Της Μαρίας Δήμου
Όσοι έχουν ζήσει την Πόλη στα μέσα του 20ου αι. λένε συχνά με μάτια υγρά και φωνή γεμάτη μελαγχολία πως η Πόλη που αντικρίζει σήμερα ο επισκέπτης δεν έχει καμιά σχέση με την Πόλη που γνώρισαν αυτοί. Και ή αποκτούν μέσα στη σιωπή ένα βλέμμα που πλανάται στο κενό, λες και ξετυλίγεται μπροστά τους το φιλμ των αναμνήσεών τους, ή με αργόσυρτη φωνή αναπαριστούν στον συνομιλητή τους με κάθε λεπτομέρεια στιγμές της ζωής τους σε σοκάκια που δεν υπάρχουν πια, σε σπίτια που έγιναν πολυκατοικίες, σε καζίνο που χάθηκαν στις αναπλάσεις αλλά κυρίως για ανθρώπους που δεν υπάρχουν πια.
Η Πόλη άλλαξε κυρίως, γιατί άλλαξε η σύνθεση του πληθυσμού της, λένε σήμερα όλοι κι αναζητούν άδικα πια όσους έφυγαν κυνηγημένοι.
Πρωταγωνιστής η ίδια η Πόλη
Αυτή η Πόλη ξαναζωντανεύει στην οθόνη μέσα από μια ταινία που δεν είναι και τόσο γνωστή. H ταινία L'immortelle, Η αθάνατη, του Alain Robbe-Grillet, που έγραψε το σενάριο κι έκανε τη σκηνοθεσία και πρωταγωνιστές τους Jacques Doniol-Valcroze και Françoise Brion.
Πραγματικός πρωταγωνιστής όμως της δραματικής ταινίας μυστηρίου είναι η ίδια η Πόλη. Με μια συνεχή περιπλάνηση στους δρόμους της, στα τεμένη και στα τείχη, με βόλτες στο Βόσπορο και πλάνα από τις κορυφές των λόφων της, η ταινία δίνει μια ευκαιρία και για μια δική μας περιπλάνηση και μια συνεχή προσπάθεια αναγνώρισης γνώριμων τοπίων.
Μπροστά από τον φακό περνούν τα χερσαία τείχη πριν τις εργασίες αποκατάστασης (sic) του 1970, το Çirağan πριν την αναστήλωσή του, ο Karaköy και το τζαμί του Ortaköy αλλά και το ναυάγιο της Παγκόσμιας Αρμονίας.
Η επιλογή της Πόλης δεν ήταν τυχαία
Η επιλογή της Πόλης δεν ήταν φυσικά τυχαία για τα γυρίσματα του φιλμ. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του σεναρίου και καθώς οι διάλογοι είναι περιορισμένοι και μάλλον ποιητικοί, αφήνουν την εικόνα να συμπληρώσει όσα οι πρωταγωνιστές βιώνουν, νιώθουν και σκέπτονται. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ένα σύντομος διάλογος της πρωταγωνίστριας με ένα μικρό αγόρι στα ελληνικά καθώς κι ένα πρόσωπο με ελληνικό όνομα, ο Σωκράτης Νικοσάκης, που παρουσιάζεται ως άτομο του υποκόσμου. Καθώς η ηρωίδα κρατά μυστική την ταυτότητά της, κάποια από τα ονόματα που χρησιμοποιεί εύκολα παραπέμπουν σε χριστιανή, Ρωμιά, της Πόλης.
Η ταινία για πολλά χρόνια, μαζί με τις υπόλοιπες του ίδιου δημιουργού, ήταν απαγορευμένη στις ΗΠΑ. Τώρα όμως υπάρχει και στο youtube μετά από επεξεργασία και καλή ποιότητα προβολής. Οι διάλογοι είναι στα γαλλικά, υπάρχουν όμως υπότιτλοι στα αγγλικά, ιταλικά, ισπανικά και στα γερμανικά.
Μπορείτε να την παρακολουθήσετε στον σύνδεσμο που ακολουθεί
https://www.youtube.com/watch?v=henO8goTgkw&t=4548s