρος και μέλη του Βακουφίου, εκ μέρους του Οικουμενικού Πατριαρχείου ο Μέγας Πρωτοσύγκελος π. Γρηγόριος, η Πρύτανης του πανεπιστημίου κ.  Esra Gençtürk, που στήριξε από την αρχή την προσπάθεια καθώς και η Καθηγήτρια κ. Ayşegül Özer, επιβλέπουσα του έργου, που έκανε την παρουσίαση.

Η σε βάθος έρευνα έφερε στο φως άγνωστα στοιχεία από τις πρώτες οικοδομικές κατασκευές, που οδηγούν σε πολύ παλαιότερο ναό, αλλά και στοιχεία που θάφτηκαν από φερτά υλικά εξαιτίας της εγκατάλειψης.  Ανέδειξε δομικά στοιχεία του εναπομείναντα κτιρίου κι από το διάκοσμο ενώ προχωρά κι η μελέτη για την κατασκευή στεγάστρου για την προστασία  του μνημείου.

 Το Πανεπιστήμιο Özyeğin έχει εντάξει το project αυτό και ως μάθημα στο πρόγραμμά τoυ τμήματος αρχιτεκτονικής κι έτσι ο χώρος της Παναγίας Παραμυθίας αποτελεί ένα ζωντανό πεδίο μελέτης κι εργασίας για τους μελλοντικούς αρχιτέκτονες.

 Τόσο ο Πρέσβης κ. Jeffrey  Flake, όσο και η κ. Cheryl συνεχάρησαν τον Πρόεδρο κ. Λάκη Βίγκα καθώς και τα μέλη της Επιτροπής για την πρόοδο των εργασιών. Τιμώντας τη συνάντηση αυτή καλεσμένοι και οικοδεσπότες αντάλλαξαν εθιμοτυπικά δώρα.

Οι καλεσμένοι, μετά την παρουσίαση και τα κεράσματα στο νέο χώρο υποδοχής που κατασκευάστηκε στην είσοδο του αύλειου χώρου του ναού, ξεναγήθηκαν από την καθηγήτρια κ. Ayşegül Özer στα ερείπια του ναού.

Τέλος πριν την αναχώρησή τους εξέφρασαν την επιθυμία να επισκεφτούν την Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή. Στη σύντομη περιήγησή τους στους χώρους της ενημερώθηκαν για την ιστορικότητα του κτιρίου και την μακραίωνη πορεία του αρχαιότερου σχολείου στον κόσμο όπου αδιάλειπτα διδάσκεται η ελληνική γλώσσα.

Η Εφοροεπιτροπή με προεξάρχοντα τον Πρόεδρό της  κ. Λάκη Βίγκα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να ξαναδώσει στην Παναγία Παραμυθία τη θέση που της αρμόζει στο χάρτη της ιστορικής περιοχής του Φαναρίου και να την αποκαταστήσει στον κύκλο των ναών που αποτέλεσαν έδρα του Οικουμενικού Θρόνου. Ο δρόμος είναι δύσκολος αλλά τα σταθερά βήματα φέρνουν πάντα το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Ονομαστήρια Πατριάρχου στο μεγαλόπρεπο ανακαινισμένο Μαρασλή – Γράφει η Μαρία Δήμου

 

Ζώντας στην Πόλη γίνεται κανείς συμμέτοχος, έστω και ηθικά, στον αγώνα που δίνει η Ρωμαίικη Κοινότητα για την ανάκτηση, τη διατήρηση και τη συντήρηση της πολύτιμης και πολυσήμαντης κληρονομιάς της.  Αιώνες  πολυκύμαντης ιστορίας, που αντικατοπτρίζεται στα δεκάδες ακίνητα, με τα οποία προίκισαν  μέλη της ομογένειας αλλά και σημαίνοντα πρόσωπα του απανταχού ελληνισμού  την Βασιλεύουσα και τη Ρωμιοσύνη. Κι ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν κτίρια που στεγάζουν τα ομογενειακά εκπαιδευτικά μας ιδρύματα. Κτίσματα κυρίως του τέλους του 19ου αιώνα, σύμβολα της τελευταίας άνθισης που γνώρισε ο ελληνισμός της Πόλης. Την περίοδο που η Οθωμανική Αυτοκρατορία κλυδωνιζόταν και τα έθνη των Βαλκανίων έθεταν τις βάσεις της δημιουργίας ανεξάρτητων κρατών, Ρωμιοί από όλες της περιοχές της αυτοκρατορίας ισχυροποιούσαν τη θέση τους στην οικονομική, την κοινωνική αλλά και την πολιτική ζωή. Μορφωμένοι, κοσμοπολίτες, οικονομικά ισχυροί πιστεύουν στη δύναμη της εκπαίδευσης και στη δημιουργία ενός μορφωμένου, καλλιεργημένου και οικονομικά ισχυρού σώματος που θα αποτελέσει το πιο δυναμικό και ζωντανό κομμάτι του Ρωμαίικου έθνους.  Και το μεγαλείο αυτής της ιδέας θέλουν να αντικατοπτρίζεται και στα κτίρια που θα στεγάσουν τα σχολεία των παιδιών των Ρωμιών.

