Σενάρια για πιθανή εμπλοκή του Ντόναλντ Τραμπ στο Κυπριακό επανέρχονται στο προσκήνιο μετά την εκλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν ως νέου «προέδρου» του ψευδοκράτους. Σε εκτενή ανάλυση της ιστοσελίδας Serbestiyet, Τ/Κ ακαδημαϊκοί και αναλυτές εκτιμούν ότι η εκλογή Ερχιουρμάν μπορεί να ανοίξει έναν νέο κύκλο στις διαπραγματεύσεις, την ώρα που η διεθνής σκηνή αλλάζει με την επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο και τη διαμόρφωση νέας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας μέσω του προγράμματος SAFE.
«Ένας νέος ρεαλισμός στην Τ/Κ ηγεσία»
Ο οικονομολόγος Δρ. Μερτκάν Χαμίτ υποστηρίζει ότι η εκλογή Ερχιουρμάν αποτελεί «σημαντικό ορόσημο» για την Τ/Κ κοινότητα και την Τουρκία, καθώς, όπως σημειώνει, «έχει επιλεγεί ένας εταίρος ικανός να εργαστεί για μια νέα φάση στο Κυπριακό».
Ο ίδιος τονίζει ότι οι παγκόσμιες εξελίξεις – από τους πολέμους σε Ουκρανία και Παλαιστίνη έως τη νέα ενεργειακή στρατηγική της Ευρώπης και το πρόγραμμα SAFE – δημιουργούν πιέσεις για επανεξέταση του Κυπριακού στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ασφάλειας και των σχέσεων με την Τουρκία.
«Η ειρήνη Τραμπ μπορεί να πιέσει τη Λευκωσία»
Ο πολιτικός επιστήμονας Καθηγητής Σερτάτς Σονάν σημειώνει ότι η φόρμουλα μιας λύσης είναι ήδη γνωστή, καθώς «το 2017 στο Κραν Μοντανά είχαμε φτάσει πολύ κοντά σε συμφωνία· αυτό που έλειπε ήταν η πολιτική βούληση».
Προσθέτει ότι η προσωπική εμπλοκή Τραμπ «θα μπορούσε να βοηθήσει την ελληνοκυπριακή ηγεσία να επιδείξει την ηγεσία που μέχρι σήμερα δεν κατάφερε να δείξει και να πείσει την κοινή γνώμη της».
«Ο ρόλος του νέου Αμερικανού πρέσβη»
Ο Δρ. Χαμίτ επισημαίνει ότι η μείωση της παρουσίας της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο ίσως ανοίξει χώρο για αυξημένη αμερικανική εμπλοκή. Αναφέρεται στον Τζον Μπρέσλοου, τον νέο πρέσβη των ΗΠΑ που διορίστηκε από τον Τραμπ και αναμένει έγκριση της Γερουσίας, σημειώνοντας ότι είναι επιχειρηματίας, χωρίς διπλωματική εμπειρία, αλλά πολύ κοντά στον Τραμπ, καθώς έχει χρηματοδοτήσει με πάνω από 1,5 εκατομμύριο δολάρια τις προεκλογικές του εκστρατείες.
Σύμφωνα με τον αναλυτή, «ο Μπρέσλοου μπορεί να εκπροσωπήσει μια νέα, συναλλακτική αμερικανική πολιτική για την Κύπρο, βασισμένη σε πρακτικό ρεαλισμό και προσωπικές σχέσεις, όπως αυτή του Ερντογάν με τον Τραμπ».
«Η Ουάσινγκτον και οι Ελληνοκύπριοι»
Παράλληλα, ο Χαμίτ σημειώνει ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά βιώνει σήμερα την πιο στενή προσέγγιση με τις ΗΠΑ εδώ και δεκαετίες, ιδιαίτερα μετά τη συνεργασία με το Ισραήλ και τον ρόλο της Λευκωσίας στις εξελίξεις στη Γάζα.
Όπως αναφέρει, «οι σχέσεις Ισραήλ–ΗΠΑ ενισχύονται, ο Τραμπ διατηρεί ιδιαίτερο δίαυλο με τον Ερντογάν, και τα “αστέρια” δείχνουν να ευθυγραμμίζονται για ένα ενδιαφέρον γεωπολιτικό παιχνίδι στην Κύπρο».
«Ακόμη είναι νωρίς για μια ειρήνη τύπου Τραμπ»
Ο επίκουρος καθηγητής Χακάν Καραχασάν θεωρεί ότι είναι πρόωρο να γίνει λόγος για «ειρήνη τύπου Τραμπ». Όπως σημειώνει, «αν και τέτοιες ιδέες συζητήθηκαν μετά τη συνάντηση του Χριστοδουλίδη με τον Τραμπ, οι συνθήκες για ένα τέτοιο σχέδιο δεν έχουν ωριμάσει».
«Οι δύο πλευρές στην Κύπρο δεν έχουν καν συμφωνήσει να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι. Το να μιλάμε τώρα για σχέδιο Τραμπ είναι μάλλον βιαστικό», αναφέρει, προσθέτοντας πως «η διεθνής πολιτική μας έχει διδάξει ότι τίποτα δεν είναι βέβαιο».
Η ανάλυση του Serbestiyet καταλήγει ότι, αν και μια «ειρήνη τύπου Τραμπ» φαντάζει απίθανη στο άμεσο μέλλον, η εκλογή Ερχιουρμάν, η αλλαγή των γεωπολιτικών ισορροπιών και η αυξημένη αμερικανική δραστηριότητα ενδέχεται να δημιουργήσουν ένα νέο, πιο ρεαλιστικό διπλωματικό περιβάλλον για το Κυπριακό.
