Της Μαρίας Δήμου
Πριν λίγες μέρες έφτασε στα χέρια μου σε ψηφιοποιημένη μορφή η μελέτη του Τζαννή (Ιωάννη) Παπαδόπουλου, καθηγητής της Μεγάλης του Γένους Σχολής και στη συνέχεια του Πανεπιστημίου της Αθήνας, γνωστού βυζαντινολόγου, τελευταίου προέδρου του ιστορικού και πολύπαθου Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου της Πόλης. Θέμα της μελέτης του οι ανοιχτές κινστένρες. Την ίδια μέρα ο αρχαιολόγος Kerim Altug δημοσιεύει στη σελίδα του στο fbμια φωτογραφία για τα έργα που ξεκίνησαν στην κινστέρνα του Αέτιου, στο Karagümrük Çukurbostanı.
Οι ανοιχτές κινστένρες αποτελούν μέχρι σήμερα ένα μυστήριο για τους αρχαιολόγους και τους ιστορικούς. Οι θεωρίες που έχουν αναπτυχθεί άλλοτε τις θεωρούν ως αποθήκες νερού σε περιόδους πολιορκίας ή ταμιευτήρες σε περιόδους ξηρασίας. Ο Τζαννής Παπαδόπουλος όμως στη μελέτη του παρουσιάζει μια άλλη άποψη. Μετά από επιτόπια μελέτη σε συνδυασμό με τις πηγές ο Παπαδόπουλος καταλήγει στο συμπέρασμα πως οι ανοιχτές δεξαμενές νερού των βυζαντινών χρόνων ήταν αποθήκες νερού που γέμιζαν σε περίπτωση πολιορκίας την τάφρο των τειχών.
Η μελέτη είναι γραμμένη στα γαλλικά το 1919, εποχή που η εικόνα που παρουσίαζαν οι κινστέρνες ήταν πολύ διαφορετική από σήμερα. Ο καθηγητής είχε πάθος με τα βυζαντινά μνημεία και αφιέρωσε τη ζωή του και το έργο του στη μελέτη τους.
Κι ερχόμαστε στο σήμερα και τη φωτογραφία από την Κινστέρνα του Αέτιου με τα βαριά μηχανήματα να σκάβουν τον πυθμένα της, να απομακρύνουν το χώμα κι ό,τι αυτό μπορεί να κρύβει από προηγούμενες εποχές. Ένα καινούριο, μοντέρνο, λαμπερό στάδιο θα κατασκευαστεί στη θέση της δεξαμενής, των μπαχτσέδων, των χαμόσπιτων των κηπουρών και του παλιού σταδίου της ομάδας της περιοχής.
Η ιστορία χάνεται και μαζί της η μνήμη.