Μαρασλής…ο δήμαρχος Οδησσού

 

Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή, Ζάππειο και Ζωγράφειο αποτελούν τα διαμάντια στο στέμμα των πολλών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Αυτά και κυρίως τη Μεγάλη του Γένους Σχολή θέλησε να συναγωνιστεί και να σταθεί το όνομά του δίπλα σ’ αυτά των μεγάλων ευεργετών ο Γρηγόρης Μαρασλής. Ο επί πολλά έτη Δήμαρχος της Οδησσού, με έντονη δράση τόσο στον οικονομικό όσο και στον πολιτικό χώρο, θέλησε να κοσμίσει με μία αστική σχολή την περιοχή του Φαναρίου. Ένα σχολείο που, όπως θα ήθελε, μπορεί να βρισκόταν στα «πόδια» της Μεγάλης Σχολής αλλά όχι στη σκιά της. Ένα δημοτικό σχολείο για τα παιδιά που θα συνέχιζαν κατόπιν τις σπουδές τους στη Μεγάλη Σχολή.

Το ποσό που προσέφερε, αυτό των 2.500 χρυσών λιρών, θεώρησε πως ήταν ικανό να καλύψει την ανέγερση και με επόμενες δωρεές θα στήριζε και τη λειτουργία του. Δυστυχώς όμως το αποτέλεσμα δεν τον ικανοποίησε. Το διώροφο οικοδόμημα με την αρχαιοελληνική πρόσοψη, με το επιβλητικό αέτωμα και τους τέσσερις κορινθιακούς κίονες, χωμένο στο στενό δρόμο δίπλα στον Πατριαρχικό Ναό, δεν εντυπωσίαζε και δεν  προκαλούσε το θαυμασμό των περαστικών. Ο Μαρασλής εγκαταλείπει την ιδέα της στήριξης της λειτουργάς και το Μαρασλή, όπως αποκαλούν πια οι Ρωμιοί το σχολείο τους, μπαίνει στον αγώνα της αναζήτησης χρηματοδότησης. Το Πατριαρχείο το παίρνει υπό την προστασία του και όπως γίνεται για όλα τα εκπαιδευτήρια οι  έρανοι στους ναούς είναι μια πηγή εσόδων.

Γνώρισε μέρες δόξας…

 

Από το 1899, που λαμβάνεται η άδεια ανοικοδόμησης, το 1900 που αρχίζουν οι εργασίες και το 1901 που ανοίγει τις πόρτες του σε 463 μαθητές του, μέχρι τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αι. που κλείνει εξ αιτίας της ανυπαρξίας παιδιών στην  ευρύτερη περιοχή Φαναρίου, το Μαρασλή γνώρισε μέρες δόξας. Πόσα πόδια ανέβηκαν τη μαρμάρινη σκάλα για να γεμίσουν τις αίθουσες του πρώτου ορόφου! Πόσες φωνές αντήχησαν στη μεγάλη αίθουσα του ισογείου και τι παιχνίδια παίχθηκαν στην εσωτερική αυλή του! Πόσα παιδιά έμαθαν να γράφουν και να διαβάζουν στα θρανία του και πόσες σκανδαλιές έκαναν στους διαδρόμους του!

Τα δεινά όμως των Ρωμιών οδηγούν κι αυτό το σχολείο στη σιωπή, στην αδράνεια και στο σκοτάδι. Οι φθορές είναι μεγάλες και το μέλλον για επαναλειτουργία δυσοίωνο. Το όνειρο του Μαρασλή φαίνεται να σβήνει εκεί στο σοκάκι λίγο πιο μέσα από την ακτή του Κεράτιου κόλπου.

