«Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ακολουθεί μια στάση προς την κατεύθυνση να μην αυξήσει την ένταση και να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με θετικό τρόπο», δήλωσε ο Τούρκος Υπουργός Χακάν Φιντάν προσθέτοντας ότι «αυτή η ηρεμία στο Αιγαίο αυτή τη στιγμή είναι τόσο πολύτιμη». Ο Τούρκος Υπουργός ανέφερε ότι ενώ ο τουρκικός στρατός «είναι έτοιμος να αποκρούσει κάθε πρόκληση», πρόσθεσε ότι «προτεραιότητά μας όμως είναι να προωθήσουμε τα συμφέροντά μας με διπλωματικά μέσα».
Ενόψει και της επίσκεψής του στην Αθήνα στις 8 Νοεμβρίου, ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε ότι «υπάρχει μια στοίβα προβλημάτων» ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα και παρέθεσε ως προβλήματα μεταξύ των δύο χωρών τις θαλάσσιες περιοχές, τον εναέριο χώρο, την υφαλοκρηπίδα, το θέμα μειονοτήτων. Αναφέρθηκε επίσης σε πρόβλημα ‘τουρκικής μειονότητας’ και μουσουλμανικής μειονότητας. Πρόσθεσε ότι «υπάρχουν προβλήματα που σχετίζονται με τη θρησκεία, τον διορισμό μουφτήδων και την εκπαίδευση». Όταν ο δημοσιογράφος παρενέβη για να προσθέσει και το Κυπριακό ανάμεσα στα προβλήματα Ελλάδας - Τουρκίας, ο Χακάν Φιντάν είπε: «Και οι δύο χώρες έχουν τις θέσεις τους για την Κύπρο». Καμιά ερώτηση δεν του υποβλήθηκε για το Κυπριακό, ούτε και για το τριμερές άτυπο δείπνο της Νέας Υόρκης. Του υποβλήθηκαν ωστόσο 3 ερωτήσεις για τα ελληνοτουρκικά.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ανέφερε ακόμη ότι «υπάρχουν ζητήματα που σχετίζονται με τη Μεσόγειο. Υπάρχουν ζητήματα που σχετίζονται με το Αιγαίο», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
«Υπάρχει διαδικασία εξομάλυνσης σε ηγετικό επίπεδο»
Σε εφ’όλης της ύλης συνέντευξή του στο τουρκικό κανάλι Χαμπέρ Γκλομπάλ, ερωτηθείς για τα ελληνοτουρκικά και την επικείμενη επίσκεψή του στην Αθήνα, ο Χακάν Φιντάν είπε: «Υπάρχει μια διαδικασία αναζήτησης εξομάλυνσης που ξεκίνησε ειδικά σε ηγετικό επίπεδο. Ας το θέσουμε έτσι. Αν δείτε τις προηγούμενες περιόδους στην Ελλάδα - δηλαδή από την εποχή που ο Πρόεδρός μας ήταν πρωθυπουργός - όταν έβρισκε απέναντί του ένα κατάλληλο πολιτικό η επιλογή του ήταν πάντα ‘Πώς μπορούμε λύσουμε αυτό το πρόβλημα;’ Πάντα έδινε το πράσινο φως στις διερευνητικές συνομιλίες».
«Το κληροδοτήσαμε από προγόνους μας, ας μην το αφήσουμε στα παιδιά μας»
Ο Τούρκος Υπουργός είπε ότι «μετά τις εκλογές του Μαΐου του 2023, έγιναν εκλογές και στην ελληνική πλευρά και ο Μητσοτάκης έλαβε μεγάλη δημόσια υποστήριξη, όπως και ο πρόεδρός μας. Αφού και οι δύο ηγέτες έλαβαν την υποστήριξη του λαού, είπαν: ‘Κληρονομήσαμε αυτό το πρόβλημα από τους προγόνους μας, αλλά ας μην το αφήσουμε στα παιδιά μας, ας καθίσουμε να σκεφτούμε πώς μπορούμε να το λύσουμε μεταξύ μας με πολιτισμένο τρόπο’. Υπάρχει λοιπόν ένα καθήκον που έχει ανατεθεί στους υπουργούς Εξωτερικών για το θέμα αυτό. Πραγματικά αναζητούμε πώς μπορούμε να λύσουμε αυτό το πρόβλημα με ειρηνικό τρόπο, τηρώντας τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της χώρας μας».
