Κάθε βήμα και μια ιστορία, κάθε γειτονιά και μνήμη. Κι όλα να συνδέονται μεταξύ τους, να πλέκονται και να υφαίνουν τη φυσιογνωμία της Πόλης, αυτό που όλους μας μαγεύει. Οι λόφοι της, μ’ αυτόν τον αέναο λες κυματισμό, ακολουθούν τα πάνω κάτω στην πορεία της στο χρόνο, τις δόξες και τις νίκες αλλά και τις πτώσεις και τις ήττες. Στην Πόλη όλα παντρεύονται μεταξύ τους και γεννούν άλλοτε αγγέλους κι άλλοτε δαίμονες. Πάντα όμως αυτή η μήτρα αναγεννιέται και η Πόλη μένει ζωντανή.
Σ’ ένα από αυτούς τους λόφους, στον Ξηλόλοφο των Βυζαντινών, αυτόν που οι Οθωμανοί αποκαλούσαν Cerrahpaşa tepesi, με θέα τη Θάλασσα του Μαρμαρά και πάνω από το θαμμένο τότε λιμάνι του Θεοδοσίου, ο Mehmed Habib Bey διάλεξε να κτίσει το κονάκι του. Και δεν ήταν ένα απλό αρχοντόσπιτο. Ο Habib Bey θέλησε να φτιάξει ένα κάστρο, ένα παλάτι, που θα ξεχώριζε ανάμεσα στα σπίτια της κορυφής του 7ου λόφου της πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας, σε μια περίοδο που αυτή έπνεε τα λοίσθια.
Σε μια περίοδο αναταράξεων και δημιουργίας νέων συσχετισμών, κυρίως πολιτικών αλλά και οικονομικών, ο Habib Bey ενστερνίστηκε τις ιδέες του κινήματος των Νεότουρκων, της Ένωσης και Προόδου και εντάχθηκε σε αυτό. Έτσι μπόρεσε να εκμεταλλευτεί το ότι μετά το 1913, οι Ενωτικοί επιτάχυναν τις πολιτικές του τουρκισμού και εθνικοποίησης υπό την επιρροή των Βαλκανικών Πολέμων και της Αλβανικής εξέγερσης. Μία από αυτές τις πολιτικές είναι η Εθνική Οικονομία, που στόχο είχε να τουρκοποιήσει το κεφάλαιο και το εμπόριο που κατείχαν ξένες εταιρείες και παραδοσιακά Έλληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι και Λεβαντίνοι μέσω συνθηκολόγησης. Ο Habid Bey εμπλέκεται με το εμπόριο σιτηρών νοικιάζοντας βαγόνια του σιδηροδρόμου και τα μεταφέρει από τις ανατολικές επαρχίες στην Κωνσταντινούπολη και στο μέτωπο του πολέμου κι αποκομίζει τεράστια κέρδη.
‘Βασιλιάς του πλιγουριού’
Σύντομα αποκτά το προσωνύμιο Bulgur Kralı Habib Bey” Βασιλιάς του πλιγουριού αλλά και “Muhtekir» κερδοσκόπος. Λατρεύει την πολυτέλεια, τη μεγαλοπρέπεια και την άνεση. Η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στο Μέγαρο Ρεσάτ Πασά στο Μπαλταλιμάνι του Βοσπόρου.
Ο Μπέης όμως θέλει κάτι δικό του, ένα ιδιαίτερο σπιτικό για την οικογένειά του. Έτσι αναθέτει στον Λεβαντίνο Gulio Mongeri, στον αρχιτέκτονα που έχτισε την Ιταλική Πρεσβεία και την Εκκλησία του San Antuan, την ανέγερση του σπιτιού του στον 7ο λόφο της ιστορικής χερσονήσου. Φέρνει τα υλικά από την Ευρώπη. Αυτό το μικρό παλάτι με τους πύργους, που ελάχιστη σχέση έχει με τη φτωχή γειτονιά όπου βρίσκεται και είναι ασύμβατο με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική υφή της Κωνσταντινούπολης, δεν διαφέρει από ένα αρχοντικό στην Ιταλία και τραβάει την προσοχή στο λόφο. Ήταν ένα από τα ψηλότερα κτίρια της Κωνσταντινούπολης εκείνη την εποχή κι άρχισε να αναφέρεται με σαρκασμό για την απαίσια πηγή των χρημάτων ως Παλάτι του πλιγουριού.