Οι Ρωμιοί δεν αφήνουν την πολιτιστική τους κληρονομιά…

 

Οι Ρωμιοί όμως δεν αφήνουν έτσι την πολιτιστική τους κληρονομιά. Υλική κι άυλη αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητάς τους και γι’ αυτό έμαθαν να αγωνίζονται και τελικά να νικούν. Έτσι έγινε και με το Μαρασλή. Οικουμενικό Πατριαρχείο με τον Πρωτόθρονο της Ορθοδοξίας, τον Οικουμενικό Πατριάρχη, στο τιμόνι και σε απόλυτη συνεργασία με τον ΣΥΡΚΙ και τον Πρόεδρό του κ. Γιώργο Παπαλιάρη, μέσα σ’ αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, βρήκαν τους πόρους  κι έδωσαν και πάλι ζωή στο μεγαλόπρεπο κτίριο. Κάτω από την εποπτεία Φαναρίου και ΣΥΡΚΙ δημιουργήθηκε μια καλά οργανωμένη ομάδα από ειδικούς, που έφεραν μέσα σε λίγα χρόνια σε πέρας το έργο της αποκατάστασης και παρέδωσαν ένα ανανεωμένο, σύγχρονο, αλλά με σεβασμό στο αρχικό οικοδόμημα, χώρο πολλαπλών χρήσεων, που θα ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

 

Θα φιλοξενεί εκδηλώσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου

 

Τη Δευτέρα με την ευκαιρία της παραμονής της ονομαστικής εορτής της ΑΘΠ, του Οικουμενικού Πατριάρχη κκ. Βαρθολομαίου τελέσθηκε ο αγιασμός του νέου Μαρασλιού. Μέσα σε πνεύμα ενθουσιασμού αλλά και συγκίνησης ο Οικουμενικός Πατριάρχης υποδέχτηκε Ρωμιούς, Τούρκους και επισκέπτες από την Ελλάδα κι όλον τον κόσμο  στην αίθουσα εκδηλώσεων και την εσωτερική αυλή παραθέτοντας δεξίωση και παρουσιάζοντας τους το χώρο του νέου πολιτιστικού κέντρου.

Το Μαρασλή θα μπορεί να φιλοξενεί εκδηλώσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου, να παρατίθενται γεύματα στην τραπεζαρία που ετοιμάστηκε στον υπόγειο χώρο αλλά και να φιλοξενούνται επισκέπτες στους κοιτώνες που ετοιμάστηκαν στο δεύτερο όροφο.   

Μια ακόμα λαμπρή σελίδα ανοίγεται στα ρωμαίικα τεκταινόμενα στην Πόλη, που δίνει θάρρος και κουράγιο σε όσους πρωτοστατούν αλλά κι σε όσους αφανώς στηρίζουν τον αγώνα της Ρωμαίικης Κοινότητας, για να μη χαθεί τίποτε και για να κερδηθεί ό,τι χάθηκε.

Συγχαρητήρια σε όλους!

 

 

Αποφοίτηση: Τα ομογενειακά σχολεία ενώνουν τις δυνάμεις τους - Γράφει η Μαρία Δήμου

Άλλη μια σχολική χρονιά φτάνει στο τέλος κι ένας ακόμα κύκλος στην Ομογενειακή εκπαίδευση της Πόλης ολοκληρώνεται. Ζάππειο, Ζωγράφειο,  Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή και η Ίμβρος συνεχίζουν την παράδοση αιώνων καλλιεργώντας την ελληνομάθεια, την κοινοτική κουλτούρα και παράδοση αλλά κυρίως αναπτύσσοντας ανάμεσα στα πιο νέα μέλη της ρωμαίικης ομογένειας το αίσθημα του ανήκειν στην κοινότητα.

Τα ρωμαίικα αυτά εκπαιδευτικά ιδρύματα μαζί με το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποτέλεσαν τους πυλώνες της διατήρησης και της μεταλαμπάδευσης της ελληνικής γλώσσας, της ορθοδοξίας και του πολιτισμού, που έκαναν τους Ρωμιούς να ξεχωρίζουν και να διαπρέπουν σε πολλούς τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του νέου Τουρκικού κράτους.

Γιατί εκτός από παροχή γνώσεων και ανάπτυξη δεξιοτήτων τα σχολεία αυτά συνεχίζουν να διοργανώνουν πολιτιστικές εκδηλώσεις είτε δουλεύοντας προγράμματα είτε φιλοξενώντας διακεκριμένους καλλιτέχνες, επιστήμονες, επαγγελματίες.

Το κλείσιμο της σχολικής χρονιάς όμως πάντα συνοδεύεται από διοργανώσεις που δίνουν χαρά και ενθουσιασμό στους μαθητές και τις μαθήτριες. Γιορτές, παραστάσεις, μουσικές και χοροί, παιχνίδια, κι ό,τι άλλο θα βοηθούσε να πανηγυρίσουν τα μικρά και τα μεγάλα παιδιά την ολοκλήρωση των μαθημάτων και την έναρξη των πολυπόθητων διακοπών.