«Πολιτική μη αύξηση έντασης από Μητσοτάκη»
Ο Χακάν Φιντάν είπε ότι «κατά καιρούς συμβαίνουν κάποια επεισόδια και γίνονται κάποιες προβοκάτσιες. Τα βλέπουμε και εμείς ως Τουρκία. Όμως βλέπουμε ότι η ελληνική πολιτική από τώρα και στο εξής, δηλαδή η κυβέρνηση Μητσοτάκη ακολουθεί μια στάση προς την κατεύθυνση να μην αυξήσει την ένταση και να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με θετικό τρόπο. Με ποιο τρόπο μπορούν να εξελιχθούν πρακτικές λύσεις σε αυτή τη διαδικασία. Γιατί υπάρχει μια στοίβα προβλημάτων ανάμεσά μας. Δηλαδή θαλάσσιες περιοχές, εναέριος χώρος, υφαλοκρηπίδα, θέμα μειονοτήτων. Με άλλα λόγια, είναι το πρόβλημα της ‘τουρκικής μειονότητας’ και της μουσουλμανικής μειονότητας. Υπάρχουν προβλήματα που σχετίζονται με τη θρησκεία, τον διορισμό μουφτήδων και την εκπαίδευση.
Και οι δύο χώρες έχουν θέσεις για την Κύπρο. Υπάρχουν θέματα που σχετίζονται με τη Μεσόγειο. Υπάρχουν θέματα που σχετίζονται με το Αιγαίο. Υπάρχει μια άποψη για το πώς μπορούμε πραγματικά να τα λύσουμε όλα αυτά με τρόπο που να μπορούν να γίνουν αποδεκτά προς όφελος και των δύο χωρών». «Η ελληνική πλευρά έχει την ίδια προσέγγιση με μας» Ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε ότι «ορισμένα θέματα στην πολιτική είναι εξαιρετικά σημαντικά και ευαίσθητα», προσθέτοντας ότι «είναι πολύ σημαντικό για τον Πρόεδρό μας να διατηρήσει το ηγετικό χαρακτήρα του και να ακολουθήσει ένα παγκόσμιο όραμα, ειδικά σε ένα θέμα που είναι πολύ ευαίσθητο στην εσωτερική πολιτική, και να εξετάσει το θέμα πάνω από όλα στο όνομα της περιοχής και της ανθρωπότητας».«Προς το παρόν, βλέπουμε ότι στην ελληνική πλευρά, τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και ο ομόλογός μου Υπουργός Εξωτερικών έχουν την ίδια προσέγγιση. Ας ελπίσουμε ότι οι προσπάθειές μας θα έχουν συγκεκριμένα αποτελέσματα. Αυτή είναι η πρόθεσή μας. Ελπίζω να δώσει αποτελέσματα τόσο για την ‘τουρκική μειονότητα’ στη Δυτική Θράκη, για όλα τα γενικότερα προβλήματα στο Αιγαίο όσο και για τα ζητήματα της Μεσογείου», ανέφερε ο Χακάν Φιντάν.
«Πιο εύκολα θα απαντούσα αν δεν ήμουν ΥΠΕΞ»
Ερωτηθείς για δήθεν προκλήσεις της Ελλάδας και αν αυτά τα θέματα τα θέτει στους συνομιλητές του, ο Χακάν Φιντάν απάντησε: «Σίγουρα. Έτσι, όταν κάνουμε κατ’ιδίαν συναντήσεις μιλάμε για πολλά θέματα. Μιλάμε και για αυτό. Εξηγώ πολύ καθαρά τις δικές μου παρατηρήσεις και ιδέες. Δηλαδή επίσημα. Η στάση και η γνώμη μας είναι ξεχωριστό θέμα. Αλλά μοιράζομαι τις παρατηρήσεις μου και ως άνθρωπος και ως κάποιος που σκέφτεται αυτά τα θέματα».
