Έντονη αναστάτωση έχει προκαλέσει στην Τουρκία η εμφάνιση βαρέων φορτηγών και γερανοφόρων οχημάτων στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, στο πλαίσιο εργασιών αποκατάστασης που πραγματοποιούνται το τελευταίο διάστημα.
Σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές, τα οχήματα εισήχθησαν στον ναό προκειμένου να διευκολυνθούν εργασίες στατικής ενίσχυσης και τεχνικής συντήρησης του μνημείου. Η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων και το τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού υποστηρίζουν ότι η διαδικασία είναι «απολύτως ασφαλής» και έχει προηγηθεί σειρά ελέγχων, μεταξύ των οποίων γεωφυσικές μετρήσεις, μελέτες φέρουσας ικανότητας και αξιολόγηση των πιέσεων που θα δεχθεί το ιστορικό δάπεδο.
Όπως αναφέρουν, κάτω από τα βαριά οχήματα τοποθετήθηκε ειδική πολυστρωματική προστατευτική διάταξη με ξύλινα και μεταλλικά πάνελ, στρώσεις άμμου και ενισχυμένες πλάκες, ώστε να διαχέεται το βάρος και να μην υπάρξει καταπόνηση στα αρχικά δομικά στοιχεία του ναού.
Παρά τις διαβεβαιώσεις, οι εικόνες προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις αρχιτεκτόνων, συντηρητών μνημείων και ιστορικών, οι οποίοι καταγγέλλουν ότι η χρήση βαρέων μηχανημάτων σε έναν ναό 1.500 ετών ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Ειδικοί επισημαίνουν ότι ακόμη και με προστατευτικά μέτρα, οι κραδασμοί και το βάρος μπορούν να επηρεάσουν το δάπεδο, τα θεμέλια και τις ευαίσθητες μικροδομές της Αγίας Σοφίας.
Παράλληλα, σημειώνουν ότι η διαδικασία αντίκειται στις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές συντήρησης μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς, που επιβάλλουν εργασίες με ήπιο εξοπλισμό και απόλυτα ελεγχόμενες συνθήκες.
Η υπόθεση έχει λάβει μεγάλη δημοσιότητα στα τουρκικά κοινωνικά δίκτυα, όπου πολλοί χρήστες εκφράζουν οργή και ανησυχία για πιθανή ζημιά σε ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του κόσμου. Οι τουρκικές αρχές πάντως δηλώνουν ότι τα έργα θα συνεχιστούν με «πλήρη σεβασμό στην ιστορική αξία και ευαισθησία του χώρου».