 

 

Το Ζάππειο τόλμησε ένα άνοιγμα…

Έτσι έκλεισε κι ο 2ος κύκλος των Εργαστηρίων Πολιτισμού του Ζαππείου με τον πιο λαμπρό τρόπο. Μια ιδέα, που τηνπερασμένη χρονιά ξεκίνησε δειλά δειλά να γίνεται πράξη, τείνει να γίνει θεσμός καθώς αγκαλιάστηκε από παιδιά και γονείς.

Το Ζάππειο, το μεγάλο Ομογενειακό σχολείο πρωτοβάθμιαςΕκπαίδευσης στην Πόλη, τόλμησε ένα άνοιγμα προς τουςελληνόφωνους μαθητές που φοιτούν και στα ομογενειακά και σε ξένα ιδιωτικά σχολεία θέλοντας να ενισχύσει τοπνεύμα του "ανήκειν" στην Κοινότητα δημιουργώνταςδεσμούς ανάμεσα στα πιο νέα μέλη της αλλά και να καλλιεργήσει την ελληνομάθεια.

Η αρχαία ελληνική μυθολογία, ο αρχαίος κόσμος, οι εικαστικές τέχνες, η παραδοσιακή μουσική και οι χοροί ήτανοι τομείς στους οποίους δραστηριοποιηθηκαν τα παιδιά στα τμήματα των Εργαστηρίων.

Η φαντασία, η δημιουργικότητα, ο ενθουσιασμός και ησυνεργασία ήταν τα στοιχεία που ανέπτυξαν παιδιά τωνπρώτων τάξεων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Η γιορτή που διοργανώθηκε για τη λήξη της φετινήςπεριόδου με θέμα την αφή της ολυμπιακής φλόγας ενθουσίασε και συγκίνησε μικρούς και μεγάλους κι έγινε παράλληλα με την εικαστική έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Σισμανόγλειο Μέγαρο με επιμέλεια της Ίριδας Κρητικού. Εκπαιδευτικοί, γονείς, παιδιά, φιλοξενούμενοι αλλά και ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Πόλη, Πρέσβης κ. Κούτρας, χειροκρότησαν τους μικρούς μαθητές.

 

 

Τα ομογενειακά σχολεία γιορτάζουν μαζί…

Η λήξη όμως της σχολικής χρονιάς σηματοδοτεί και το τέλος της σχολικής ζωής για τους μαθητές και τις μαθήτριες της 12ης τάξης (3ης Λυκείου). Γι’ αυτούς η παράδοση των τελευταίων ετών απαιτεί τη διοργάνωση ενός χορού, του γνωστού μπάλου. Στα χνάρια των ευρωπαϊκών προτύπων με τους χορούς των ντεμπιτάντ, το Ζάππειο αρχικά, διοργάνωνε τον καιρό που αυτό ήταν παρθεναγωγείο, τον χορό των τελειόφοιτων μαθητριών του. Πολύ αργότερα, μετά την ανάληψη της διεύθυνσης από τον πάντα δραστήριο Γιάννη Δεμιρτζόγλου, ξεκίνησε και το Ζωγράφειο τη διοργάνωση χορού αποφοίτων. Τα τρία Λύκεια της Πόλης, Ζάππειο, Ζωγράφειο και Μεγάλη Σχολή μέχρι το 2020 πραγματοποιούσαν ξέχωρα, άλλα στον κήπο του σχολείου κι άλλα σε εξωσχολικούς χώρους με περισσή φροντίδα και λάμψη τον χορό αυτό. Τα τελευταία όμως 4 χρόνια ένωσαν τις δυνάμεις τους και με πνεύμα συνεργασίας και ενότητας γιορτάζουν όλοι μαζί οι μαθητές των ομογενειακών μας σχολών την αποφοίτησή τους.

Φέτος όπως και πέρσι ο χορός αυτός φιλοξενήθηκε στο ξενοδοχείο Conrad Hilton και συμμετείχαν και οι απόφοιτοι της Ίμβρου.

Τη διοργάνωση είχαν οι  Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνωντων Σχολείων και τίμησαν με την παρουσία τους η ΑΘΠ οΟικουμενικός Πατριάρχης κκ Βαρθολομαίος, ο Πρέσβης κ.Κούτρα Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Πόλη, ηΣυντονίστρια Εκπαίδευσης κ Ευαγγελία Ρόγκα, εκπαιδευτικοί, γονείς και φίλοι των παιδιών.

