Μετά από δύο χρόνια διακοπής, το πετρέλαιο από την Κουρδική Διοίκηση του Ιράκ αρχίζει ξανά να ρέει προς την Τουρκία μέσω του αγωγού Κιρκούκ–Τσεϊχάν. Η εξέλιξη παρουσιάζεται από τη Βαγδάτη ως «ιστορική», ωστόσο όπως επισημαίνουν τουρκικά μέσα ενημέρωσης, το άνοιγμα της στρόφιγγας συνδέεται άμεσα με αμερικανικές πιέσεις.
Η αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη εξέδωσε ανακοίνωση εκφράζοντας «ικανοποίηση» για την επανεκκίνηση του αγωγού και διευκρίνισε ότι η συμφωνία «επετεύχθη με τη διευκόλυνση των ΗΠΑ». Τονίζεται μάλιστα ότι η εξέλιξη «δημιουργεί σταθερότερο επενδυτικό περιβάλλον για τις αμερικανικές εταιρείες στο Ιράκ».
Σχολιαζεται ότι μεγάλες πολυεθνικές όπως ExxonMobil, Chevron, DNO, Genel Energy και Gulf Keystone περίμεναν εδώ και καιρό την επαναλειτουργία του αγωγού που καταλήγει στο λιμάνι του Τσεϊχάν.
Με βάση τη συμφωνία, η κουρδική διοίκηση θα παραδίδει καθημερινά 230.000 βαρέλια στη ιρακινή κρατική εταιρεία SOMO, λαμβάνοντας προκαταβολή 16 δολαρίων ανά βαρέλι. Από την παραγωγή, 50.000 βαρέλια θα καλύπτουν την τοπική κατανάλωση, ενώ αν δεν πραγματοποιηθεί εξαγωγή, το σύνολο θα περνά απευθείας στο ομοσπονδιακό κράτος.
Το «ρήγμα» Άγκυρας – Μόσχας
Η επανέναρξη των ροών συμπίπτει με την παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ, που στη συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο ζήτησε ευθέως η Τουρκία να σταματήσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Τουρκικά ΜΜΕ σχολιάζουν ότι αν και ο Ερντογάν απέφυγε να απαντήσει δημοσίως, η χρονική συγκυρία δημιουργεί την εντύπωση ότι το άνοιγμα του αγωγού προς το Ιράκ αποτελεί έμμεση ικανοποίηση του αμερικανικού αιτήματος.
Ο αγωγός είχε σταματήσει να λειτουργεί το 2023 μετά την απόφαση διεθνούς διαιτητικού δικαστηρίου, που καταδίκασε την Τουρκία να καταβάλει 1,5 δισ. δολάρια αποζημίωση στη Βαγδάτη, επειδή προμηθευόταν πετρέλαιο απευθείας από το Ερμπίλ χωρίς την έγκριση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
