Άννα Ανδρέου
Με διαφορετικά φίλτρα και σαφή πολιτική στόχευση αποτυπώνει ο τουρκικός Τύπος τη χθεσινή τριμερή συνάντηση για το Κυπριακό μεταξύ του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, του Τουρκοκύπριου ηγέτη Τούφαν Ερχουρμάν και της Προσωπικής Απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Μαρία Άνχελα Ολγκίν.
Η εικόνα που προκύπτει δεν είναι ενιαία. Αντιθέτως, αντικατοπτρίζει τη βαθιά διάκριση ανάμεσα στον αντιπολιτευόμενο και τον φιλοκυβερνητικό τουρκικό Τύπο, με κεντρικό ερώτημα το τι πραγματικά σημαίνει η επιστροφή στη «βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
ANKA: «επιστροφή στην ομοσπονδία»
Το αντιπολιτευόμενο πρακτορείο ΑΝΚΑ είναι το μόνο που προχωρά ένα βήμα παραπέρα στην ανάλυση και αποκαλύπτει την ουσία των εξελίξεων. Στο ρεπορτάζ του με τίτλο «Σημάδια επιστροφής σε μια ομοσπονδιακή λύση στην Κύπρο», επισημαίνει ότι:
- Η κοινή αναφορά των δύο ηγετών σε λύση εντός του πλαισίου των ψηφισμάτων του ΟΗΕ συνιστά σαφή απόκλιση από τη ρητορική των «δύο κρατών» που κυριάρχησε την περίοδο του Ερσίν Τατάρ.
- Οι συγκεκριμένες παράμετροι των ψηφισμάτων του ΟΗΕ παραπέμπουν ρητά σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία.
- Διπλωματικές πηγές, σύμφωνα με το ΑΝΚΑ, εκτιμούν ότι πρόκειται για σημαντική μετατόπιση, κυρίως από την τουρκική πλευρά, έστω και αν αυτή δεν διατυπώνεται δημόσια.
- Για πρώτη φορά μετά από χρόνια, οι δύο πλευρές ενέκριναν από κοινού τις παραμέτρους του ΟΗΕ σε κοινή δήλωση.
Το ίδιο αφήγημα υιοθετεί και η επίσης αντιπολιτευόμενη ιστοσελίδα Sondakika, που χρησιμοποιεί αυτούσιο το κείμενο του ΑΝΚΑ, αποφεύγοντας ωστόσο να το αναδείξει στον τίτλο με την ίδια σαφήνεια.Η ιστοσελίδα έχει τίτλο «Επιστροφή στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο».
Φιλοκυβερνητικά μέσα: Προσεκτική ασάφεια
Στον αντίποδα, τα φιλοκυβερνητικά μέσα –Χουριέτ, Ακσάμ, Μιλλιέτ– καταγράφουν τη συνάντηση σε πιο ουδέτερους και τεχνικούς τόνους, περιοριζόμενα στη διατύπωση ότι ο στόχος είναι «λύση στη βάση της πολιτικής ισότητας, όπως ορίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
Κοινό στοιχείο τους είναι ότι:
- Αποφεύγουν συστηματικά να εξηγήσουν τι σημαίνει στην πράξη «λύση στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ».
- Δεν γίνεται καμία αναφορά στη λέξη ομοσπονδία.
- Η συζήτηση μετατοπίζεται σε ζητήματα διαδικασίας, μεθοδολογίας ή μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Η Χουριέτ, χαρακτηριστικά, εστιάζει στις «αλλαγές στη μεθοδολογία των διαπραγματεύσεων» που ζητά η τουρκική πλευρά, αποφεύγοντας κάθε πολιτικό συμπέρασμα για το τελικό μοντέλο λύσης.
Ιhlas: Το παιχνίδι με τις λέξεις
Αποκορύφωμα αυτής της γραμμής αποτελεί το ρεπορτάζ του πρακτορείου Ιhlas, το οποίο προβάλλεται από την ιστοσελίδα Haberler. Εκεί δίνεται έμφαση στη δήλωση του Τουρκοκύπριου ηγέτη ότι:
- Στην κοινή δήλωση δεν υπάρχει ρητή αναφορά σε «δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία».
- Η αναφορά στην πολιτική ισότητα γίνεται μόνο στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, χωρίς –όπως υποστηρίζει– να επιβάλλεται συγκεκριμένο μοντέλο λύσης.
Η προσέγγιση αυτή ενισχύει την εκτίμηση ότι συνεχίζεται το γνωστό παιχνίδι με τις λέξεις, αντίστοιχο με τη διττή χρήση του όρου devlet στην τουρκική πολιτική γλώσσα, που μπορεί να σημαίνει τόσο «κράτος» όσο και «πολιτεία».
Η ανάγνωση του τουρκικού Τύπου δείχνει ότι:
- Σε επίπεδο ουσίας, οι διαπραγματεύσεις φαίνεται να επανέρχονται στο πλαίσιο της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας.
- Σε επίπεδο επικοινωνίας, η Άγκυρα και τα φιλοκυβερνητικά μέσα αποφεύγουν να το παραδεχθούν ανοιχτά, ώστε να μη βρεθούν σε αντίφαση με τη γραμμή των «δύο κρατών» που υιοθετήθηκε μετά το Κραν Μοντανά.
- Το βάρος πέφτει στη σκόπιμη ασάφεια, αφήνοντας το πραγματικό περιεχόμενο των συνομιλιών να αποκαλύπτεται μόνο μέσα από προσεκτικές διατυπώσεις και, κυρίως, από τις αναλύσεις του αντιπολιτευόμενου Τύπου.
Με άλλα λόγια, η ομοσπονδία μπορεί να μην κατονομάζεται, αλλά επανέρχεται στο τραπέζι. Και αυτό είναι το βασικό μήνυμα που επιχειρεί να φωτίσει –σχεδόν μόνο του– το πρακτορείο ANKA.