 

Ο κύκλος κλείνει με Μπομοντιάδα…

 

Τέλος ο κύκλος των εκδηλώσεων αναμένεται να κλείσει με την Μπoμοντιάδα, τη γιορτή μπύρας, που διοργανώνει κάθε χρόνο από την ίδρυσή του και μετά ο Σύνδεσμος ΑποφοίτωνΖωγραφείου θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να υποδεχθεί τα νέα του μέλη. Η εκδήλωση πήρε το όνομά της από το εργοστάσιο μπύρας Bomonti, όπου στις εγκαταστάσεις του γινόταν τα πρώτα πάρτι του Συνδέσμου. Μπυροποσία, φαγητό, χορός αλλά και μπουγελώματα μαθητών και διευθυντή, που το απολαμβάνει κάθε χρόνο με περισσή χαρά αποχαιρετώντας μια ακόμα φουρνιά μαθητών του.

Ακόμα κι αν το μαθητικό δυναμικό των ρωμαίικων σχολείων έχει δραματικά μειωθεί, εκπαιδευτικοί και φορείς κρατούν ζωντανή τη φλόγα της εκπαίδευσης και μεταλαμπαδεύουν το πνεύμα και το γράμμα της ρωμιοσύνης.

 

 

Έκθεση αποκατάστασης της αλήθειας στην Πόλη: Πρώτα ο Ζάππας και μετά ο Πιέρ ντε Κουμπερντέν

Μια έκθεση που στόχο έχει να αποκαταστήσει την ιστορική αλήθεια, διοργανώθηκε στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, το πολιτιστικό κέντρο του ελληνικού προξενείου στην Κωνσταντινούπολη. Τίτλος της έκθεσης: «Το όραμα του Ευαγγέλη Ζάππα από τα Ολύμπια του 1859 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του σήμερα». Και τί μάθαμε; Μάθαμε ότι η ιστορική αλήθεια είναι πως ο πρώτος που αναβίωσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν ήταν ο βαρόνος Πιέρ ντε Κουμπερντέν το 1896, όπως είναι το επίσημο αφήγημα της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, αλλά ο εθνικός ευεργέτης Ευαγγέλης Ζάππας πολύ νωρίτερα το 1856. Παρουσιάστηκαν τα πλούσια σχετικά αρχεία του Συλλόγου των Αθηναίων και η πολυετής έρευνα του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά για το όραμα του Ευαγγέλη Ζάππα και τα Ολύμπια. Η πρωτότυπη αυτή έκθεση αναμένεται να ταξιδέψει σύντομα και στην Ελλάδα.

Η ζωγράφος Όλγα Αλεξοπούλου είχε την έμπνευση και την αρχική ιδέα για την έκθεση καθώς ενώ η εικαστική Επιμελήτρια,  Ίριδα Κρητικού, ευαισθητοποίησε και τους 24 καλλιτέχνες, των οποίων τα έργα παρουσιάστηκαν.

 

«Ομολογώ ότι δεν γνώριζα…»

 

Στην ομιλία του κατά τα εγκαίνια της έκθεσης, ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας Πρέσβης Κωνσταντίνος Κούτρας ανέφερε: «Ομολογώ ότι δεν γνώριζα για την συμβολή τουευεργέτη Ευαγγέλη Ζάππα καθώς και του εξάδελφου του Κωνσταντίνου Ζάππα στη γέννηση της ιδέας της Αναβίωσης των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων κατά τη νεότερη ιστορία.

 Διάβασα και εγώ, όπως και εσείς φαντάζομαι, ότι «η σύλληψη της ιδέας αυτής από τον βαθύπλουτο φιλόπατρη Έλληνα της Βλαχίας, Ευαγγέλη Ζάππα, επισφραγίστηκε με σχετική επιστολή του προς το Βασιλιά Όθωνα, με πρόταση διεξαγωγής των αγώνων την ημέρα της εθνικής ανεξαρτησίας στα ερείπια του αρχαίου Παναθηναϊκού σταδίου, η οποία συνοδεύθηκε από χρηματοδότηση ύψους 1.000.000 φράγκων.

Το ότι αυτή η πρόταση μετεξελίχθηκε στην αντιπρόταση της διοργάνωσης των «Ολυμπίων», ενός δηλαδή «ανά τετραετία διαγωνισμού βιομηχανικών και γεωργικών προϊόντων που θα συνοδεύονταν από αθλητικούς αγώνες και άλλους διαγωνισμούς» δεν ακυρώνει την αρχική ιδέα.

Αντιθέτως, συνιστά μια απόδειξη περί την υφέρπουσα επιθυμία της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων που υλοποιήθηκε τελικά  από τον Πιέρ ντε Κουμπερτίν με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896».

