Η Τουρκία υποβάλλει σήμερα αίτηση παρέμβασης στην υπόθεση ‘γενοκτονίας’ που κατέθεσε η Νότια Αφρική κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Η νομική επιτροπή της Τουρκικής Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης θα παραδώσει τον φάκελο της αίτησης στη Χάγη. Η αίτηση θα υποβληθεί σήμερα στις 15:30 τοπική ώρα (16:30 ώρα Ελλάδος).
Η Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής κατέθεσε αγωγή κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ICJ) στις 29 Δεκεμβρίου 2023, με την αιτιολογία ότι παραβίασε τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για την Πρόληψη και την Τιμωρία της Γενοκτονίας του 1948. Στην προληπτική του απόφαση που έλαβε στις 26 Ιανουαρίου, το Δικαστήριο αποφάσισε ότι το Ισραήλ πρέπει να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα για να αποτρέψει τη διάπραξη των πράξεων που ορίζονται στο άρθρο 2 της Σύμβασης για τη Γενοκτονία και ότι θα πρέπει να λάβει αμέσως μέτρα για να αποτρέψει τον ισραηλινό στρατό από τη διάπραξη πράξεων που ορίζονται στο άρθρο 2 της Σύμβασης για τη Γενοκτονία.
Στις 24 Μαΐου, το Συμβούλιο δήλωσε ότι τα μέτρα που είχε προηγουμένως αποφανθεί δεν ήταν επαρκή λόγω του κινδύνου ανθρωπιστικής καταστροφής που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι παγιδευμένοι στη Ράφα και διέταξε το Ισραήλ να σταματήσει αμέσως τις στρατιωτικές του επιθέσεις στην πόλη Ράφα και να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη πρόσβαση στις επειγόντως απαραίτητες υπηρεσίες και ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα
Μέχρι σήμερα, η Νικαράγουα, η Κολομβία, η Λιβύη, το Μεξικό, η Παλαιστίνη και η Ισπανία έχουν ζητήσει παρέμβαση στην υπόθεση. Το Δικαστήριο δεν έχει ακόμη αποφασίσει σχετικά με αυτές τις αιτήσεις.
Πόσο θα διαρκέσει η δίκη;
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που τουρκικού τύπου που προέρχονται από διπλωματικές πηγές, είναι δύσκολο να προβλεφθεί η ημερομηνία κατά την οποία θα ολοκληρωθεί η διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου. Η διαδικασία ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου ξεκίνησε με την αίτηση της Δημοκρατίας της Νότιας Αφρικής στις 29 Δεκεμβρίου 2023, και στο παρόν στάδιο, το Δικαστήριο έχει ορίσει ως προθεσμία για τη Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής να υποβάλει γνώμη για την υπόθεση στις 28 Οκτώβριου 2024, και η προθεσμία για το Ισραήλ για να υποβάλει την αντίθετη γνώμη του ήταν η 28η Ιουλίου 2025. Λαμβάνοντας υπόψη τη μέχρι σήμερα νομολογία του Δικαστηρίου, εκτιμάται ότι η δικαστική διαδικασία μπορεί να διαρκέσει 4-5 χρόνια.
Πως θα συμμετάσχει η Τουρκία;
Η δήλωση εμπλοκής της Τουρκίας στο Διεθνές Δικαστήριο βασίζεται στο άρθρο 63 του Καταστατικού του Δικαστηρίου, το οποίο ορίζει: «Όταν αμφισβητείται η ερμηνεία μιας Σύμβασης στην οποία συμμετέχουν κράτη άλλα από τα μέρη της διαφοράς, ο γραμματέας ενημερώνει αμέσως αυτά τα κράτη. Με αυτό τον τρόπο το κάθε κράτος έχουν το δικαίωμα να παρέμβουν στην υπόθεση» .
Το Συμβούλιο θα ενημερώσει τη Νότια Αφρική και το Ισραήλ για την ανάμειξη της Τουρκίας και θα ζητήσει τις γραπτές παρατηρήσεις τους.
Ως μέρος της Σύμβασης για τη Γενοκτονία του 1948, η Τουρκία δεσμεύεται από το διεθνές δίκαιο να αποτρέπει και να τιμωρεί πράξεις γενοκτονίας. Η παρέμβαση της Τουρκίας υπογραμμίζει τη δέσμευσή της σε αυτές τις υποχρεώσεις και δημιουργεί προηγούμενο για άλλα έθνη να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους στην αντιμετώπιση σοβαρών ανθρωπιστικών κρίσεων.
Σύμφωνα με τουρκικές διπλωματικές πηγές, η δήλωση της Τουρκίας είναι η πιο λεπτομερής, περιεκτική και καλά υπερασπιζόμενη δήλωση μεταξύ των άλλων χωρών που εφάρμοσαν.
Υποστηρίζεται ότι η σχολαστική προσέγγιση της Τουρκίας παρέχει στο ICJ ένα σταθερό νομικό πλαίσιο για την ορθή ερμηνεία της Σύμβασης για τη Γενοκτονία. Η δήλωση της Τουρκίας ορίζει τις υποχρεώσεις βάσει των άρθρων 1, 2 και 3 της σύμβασης και τονίζει την ανάγκη λήψης κατάλληλων μέτρων για τη διερεύνηση και τη δίωξη πράξεων γενοκτονίας.
Ένα από τα χαρακτηριστικά της παρέμβασης της Τουρκίας είναι ότι είναι σύμφωνη με την τελευταία συμβουλευτική γνωμοδότηση του ICJ σχετικά με τις νομικές συνέπειες που προκύπτουν από τις πολιτικές και τις πρακτικές του Ισραήλ στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ αυξάνει τη σημασία της παρέμβασής του.
Η εμπλοκή της Τουρκίας ωθεί τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει και να αντιμετωπίσει την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα.
Τα λεπτομερή νομικά επιχειρήματα και η περιεκτική ανάλυση που παρουσιάζει η Τουρκία μπορεί να αποτελέσουν πολύτιμες αναφορές για μελλοντικές υποθέσεις και να συμβάλουν στην ανάπτυξη του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Αυτή η παρέμβαση όχι μόνο αντιμετωπίζει την άμεση κρίση στη Γάζα, αλλά ενισχύει επίσης το παγκόσμιο νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον.
Υποστηρίζεται ακόμη ότι ο μεγαλύτερος λόγος για τον οποίο το Ισραήλ αλόγιστα διαπράττει εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία είναι η αντίληψη της «ατιμωρησίας» στο Ισραήλ και στην παγκόσμια κοινή γνώμη. Προκειμένου να εξαλειφθεί αυτή η αντίληψη, αφού διεθνή δικαστήρια όπως το ICJ και το ΔΠΔ λάβουν δικαστικές αποφάσεις, το παγκόσμιο σύστημα πρέπει να δράσει γρήγορα και να τιμωρήσει το Ισραήλ και όσους διέπραξαν αυτά τα εγκλήματα, προκειμένου να επιβληθούν αποτελεσματικά αυτές οι αποφάσεις. Υποστηρίζεται ότι ηεπέμβαση της Τουρκίας είναι ένα σοβαρό βήμα ενάντια στη στάση του Ισραήλ που αψηφά ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα και το νόμο.