Η ανοικοδόμηση του σπιτιού του στο λόφο της ιστορικής χερσονήσου δεν θα ολοκληρωθεί όσο είναι εν ζωή. Ούτε κι η οικογένειά του θα χαρεί τη θαυμάσια θέα. Το Bulgur Palas μενει ημιτελές και καθώς τα χρέη του δεν μπορούν να αποπληρωθούν περνά στα χέρια της τράπεζας, της Osmanlı Bankası.
Ένα δωμάτιο γεμάτο καναρίνια!!
Σε κάποια δωμάτια του τεράστιου κτιρίου άρχισαν να τοποθετούνται παλιά έγγραφα της Οθωμανικής Τράπεζας και ένα δωμάτιο παραχωρήθηκε στα καναρίνια της τράπεζας. Ένα δωμάτιο γεμάτο καναρίνια!!
Ωστόσο, εκτός από τα καναρίνια, ζουν και άλλοι στο μικρό παλάτι που δεν είχε την ευκαιρία να ζήσει ο Habib Bey. Μέσα στην αυλή του τη δεκαετία του 50 μένουν και δύο χριστιανικές οικογένειες. Αυτές γίνονται η αιτία και το Bulgur Palas δέχεται επίθεση στα γεγονότα των Σεπτεμβριανών. Οι ψηλοί τοίχοι της περίφραξης αποδείχθηκαν σωτήριοι για τους ενοίκους καθώς και το θάρρος των Τούρκων που έμεναν σ’ αυτό μαζί με τους χριστιανούς και με τις φωνές τους προστάτεψαν τους συγκατοίκους τους.
Τα τελευταία χρόνια τo μικρό αυτό παλάτι έμεινε κλειστό κι εγκαταλειμμένο. Ακόμα και το όνομά του ξεχάστηκε κι οι περίοικοι το αποκαλούσαν Perili Köşk (Στοιχειωμένο). Μέχρι που το 2021 ο Μητροπολιτικός Δήμος της Πόλης το αγόρασε από την Τράπεζα, προχώρησε σε ανακατασκευή και μόλις πριν από δύο μήνες το παρέδωσε στο κοινό ως βιβλιοθήκη, αναγνωστήριο, χώρο εκθέσεων (αυτές τις μέρες φιλοξενεί έκθεση φωτογραφίας) αλλά και αναψυχής, κατάστημα αναμνηστικών, παιδική χαρά και πάρκιγκ.
Αγγίζεις τον ουρανό της Πόλης!
Ένα πραγματικό κόσμημα στην υποβαθμισμένη γειτονιά του Aksaray που το επισκέπτονται ντόπιοι για να περιηγηθούν στο αρχοντικό, να θαυμάσουν τη θέα και να εργαστούν στη βιβλιοθήκη. Αλλά και ξένοι που θέλουν να γνωρίσουν την αρχιτεκτονική των αρχοντικών σπιτιών της τελευταίας περιόδου της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Όσο για τη θέα που προσφέρουν τα μπαλκόνια του αλλά κυρίως ο πύργος του είναι μοναδική. Όπως γράφει κι ένας δημοσιογράφος, εδώ νομίζεις πως αγγίζεις τον ουρανό της Πόλης κι η ματιά φτάνει από τα νησιά και τη Θάλασσα του Μαρμαρά μέχρι το τζαμί του Σουλεϊμάν.