Η έκθεση συνδιοργανώθηκε με το «Σύλλογο των Αθηναίων», με την επιστημονική αρωγή του Προέδρου του, κ. Ελευθερίου Σκιαδά, τη «Ζάππειο Σχολή της Κωνσταντινούπολης» υπό τη Διεύθυνση των κυριών Ρίκας Παντελάρα για το Γυμνάσιο-Λύκειο και Ευαγγελίας Κανάρη για το νηπιαγωγείο-δημοτικό ενώ οι μαθητές του Εργαστηρίου Πολιτισμού του Ζαππείου κόσμησαν με τα έργα τους την έκθεση.

 

Και μαθητές Ζαππείου το οποίο ίδρυσε ο Ζάππας το 1875

 

Στην έκθεση συμμετέχουν: Όλγα Αλεξοπούλου, Νίκος Βατόπουλος, Ειρήνη Βογιατζή, Ανδρέας Γεωργιάδης, Αγγελική Γιαννακίδου (εκπροσώπηση του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης), Στρατηγούλα Γιαννικοπούλου, Μαρία Διακοδημητρίου, Αλεξάνδρα Ισακίδη, Αποστόλης Ιτσκούδης, Δέσποινα Καλλιγά, Νίκος Κιτμερίδης, Μαρία Κοσμίδου, Βασίλης Λιαούρης, Μηνάς Μαυρικάκης, Μάνος Μπατζόλης, Παναγιώτης Μπελντέκος, Ρούλη Μπούα, Γεύσω Παπαδάκη, Σπυριδούλα Πολίτη, Βαγγέλης Πουλής, Βίκυ Σαμουηλίδου, Κλαίρη Τσαλουχίδη-Χατζημηνά, Βιργινία Φιλιππούση, Άρτεμις Χατζηγιαννάκη. Ιδιαίτερα συγκινητική, είναι ακόμη η συμμετοχή των μαθητών του Ζαππείου Εκπαιδευτηρίου (έργο κι αυτό λαμπρό του Κωνσταντίνου Ζάππα στην Κωνσταντινούπολη, ιδρυθέν το 1875 κατά την επιθυμία και στη μνήμη του εξαδέλφου του και ένα από τα τρία ελληνικά σχολεία που παραμένουν ως σήμερα σε λειτουργία), που έχοντας ήδη συμμετάσχει σε εικαστικά εργαστήρια με θέμα τους Ολυμπιακούς Αγώνες

 

Το Ζάππειο άνοιξε τις πόρτες του

 

Στο πλαίσιο στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων που συνοδεύουν την έκθεση, τα παιδιά του Ζαππείου θα συμμετείχαν σε ένα πρωτότυπο εκπαιδευτικό πρόγραμμα αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων που πραγματοποιήθηκεστο Ζάππειο Εκπαιδευτήριο. Το Ζάππειο άνοιξε τις πόρτες του σε μια τέτοια σημαντική εκδήλωση κάνοντας την παρουσία του αισθητή. Ταυτόχρονα εντάσσοντας στις δραστηριότητές του και παιδιά άλλων σχολείων προώθησε την ελληνομάθεια και έστειλε μήνυμα ενότητας όπως ακριβώς ορίζει το ολυμπιακό πνεύμα, κτίζοντας γέφυρες πολιτιστικού διαλόγου.

Η αφή της Ολυμπιακής φλόγας καταχειροκροτήθηκε στην Κωνσταντινούπολη

Mια πρωτότυπη εκδήλωση στο Ζάππειο σχολείο με αναπαράσταση των Ολυμπιακών Αγώνων κατά το Αρχαιολογικό Πρότυπο έκανε όσους παρακολούθησαν την εκδήλωση στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης να αναπηδήσουν από τις καρέκλες τους καταχειροκροτώντας τα παιδιά της ελληνικής ομογένειας. Η 8χρονη Μελίσσα Γιουκσέλ κατασυγκινεί με την ερμηνεία της απαγγέλοντας την επίκληση στον Απόλλωνα να ανάψει τη δάδα των Ολυμπιακών Αγώνων. Η Μελίσσα ενσαρκώνει την Προθιέρεια που ανάβει την ολυμπιακή δάδα σε μια εκδήλωση – θεατρική παράσταση με αφορμή των τριακοστών τρίτων Ολυμπιακών Αγώνων της σύγχρονης ιστορίας φέτος στη Γαλλία. Με τίτλο «Το Όραμα του Ευαγγέλη Ζάππα, από τα Ολύμπια του 1859 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του σήμερα» παιδιά από το Εργαστήρι Πολιτισμού το οποίο φιλοξενεί μαθητές όχι μόνο από το Ζάππειο αλλά και από άλλα σχολεία, κάνουν αναπαράσταση των Ολυμπιακών Αγώνων. «Στην τελετή αφής ολυμπιακής φλόγας ολοκληρώνεται η χρονιά των Εργαστηρίων Πολιτισμού, μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε με σκοπό την ενίσχυση της ελληνομάθειας της ομογένειας υπό την αιγίδα του Ζαππείου Σχολείου», δήλωσε η επικεφαλής των Εργαστηρίων νηπιαγωγός Στεφανία Μεγαλούδη η οποία ετοίμασε το θεατρικό δρώμενο μαζί με τη συνάδελφό της Βαρβάρα Κεραμετσίδου. Στην ίδια εκδήλωση παρουσίασαν δρώμενα για τους Ολυμπιακούς δρώμενα και από το δημοτικό, το γυμνάσιο και το λύκειο του Ζαππείου. Η παράσταση έγινε στο πλαίσιο της επίσης πρωτότυπης έκθεσης του ελληνικό προξενείου στην Κωνσταντινούπολη την οποία επιμελήθηκε η Ίρις Κρητικού και εμπνεύστηκε η Όλγα Αλεξοπούλου
Το Παλάτι του πλιγουριού ζωντανεύει - Γράφει η Μαρία Δήμου