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ πρόσθεσε ωστόσο ότι «στην πραγματικότητα, υπάρχουν απαντήσεις που θα μπορούσα να δώσω πιο εύκολα σε αυτό το ερώτημα αν δεν ήμουν τώρα Υπουργός Εξωτερικών. Εννοώ, ούτε εγώ ούτε οι Έλληνες συνάδελφοί μου δεν θέλουμε να προκαλέσουμε τον κόσμο που είναι εκεί, αλλά η παρατήρησή σας είναι σωστή ως εξής: Δεν είμαστε μια χώρα που καθορίζουμε την πολιτική μας μέσω της Ελλάδας». Ο Χακάν Φιντάν πρόσθεσε: « Δόξα τω Θεώ, αυτή η τουρκική πολιτική έχει μεγαλώσει πολύ, έχει γίνει πολυδιάστατη, εξετάζει πολύ πιο σημαντικά, πιο στρατηγικά και πολύ υψηλότερα ζητήματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι αγνοούμε τα προβλήματα εδώ. Οχι. Είμαστε όμως σε ένα σημείο που σκεφτόμαστε από μια πιο σφαιρική και ευρύτερη προοπτική». «Κύριο ζήτημα εξωτερικής πολιτικής στην Ελλάδας ήταν πάντα η Τουρκία» Ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε: «Έχουμε δηλαδή συμφέροντα τόσο στο Αιγαίο όσο και στη Μαύρη Θάλασσα, την Αφρική, την Κεντρική Ασία και την Ασία-Ειρηνικό. Προσπαθούμε να τα διαχειριστούμε όλα αυτά ταυτόχρονα, και όταν κοιτάξετε την ιστορία της ίδιας της Ελλάδας, η διακοπή της σχέσης της με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και η στάση της να αυτοπροσδιορίζεται σε σχέση με τον άλλο, δηλαδή με εμάς, είναι αναπόφευκτα ο κύριος καθοριστικός παράγοντας της πολιτικής εκεί».Ο Χακάν Φιντάν υποστήριξε πως «για ένα διάστημα υπήρχε μεγάλη ένταση με τη Μακεδονία. Λόγω της Βόρειας Μακεδονίας, υπήρχαν σοβαρά ζητήματα σχετικά με την ιστορία και την ταυτότητά της Ελλάδας. Επικεντρώθηκαν λίγο εκεί. Εκτός όμως από αυτό, το κύριο ζήτημα στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδας ήταν πάντα η Τουρκία, ειδικά την περίοδο που υπήρχαν δεξιές κυβερνήσεις». «Η ηρεμία στο Αιγαίο αυτή τη στιγμή είναι πολύτιμη» Ωστόσο ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε ότι «υπάρχει ήδη ένας μεγάλος πόλεμος σε εξέλιξη στη Μαύρη Θάλασσα. Αυτή η ηρεμία στο Αιγαίο αυτή τη στιγμή είναι τόσο πολύτιμη. Εδώ είναι απαραίτητο να ενεργήσουμε υπεύθυνα».«Όλοι όμως γνωρίζουν ότι ο στρατός μας είναι έτοιμος να αποκρούσει κάθε πρόκληση. Έχει λάβει οδηγίες για το θέμα. Προτεραιότητά μας όμως είναι να προωθήσουμε τα συμφέροντά μας με διπλωματικά μέσα».
«Τα θέματα εξωτερικής πολιτικής δεν είναι αστεία»
Ερωτηθείς για την κριτική από την αντιπολίτευση ότι η Τουρκία έχει κάνει παραχωρήσεις προς την Ελλάδα, ο Τούρκος Υπουργός απάντησε: «Τώρα, θα ήθελα να πω το εξής: Μην διαδίδετε τέτοιου είδους παραπληροφόρηση για εθνικά θέματα, εννοώ για κάθε θέμα, τα εθνικά θέματα, τα θέματα εξωτερικής πολιτικής είναι σοβαρή υπόθεση, όχι αστεία. Αυτά είναι σοβαρά κρατικά ζητήματα και πρέπει να αντιμετωπίζονται με προσοχή».«Αυτό δεν είναι ένα πεδίο όπου ο καθένας μπορεί να λέει ό,τι του έρχεται στο μυαλό κάθε μέρα. Οι άνθρωποι εδώ πρέπει να γνωρίζουν τα όριά τους», ανέφερε.