Κάθε βήμα και μια ιστορία, κάθε γειτονιά και μνήμη. Κι όλα να συνδέονται μεταξύ τους, να πλέκονται και να υφαίνουν τη φυσιογνωμία της Πόλης, αυτό που όλους μας μαγεύει. Οι λόφοι της, μ’ αυτόν τον αέναο λες κυματισμό, ακολουθούν τα πάνω κάτω στην πορεία της στο χρόνο, τις δόξες και τις νίκες αλλά και τις πτώσεις και τις ήττες. Στην Πόλη όλα παντρεύονται μεταξύ τους και γεννούν άλλοτε αγγέλους κι άλλοτε δαίμονες. Πάντα όμως αυτή η μήτρα αναγεννιέται και η Πόλη μένει ζωντανή.

Σ’ ένα από αυτούς τους λόφους, στον Ξηλόλοφο των Βυζαντινών, αυτόν που οι Οθωμανοί αποκαλούσαν Cerrahpaşa tepesi, με θέα τη Θάλασσα του Μαρμαρά και πάνω από το θαμμένο τότε λιμάνι του Θεοδοσίου, ο Mehmed Habib Bey διάλεξε να κτίσει το κονάκι του. Και δεν ήταν ένα απλό αρχοντόσπιτο. Ο Habib Bey θέλησε να φτιάξει ένα κάστρο, ένα παλάτι, που θα ξεχώριζε ανάμεσα στα σπίτια της κορυφής του 7ου λόφου της πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας, σε μια περίοδο που αυτή έπνεε τα λοίσθια.

Σε μια περίοδο αναταράξεων και δημιουργίας νέων συσχετισμών, κυρίως πολιτικών αλλά και οικονομικών, ο Habib Bey ενστερνίστηκε τις ιδέες του κινήματος των Νεότουρκων, της Ένωσης και Προόδου και εντάχθηκε σε αυτό. Έτσι μπόρεσε να εκμεταλλευτεί το ότι μετά το 1913, οι Ενωτικοί επιτάχυναν τις πολιτικές του τουρκισμού και εθνικοποίησης υπό την επιρροή των Βαλκανικών Πολέμων και της Αλβανικής εξέγερσης. Μία από αυτές τις πολιτικές είναι η Εθνική Οικονομία, που στόχο είχε να τουρκοποιήσει το κεφάλαιο και το εμπόριο που κατείχαν ξένες εταιρείες και παραδοσιακά Έλληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι και Λεβαντίνοι μέσω συνθηκολόγησης. Ο Habid Bey εμπλέκεται με το εμπόριο σιτηρών νοικιάζοντας βαγόνια του σιδηροδρόμου και τα μεταφέρει από τις ανατολικές επαρχίες στην Κωνσταντινούπολη και στο μέτωπο του πολέμου κι αποκομίζει τεράστια κέρδη.

 

‘Βασιλιάς του πλιγουριού’

 

Σύντομα αποκτά το προσωνύμιο Bulgur Kralı Habib Bey” Βασιλιάς του πλιγουριού αλλά και “Muhtekir» κερδοσκόπος. Λατρεύει την πολυτέλεια, τη μεγαλοπρέπεια και την άνεση. Η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στο Μέγαρο Ρεσάτ Πασά στο Μπαλταλιμάνι του Βοσπόρου.

Ο Μπέης όμως θέλει κάτι δικό του, ένα ιδιαίτερο σπιτικό για την οικογένειά του. Έτσι αναθέτει στον Λεβαντίνο Gulio Mongeri, στον αρχιτέκτονα που έχτισε την Ιταλική Πρεσβεία και την Εκκλησία του San Antuan, την ανέγερση του σπιτιού του στον 7ο λόφο της ιστορικής χερσονήσου. Φέρνει τα υλικά από την Ευρώπη. Αυτό το μικρό παλάτι με τους πύργους, που ελάχιστη σχέση έχει με τη φτωχή γειτονιά όπου βρίσκεται και είναι ασύμβατο με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική υφή της Κωνσταντινούπολης, δεν διαφέρει από ένα αρχοντικό στην Ιταλία και τραβάει την προσοχή στο λόφο. Ήταν ένα από τα ψηλότερα κτίρια της Κωνσταντινούπολης εκείνη την εποχή κι άρχισε να αναφέρεται με σαρκασμό για την απαίσια πηγή των χρημάτων ως Παλάτι του πλιγουριού.

Η ανοικοδόμηση του σπιτιού του στο λόφο της ιστορικής χερσονήσου δεν θα ολοκληρωθεί όσο είναι εν ζωή. Ούτε κι η οικογένειά του θα χαρεί τη θαυμάσια θέα. Το Bulgur Palas μενει ημιτελές και καθώς τα χρέη του δεν μπορούν να αποπληρωθούν περνά στα χέρια της τράπεζας, της Osmanlı Bankası.

 

Ένα δωμάτιο γεμάτο καναρίνια!!

 

Σε κάποια δωμάτια του τεράστιου κτιρίου άρχισαν να τοποθετούνται παλιά έγγραφα της Οθωμανικής Τράπεζας και ένα δωμάτιο παραχωρήθηκε στα καναρίνια της τράπεζας. Ένα δωμάτιο γεμάτο καναρίνια!!

Ωστόσο, εκτός από τα καναρίνια, ζουν και άλλοι στο μικρό παλάτι που δεν είχε την ευκαιρία να ζήσει ο Habib Bey. Μέσα στην αυλή του τη δεκαετία του 50 μένουν και δύο χριστιανικές οικογένειες. Αυτές γίνονται η αιτία και το Bulgur Palas δέχεται επίθεση στα γεγονότα των Σεπτεμβριανών. Οι ψηλοί τοίχοι της περίφραξης αποδείχθηκαν σωτήριοι για τους ενοίκους καθώς και το θάρρος των Τούρκων που έμεναν σ’ αυτό μαζί με τους χριστιανούς και με τις φωνές τους προστάτεψαν τους συγκατοίκους τους.

Τα τελευταία χρόνια τo μικρό αυτό παλάτι έμεινε κλειστό κι εγκαταλειμμένο. Ακόμα και το όνομά του ξεχάστηκε κι οι περίοικοι το αποκαλούσαν Perili Köşk (Στοιχειωμένο). Μέχρι που το 2021 ο Μητροπολιτικός Δήμος της Πόλης το αγόρασε από την Τράπεζα, προχώρησε σε ανακατασκευή και μόλις πριν από  δύο μήνες το παρέδωσε στο κοινό ως βιβλιοθήκη, αναγνωστήριο, χώρο εκθέσεων (αυτές τις μέρες φιλοξενεί έκθεση φωτογραφίας) αλλά και αναψυχής, κατάστημα αναμνηστικών, παιδική χαρά και πάρκιγκ.

Αγγίζεις τον ουρανό της Πόλης!

 

Ένα πραγματικό κόσμημα στην υποβαθμισμένη γειτονιά του Aksaray που το επισκέπτονται ντόπιοι για να περιηγηθούν στο αρχοντικό, να θαυμάσουν τη θέα και να εργαστούν στη βιβλιοθήκη. Αλλά και ξένοι που θέλουν να γνωρίσουν την αρχιτεκτονική των αρχοντικών σπιτιών της τελευταίας περιόδου της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Όσο για τη θέα που προσφέρουν τα μπαλκόνια του αλλά κυρίως ο πύργος του είναι μοναδική. Όπως γράφει κι ένας δημοσιογράφος, εδώ νομίζεις πως αγγίζεις τον ουρανό της Πόλης κι η ματιά φτάνει από τα νησιά και τη Θάλασσα του Μαρμαρά μέχρι το τζαμί του Σουλεϊμάν.

Κοινοποίηση μέσω:
Τελευταίες Ειδήσεις

Με την εγγραφή ή τη χρήση αυτού του ιστότοπου αποδέχεστε τους Όρους Χρήσης και την Πολιτική Aπορρήτου της σελίδας

Μοιραστείτε μαζί μας τις δικές σας ειδήσεις:
info@edotourkia.gr

Powered by WebMedia | Developed by Monoware Web